Historisch paar komt tot leven dankzij Hoogbloklands boekje

HOOGBLOKLAND• Oud-schooldirecteur Claas van Kuilenburg uit Hoogblokland ontdekte dertig jaar geleden dat de hervormde kerk van Hoogblokland een bijzonder avondmaalsbord bezit. Hij dook in de historie die erbij hoort en schreef er een boekje over.

In de consistorie van de kerk haalt koster Bep Klein een glanzend zilveren bord uit haar tas. Van Kuilenburg wijst op de gravure: 'Vereert aen de kerck van Hoogblokland door Johan Steenis en Corina Elisabet Cambier Egteluyden, 't haerder gedagtenis Ao 1703'. Hij vertelt: "Ik vroeg me af: waarom zou een echtpaar uit Den Haag een zilveren bord schenken aan een kerk in Hoogblokland? Er woonden hier misschien driehonderd mensen. Je had grote gezinnen, dus er waren misschien veertig huizen met een kerk. Men ging met schuiten naar Gorinchem, of over de Bazeldijk die niet bestraat was. Ons dorp was dus moeilijk bereikbaar, laat staan vanuit Den Haag."

Hugenoten
De namen wekten de interesse van Claas. "Corina was een naam die in die tijd in heel Nederland niet voorkwam." Van Kuilenburg dook in de archieven, bezocht musea en bestuurde kerkboeken. Hij ontdekte dat Corina is vernoemd naar een grootmoeder uit Frankrijk. "De Cambieren waren zeer waarschijnlijk Hugenoten die eind zestiende, begin zeventiende eeuw om geloofsredenen vluchtten. Nederland predikte geloofsvrijheid. Corina's vader was dominee Adriaen Cambier, haar moeder was een Noorwits. Haar familie kwam van oorsprong uit Norwich in Engeland. Corina's grootvader Pieter Noorwits bouwde de eerste protestantse kerk in Nederland, in Den Haag. Had zich opgewerkt tot bouwmeester."

Elf kinderen
Adriaan Cambier werd in Gorinchem beroepen toen zijn dochters Barbara en Corina de huwbare leeftijd hadden. "Trouwen gebeurde binnen hun stand. Affectie was mooi meegenomen, maar niet leidend." Johan Steenis, een welgestelde notaris uit Gorinchem was een geschikte kandidaat. "Hij behoorde tot de upper class. Ze trouwden en kregen elf kinderen, wat heel normaal was in die tijd."

Boerderij
Toen het rijke echtpaar in 1703 naar Den Haag verhuisde, besloten ze een zilveren bord met rijk versierde rand, dat een decoratieve functie had in huis, aan de Hoogbloklandse kerk te schenken. Wat was hun connectie met het dorp? Van Kuilenburg: "Steenis had in Hoogblokland een grote boerderij met veel land die hij verpachtte. Een zilversmid graveerde de namen van de schenkers in het bord en bezorgde het bij de predikant van ons dorp."

Baantjesjager
Van Kuilenburg beleefde veel plezier aan zijn speurwerk. "Het leuke is: je begint met een paar namen, een datum en plaats. Je hebt geen idee welke mensen Corina en Johan waren. Eeuwenlang is dat bord bewaard, maar niemand weet meer wie het gegeven heeft. Aan eind van de rit weet je wie de schenkers van het bord waren, de namen van hun kinderen, wie er op kraamvisite kwamen, wie familie was, wat hun beroepen waren. Zo komt een familie tot leven. Ik weet nu dat ze een goede opleiding gehad hebben. En dat Steenis een baantjesjager was, maar nooit was betrokken bij een machtsstrijd."

Groot huis
De schrijver ontdekte ook dat het echtpaar Steenis in de Zusterstraat woonde. "Hun huis was zo groot als de halve straat. Echt een kast van een huis. In Den Haag kochten ze een huis waar later een hotel in is gehuisvest." Heel dicht bij de personen kun je door archiefonderzoek niet komen, constateert  Van Kuilenburg. "Misschien was zij chagrijnig en sloeg hij zijn kinderen, maar dat weet je niet. Ze hechtten heel erg aan educatie, dat weet ik wel. In hun testamenten werd gesteld: als beide ouders niet meer in leven zijn, moet een deel van ons bezit gebruikt worden om ze te voeden en kleden en een goede opleiding te geven en ze mogen niet naar het weeshuis. Grappig, want die regenten waren vaak ook regent van het weeshuis, ze wisten heel goed hoe het er daar aan toe ging."

Verkoopadressen
Het boekje 'Het avondmaalsbord van Hoogblokland' is verkrijgbaar bij de Historische Vereniging Hoogblokland, Hoornaar en Noordeloos, bij Gorcumse boekwinkels, het Gorcums Museum en het Gorcums Archief.