Vervuilende stoffen gevonden in water van Noordwaard: meer onderzoek volgt
Nieuws 2.145 keer gelezenWERKENDAM • In overstroomgebied de Noordwaard bij Werkendam zijn vervuilende stoffen gevonden in het water bij enkele dijken. Deze stoffen komen uit thermisch gereinigde grond (TGG). Dit is grond die is gereinigd door het te verhitten.
Rijkswaterstaat heeft deze grond in de Noordwaard gebruikt als vulstof in de kades rond de kleine polders die overbleven na de ontpoldering in 2015.
Een jaar later bleek onder meer in Zeeland, Zuid-Holland en bij Bunschoten in Utrecht dat er door het gebruik van TGG zware metalen en zouten in grond- en oppervlaktewater terechtkwamen. Deze stoffen kunnen schadelijk zijn voor het milieu en in grote hoeveelheden ook voor de gezondheid van mensen.
Onderzoek toont vervuiling aan
Waterschap Rivierenland heeft onderzoek laten doen naar de kwaliteit van het oppervlaktewater in de Noordwaard, omdat ook hier zorgen waren over mogelijke vervuiling.
Uit een rapport van kennisinstituut Deltares blijkt nu dat er arseen, bromide, chloride en sulfaat in het water zit bij dijken die zijn opgevuld met TGG. Deze stoffen komen niet voor op plekken waar geen TGG is gebruikt.
De vervuiling zit zeer waarschijnlijk ook in het grondwater, aldus Deltares, maar dat moet nader onderzoek aantonen. Hieruit moet ook blijken hoeveel vervuiling uit de dijken wegstroomt.
Uitschieters of structureel?
Of het gaat om uitschieters of om structurele overschrijdingen is met de huidige monitoring niet vast te stellen, aldus Waterschap Rivierenland. Het rapport van Deltares bevat aanbevelingen voor meer onderzoek. Het waterschap wil dit vervolgonderzoek starten en zal hierover ook met Rijkswaterstaat in overleg gaan.
Het risico dat gebruik van het oppervlaktewater om land te besproeien effect heeft op de gewasgroei lijkt vooralsnog klein.
Politiek houdt vinger aan de pols
Naar aanleiding van de uitkomst van de quickscan van Deltares hebben Progressief Altena (PA) en CDA Altena vragen gesteld aan het college van burgemeester en wethouders.
PA-fractievoorzitter Christian Alderliesten stelde in 2021 ook al vragen over het gebruik van TGG in de Noordwaard. De grond die in de Noordwaard is gebruikt bleek namelijk afkomstig van Afvalstoffen Terminal Moerdijk (ATM).
Vee- en vissterfte in Bunschoten
In Bunschoten, waar deze grond ook gebruikt was, waren er meldingen van boeren over de sterfte van vee en meldingen over vissterfte en zoutafzetting tegen de slootkanten. Dit had te maken met de hoge grondwaterstand, die in contact kwam met de thermisch gereinigde grond. Uiteindelijk moest de TGG die was gebruikt voor het verzwaren van een dijk vervangen worden, wat zorgde voor een kostenpost van 32 miljoen euro.
Het college van de gemeente Altena vond dit destijds geen reden voor extra onderzoek. Het waterschap liet enkele dagen later weten toch het (grond)water te gaan monitoren. Alderliesten diende vervolgens in de eerstvolgende raadsvergadering een motie in, waarin het college werd opgedragen de resultaten van de monitoring te delen met de gemeenteraad en de bewoners van de Noordwaard. Deze motie werd raadsbreed gesteund.
‘Zorgen niet weerlegd’
Inmiddels zijn bijna drie jaren gepasseerd en laten de resultaten van de metingen zien dat de zorgen van Alderliesten niet geheel onterecht zijn. ‘Telkens worden onze zorgen bevestigd, zonder ooit te worden weerlegd’, schrijft hij nu in een brief aan het college. ‘Voor ons is het beeld duidelijk; ook in de Noordwaard gaat het niet goed. Progressief Altena als het CDA delen deze bezorgdheid en ontvangen inmiddels ook signalen van ongeruste inwoners.’
Alderliesten en CDA-raadslid Otto van Breugel willen onder meer weten hoe het college naar de gepresenteerde onderzoeksresultaten kijkt. En: hoe verhouden de recente onderzoeksresultaten zich tot de eerdere uitspraken dat er geen reden tot ongerustheid was?
Daarnaast willen de fracties weten of het college overwogen heeft om externe experts of onafhankelijke partijen te raadplegen om de situatie rondom thermisch gereinigde grond in de Noordwaard objectief te beoordelen.
