Violist Niek Baar voelt zich thuis in Culemborg

CULEMBORG • De beroemde violist Niek Baar verblijft regelmatig in Culemborg, waar hij de rust vindt om te studeren op zijn 300 jaar oude viool.

Op zaterdag 10 juni verzorgt hij samen met het Concertgebouw Kamerorkest een concert in de Grote of Barbarakerk, waar werken zullen worden gespeeld van Antonin Dvorák, Maurice Ravel en Pyotr Ilyich Tchaikovsky. 

Het concert is de afsluiting van een mini-tournee door twee Duitse steden. Dat ook Culemborg in het schema kon worden ingepast is best wel bijzonder. Want normaal speelt het Kamerorkest alleen in concertzalen. Het is volgens Niek Baar vooral te danken aan het enthousiasme en doorzettingsvermogen van Nine Sligter, die enkele jaren geleden in Culemborg de klassieke reeks startte. 

Met deze reeks wordt een grote groep liefhebbers van klassieke muziek de kans geboden om in Culemborg te kunnen genieten van concerten met musici van hoog internationaal niveau. 

Veelgevraagd violist
Niek Baar is op 31-jarige leeftijd een internationaal bekende en veelgevraagde violist. Hij won op jonge leeftijd onder andere het Internationale solo Bach concours in Londen en het Nederlandse vioolconcours ‘Oskar Back’. Hij treedt regelmatig als solist op tijdens concerten met beroemde orkesten in Nederland en Duitsland.

Voor dit jaar staan er zo’n zestig concerten op het programma. Hij woont ‘officieel’ in Berlijn, maar komt regelmatig terug naar naar Nederland. “Reizen is niet mijn favoriete bezigheid, maar het hoort er nu eenmaal bij. Ik ben al met al zo’n acht dagen per maand in Culemborg, vaak twee dagen achter elkaar. Culemborg is een charmant stadje. Hier vind ik de rust om zo’n vijf uur per dag te studeren. En tussen het studeren door maak ik wandelingen door de prachtige omgeving.” 

Uniek
Baar bespeelt een Italiaanse viool, in 1729 gebouwd door Carlo Bergonzi in de Italiaanse beroemde vioolhoofdstad Cremona. De viool is beschikbaar gesteld door de Tjardus Greidanus Stichting. Baar: “Het is een unieke viool, waarvan er nog maar 40 zijn in de hele wereld. Het is voor mij elke keer weer heel bijzonder als ik ‘m uit de koffer haal: een extra stimulans om te gaan studeren.”  

Schumann
Niek Baar is een groot bewonderaar van Robert Schumann. Deze week neemt hij in Saarbrücken samen met het Deutsche Radio Philharmonie Saarbrücken een zelden gespeeld vioolconcert op van de beroemde romantische componist.

“Schumann schreef eigenlijk niet voor viool. Hij schreef deze compositie uit een soort pianistisch oogpunt: razendsnel van de ene naar de andere toets. Bij een viool moet je dan grote sprongen maken. Dat is heel lastig. Het heeft acht maanden geduurd voordat ik het stuk onder de knie had. Daarna zat het in m’n vingers en sindsdien vind ik het heerlijk om te spelen. Je moet er hard voor werken, maar je krijgt er ook veel voor terug.”

Schumann had (vooral aan het eind van zijn leven) veel depressies. “Ook in zijn muziek hoor je dat hij heel erg zoekende is, met heel veel loopjes en kolkend water. Zodat het publiek vaak denkt: wanneer begint het nu eindelijk een keer. Maar als je er zo lang mee bezig bent, ga je er uiteindelijk wel structuur in herkennen.”

Dvorák
Het eerste stuk dat hij samen met het kamerorkest in Culemborg zal spelen is een romance (opus 11) van de Tsjechische componist Antonín Dvorák. “Het is een werk dat weinig wordt gespeeld. Ik denk dat veel mensen aan het begin de melodie zullen herkennen. Het wordt vaak in films gebruikt. Alle facetten van de viool erin terug komen.”

In de rapsodie Tzigane van Maurice Ravel (bekend van Bolero) speelt Baar voor het orkest uit een solo van ruim vijf minuten. “Dit is echt mijn favoriet. Het werk is gebaseerd op Hongaarse melodieën, maar Ravel heeft heeft wel heel duidelijk opgeschreven hoe je dit stuk moet spelen. Het is een krachtig werk, waar je veel energie voor nodig hebt. Het is een feestelijk stuk, wat heel viruoos eindigt. Na de pauze speelt het orkest Souvenir de Florence van Tchaikovsky, in een arrangement van M. Waterman.  

Meer informatie via https://www.theaterdefranscheschool.nl of www.niekbaar.com

Dick Aanen