Twee kerken in Langerak gaan samen verder

LANGERAK • De Bethelkerk en de Koningskerk in Langerak schrijven deze dagen geschiedenis. Ze gaan vijftig jaar na hun scheuring samen verder.

De kerken lopen vooruit op een landelijke fusie. Totdat die een feit is, blijven de voorgangers in dienst van twee kerken. Maar plaatselijk zullen ze één gemeente vormen, met een gezamenlijk financieel beleid.

Leukste deel
De pastorie van de dominee van de Bethelkerk (Nederlands gereformeerd) staat in het buurtschap Waal, bij Langerak. Het dorp waar twee kerken een scheuring uit 1969 lijmen. "Dit is het leukste deel van de geschiedenis", zegt dominee Hans Vel Tromp met een brede lach. Hij heeft vanuit de pastorie uitzicht op 'zijn' kerk. Naast hem aan tafel zit dominee Hans Riemer van de Koningskerk, geboren na de scheuring. Uit de verhalen weet hij: "Er zijn altijd mensen geweest die zich bleven inzetten voor éénwording van onze kerken."

Overrompeld
Vel Tromp: "Die scheuring ging dwars door families heen, maar ik ontdekte dat het de families niet uiteen dreef. Dat heeft denk ik bijgedragen aan wat er nu gebeurt, want families dachten: wij horen bij elkaar, dus ook kerkelijk. Ik denk dat de scheuring onze kerk hier overrompeld heeft. Landelijk werd het scherp gesteld, lokaal werd je als kerklid gedwongen een keuze te maken, ook als je dacht: het speelt bij ons helemaal niet. Mensen hadden een warm hart voor hun predikant, maar omdat hij een standpunt had ingenomen, moesten zij een keuze voor of tegen maken."

Niet opgelegd
Moeten ze straks afscheid nemen van één van de kerkgebouwen? Vel Tromp: "Als kerkenraad hebben we ervoor gewaakt die keuze niet voor de gemeente te maken. We willen eerst naar de gemeente luisteren." Ze respecteren de emoties die leden bij hun gebouw hebben. Riemer: "De Koningskerk is door de gemeenteleden met eigen handen gebouwd. In beide kerken liggen veel herinneringen." Vel Tromp benadrukt: "De wens tot samenwerking komt vanuit de gemeenten zelf, van onderuit. Het is niet opgelegd vanuit de landelijke organisaties."

Hertrouwen
Onderweg naar samenwerking stonden de mensen en hun verhaal centraal. Riemer: "Het was een soort hertrouwen. Onze kerken hebben jarenlang pijn met zich meegedragen. Om weer samen verder te kunnen, was het nodig mensen uit beide kerken met elkaar in gesprek te brengen." Vel Tromp: "Je wilt recht doen aan ieder gemeentelid, tijd nemen om te luisteren en iets doen met de feedback die je krijgt. We vroegen elkaar: wat deed de scheuring met je? Dat opent deuren naar herstel. Mensen ontdekten: ik had een verkeerd beeld van je, ik hoor dat we veel dichter bij elkaar staan dan ik dacht."

Verzuiling
Dat samenwerking nu mogelijk is, heeft ook met de tijdgeest te maken, denkt Riemer. "Nederland was een verzuild land, dwars door de samenleving heen waren grenzen getrokken. Die zijn nu fluïde geworden." Vel Tromp: "Misschien dat ogen open gaan, dat we gaan zien dat Gods wereld breder is dan we dachten. Dat de optelsom rijker is dan de ver-enging die we hadden in de verzuiling."

Eenheid
Ze ervoeren dat God mensen met elkaar verbond. Riemer: "We hebben de afgelopen tijd veel energie gestoken in gesprekken waar mensen naar aanleiding van vragen hun verhaal kwijt konden. God liet zich zien als de God die weer bij elkaar brengt." Vel Tromp: "We delen het geloof in Jezus. We ontdekten dat er meer is dat ons verbindt dan dat ons scheidt. De vragen waren daarop gericht; wat herkennen we bij elkaar?" Riemer: "Een vraag was bijvoorbeeld: wie is God voor jou? En als je die vraag beantwoord hebt, hoe ga je dan met elkaar om? Deze eenheid is een van de sterkst mogelijke manieren om dat te belijden."

Geduldig
Tijdens het proces leerden ze geduldig te zijn met elkaar. Riemer: "Dat betekent niet altijd dat je geen stappen zet, wel dat je in gesprek blijft met elkaar. Dat je niet zegt: dan is het vanaf nu over, maar dat je blijft nagaan waar de ander moeite mee heeft en hoe je verder kunt komen. Het was niet óns project, we willen samen een nieuwe gemeenschap vormen. Soms zeiden we: jongens, weer effe terug, we hebben die mensen mee te nemen. Dat was soms frustrerend, maar soms is het juist heel goed geweest. Je krijgt niet iedereen mee, maar het grootste deel van de gemeente wel. Slechts enkelen vertrekken."

Enthousiast
Vel Tromp: "Mensen hebben gaandeweg geaccepteerd dat je soms iemand naast je kunt hebben die anders in het proces staat, maar ook verder wil. Dat je kunt zeggen: mijn mening vind ik belangrijk, maar ik vind het belangrijker dat we het samen doen." Met een schittering in de ogen: "Daar word ik wel enthousiast van."