Leo Bolster uit Tiel verrast met atonale muziek uit eigen compositie

TIEL • Leo de Bolster was vroeger ingenieur. Hij had een technisch bureau. Hij is de zeventig inmiddels gepasseerd en heeft de ziekte van Parkinson. Afgelopen zaterdag voerde een strijkkwartet ‘s middags, in een select gezelschap van enkele tientallen toehoorders, een bijzonder verrassingsconcert uit voor De Bolster. Het concert vond plaats in restaurant De Vergulde Graaf in woon-/zorgcomplex De Vier Gravinnen in Tiel.

Leo de Bolster is geen muzikant, maar hij heeft atonale muziek als hobby. Atonale muziek kan op de ongeoefende luisteraar overkomen als klanken die bepaald geen toegankelijke melodie vormen. Atonale muziek is dan ook muziek zonder een vast tooncentrum, muziek die geen vaste toonsoort heeft. Het is wellicht enigszins vergelijkbaar met abstracte kunst. Slechts weinig mensen hebben atonale muziek als hobby.

Spannend
“Veel mensen vinden het verschrikkelijk, maar die muziek kan wel heel spannend zijn”, zegt Rob Janssen, de muziektherapeut van Leo de Bolster. “Er worden grenzen opgezocht en dat heb je in elke kunstvorm nodig. Elke kunstenaar - op welk vlak dan ook - die verder gaat dan gemiddeld, wordt óf verafgood of voor gek versleten. Maar atonale muziek is wel iets meer geaccepteerd binnen de muziekwereld.”

Computerprogramma
“Ook Leo ziet er de schoonheid van”, weet Janssen. “En hij heeft een manier gevonden om op een keyboard dingen te spelen, waarvan via een computerprogramma een partituur wordt geprint. Zo heeft hij een partituur voor strijkkwartetten kunnen maken.”

Geen flauw idee
“Ik bén muzikant en muziektherapeut, maar ik heb geen flauw idee hoe hij het flikt. Echt niet”, aldus Janssen. “En Leo weet het zelf eigenlijk ook niet zo goed. Hij geeft ook toe dat hij geen noten kan lezen, nauwelijks piano kan spelen, maar dat hij dít wel kan. Hij zegt dat hij maar wat doet en dat het op de een of andere manier klopt, dus dat is wel bijzonder. Het stuk is lang geleden al eens uitgevoerd, ik dacht in ieder geval op cd. En hij heeft er al eens iets mee gewonnen, volgens mij op een componistenconcours.”

Emotionele aangelegenheid
Volgens muziektherapeut Rob Janssen is Leo de Bolster zich heel bewust van zijn steeds verslechterende situatie en werd de uitvoering van zijn compositie in restaurant De Vergulde Graaf een emotionele aangelegenheid. “Hij wilde het stuk heel graag nog eens horen en het was nogal ingewikkeld om het voor elkaar te krijgen”, vertelt Janssen. “Ik heb conservatoria gebeld, muziekscholen gebeld en collega’s geraadpleegd.”

“Op een gegeven moment had ik een strijkkwartet, maar daar ontbrak de cello. Ja, de cello wás er wel, maar de partij was te moeilijk”, vertelt Janssen. “Toen ben ik apart naar een cellist op zoek gegaan, maar uiteindelijk vond ik via een collega een professioneel strijkkwartet - met leden uit Nijmegen, Den Bosch en Utrecht - dat de compositie wilde uitvoeren.”

Partituur ontvreemd
“Ik vertelde het verhaal, ze waren meteen enthousiast en wilden het stuk belangeloos uitvoeren”, aldus Janssen. “Ik heb enigszins stiekem - in overleg met zijn vrouw - bij Leo de partituur ontvreemd, gekopieerd en doorgestuurd naar het strijkkwartet.”

Rob Janssen is niet alleen muzikant en muziektherapeut, want als zzp’er geeft hij ook trainingen in het zakenleven. Hij kijkt eigenlijk alleen maar naar wat mensen kunnen. “Sterker nog, ik kijk ook naar wat mensen zóuden kunnen, een bepaald doel bereiken. Dus ik probeer mensen te triggeren om net even een stapje verder te kunnen. Populair gezegd: Het beste uit jezelf halen”, aldus Janssen, die zichzelf als voorbeeld neemt. “Dus alles wat ik kan, waarvan ik van tevoren dacht dat ik het niet zou kunnen, daar ben ik supertrots op. Ik neem aan dat dat bij anderen ook zo is.”