Molenwaard nog onzeker over Giessenlanden

MOLENWAARD • De raadsleden van Molenwaard willen verder met het onderzoek naar een eventuele fusie met Giessenlanden. Maar op welke manier dat moet, bleef dinsdagavond onduidelijk. En de raad plaatste diverse kanttekeningen.

Ineke van der Have (VVD): “We hadden liever een groter verband AV gehad, of Gorinchem erbij, om de toekomst aan te kunnen. Maar we gaan akkoord. Als we hiermee instemmen, stemmen we de facto in met een fusie met Giessenlanden.”

Hom of kuit

Eric Spaans (PvdA) sprak het college toe: “U had kunnen constateren: er is geen reden om niet voort te gaan op het pad dat we insloegen, dus we gaan verder. Waarom deze vraag? U wilt hom of kuit van deze raad horen, vermoed ik. Laten we zo helder zijn als de VVD. Maar wij zijn nog niet zo ver. We zijn  voorstander van bestuurlijke opschaling. Vragen daarbij zijn: sluit de structuur aan bij de inhoudelijke opgave, versterkt het onze positie in de regio, omarmt deze gemeente ons concept Molenwaard Nabij en laat die een bestuursstijl toe die kerngericht werken mogelijk maakt?”

Twee kwaden

Voor de PvdA is het nog geen uitgemaakte zaak dat bij een fusie met Giessenlanden ‘ja’ kan worden geantwoord op alle hierboven gestelde vragen. Spaans: “We moeten kiezen tussen twee kwaden: te kleine opschaling of alleen overblijven. Belangrijke factor is: wat gebeurt er met de regio? Als de AV-regio in stand blijft, dan zijn er argumenten voor een fusie met Giessenlanden. Maar stel dat de regio ophoudt te bestaan? Ik denk dat we dan eerder richting het westen trekken. Als gemeente van 24.000 inwoners hoef je dan geen slechte positie in te nemen." Als mogelijke ongewenste uitkomst van het onderzoek schetste hij: "Een fusie met Giessenlanden voldoet niet aan de criteria, we blijven dan nog te klein voor uitvoering van de opgaven waarvoor we gesteld staan. Als we straks zitten met het uit elkaar vallen van het AV-verband, weet ik niet welk kwaad het minst kwade is. Misschien kunnen we beter nog effe afwachten. Ik weet niet of we het onze inwoners en ambtelijke organisatie aan moeten doen om weer een fusie op touw te zetten die straks ook weer onvoldoende blijkt. Natuurlijk mag u vervolgstappen zetten. Maar we houden de vrijheid om straks in de zomer te zeggen: we willen niet fuseren.”

Nog niet beslissen

Ook de SGP is nog niet klaar voor een volmondig ‘ja’. Corné Egas: “Onze gemeente is nog jong, de ingezette innovaties zijn nog pril. Zijn de inwoners en onze ambtelijke organisatie al toe aan een volgende stap? Het is nog niet onomstotelijk vastgesteld dat Giessenlanden en Molenwaard elkaar zullen versterken. Burgers worden argwanend als wij al besluiten nemen en vervolgens hun mening vragen. Ik denk dat we nog geen besluiten moeten nemen. Als we grote uitspraken doen, blokkeren we de participatie.”

Wel beslissen

Van der Have vindt dat de raad juist wel een keuze moet maken voordat de bevolking wordt geraadpleegd. “Het is niet opportuun om de bevolking te raadplegen als onze intenties niet duidelijk zijn. Conclusie zal toch zijn dat we samengaan. Ik wil niet hebben gezegd: wat u als inwoner beslist, zullen we uitvoeren. Ik weet niet of wij dezelfde afweging maken als onze inwoners.”

Joke Stravers (GBM): “Voor ons is de reactie van inwoners juist richtinggevend. Waarvoor ga je anders participeren? We willen juist van onderop input ophalen.”

Verder onderzoeken

Burgemeester Dirk van der Borg: “Dit voorstel heeft wel iets van een politieke wilsverklaring, zonder dat u nu al uitspreekt: we gaan fuseren per 1 januari 2019. U gaat akkoord met verder onderzoek, dan is dat besloten. In het participatietraject gaan we materiaal ophalen dat het definitieve besluit halverwege volgend jaar mogelijk maakt.” Hoe dat traject eruit zal zien, is dus nog ongewis.

Burgers raadplegen

Griffier Bas Nootenboom toonde op een beeldscherm een presentatie met de titel ‘Gezamenlijk op weg naar de moderne plattelandsgemeente Alblasserwaard’. Dat was voor de meeste raadsleden een brug te ver, al werd de presenatie op zichzelf geprezen. Eric Spaans (PvdA): “Wat u hier schetst is inspirerend en modern, gericht op de vraag: hoe gaat onze nieuwe gemeente eruitzien? Maar wij weten het nog niet. Je mag je burgers niet vragen om een heel circus in te gaan terwijl het  na de zomer best zo kan zijn dat we zeggen: toch maar niet samen met Giessenlanden.” 

Bedenkingen

Ook de SGP was kritisch. Egas: "Dit ziet eruit als masseren voor een besluit. Hoe borgen we de noodzakelijke afstand?" Ad van Rees (CDA) zag het probleem niet. "Na het participatieproces kun je altijd nog een zelfstandige afweging maken." Maar de ChristenUnie had ook twijfels. Gert Lems: "We moeten de stap van trouwen nog nemen. Maar het lijkt erop dat we al een huis gekocht hebben en dat met elkaar moeten inrichten. Ik sluit me aan bij de bedenkingen die werden opgeworpen zojuist." Van der Have: "Het is een prachtige presentatie. Dat het doel is om gemeente te worden met z’n tweeën, staat duidelijk voorop. Welke vragen gaan we burgers stellen? Wat heeft u nodig van onze inwoners om te zeggen: we gaan samen verder? " Egas: "Het zijn twee vragen: willen we fuseren? Daarna: wat voor gemeente willen we zijn? En er zal meer boven water moeten komen, we moeten niet alleen in gesprek met de samenleving. Ook onderzoek naar boeken en financiën is nodig. Gaan we op deze manier helderheid krijgen over de drie K ‘s: kosten, kwetsbaarheid en kwaliteit?"

Nieuw voorstel college

Burgemeester Dirk van der Borg concludeerde: "Het is nog te prematuur om op dit punt tot besluitvorming te komen. U bent bereid om vervolgstappen te zetten, maar hoe we dat doen is onderwerp van beraad. We gaan niet het participatietraject in over de vraag: bent u voor of tegen? Het moet gaan over de inhoud. Het college neemt uw reactie mee terug naar de stuurgroep. We komen met wellicht een aangepast traject bij u terug. We willen proberen in januari met een voorstel te komen."