Uitslag nieuw moestuinonderzoek PFAS in juni dit jaar bekend

PAPENDRECHT/MOLENLANDEN • Tijdens een drukbezochte bijeenkomst van de Burenraad DuPont en Chemours werd bekendgemaakt dat het nieuwe moestuinonderzoek naar PFAS in tuinen die verder dan 1 kilometer van DuPont verwijderd zijn, binnenkort wordt afgerond en dat de bevindingen in juni bekend gemaakt worden.

Meer dan veertig mensen uit Dordrecht en de buurgemeenten maakten gebruik van de uitnodiging en kwamen vorige week naar Woonzorgcentrum De Merwelanden, dat een ruimte beschikbaar had gesteld voor deze bijeenkomst.

Centraal stond het informeren van betrokkenen over de eventuele gezondheidsrisico’s van PFAS en het moestuinonderzoek in de omgeving dat de gemeente Dordrecht op dit moment uitvoert samen met een aantal partners. Sprekers waren Henk Klapwijk, arts maatschappij en gezondheid en medisch milieukundige bij de GGD Zuid-Holland Zuid en Karin van den Akker, regisseur DuPont en Chemours bij de gemeente Dordrecht die in dit onderzoek ook de buurgemeenten vertegenwoordigt.

PFAS is wijdverspreid
“PFAS is wijdverspreid in de leefomgeving,” aldus Klapwijk. “Deze stoffen zitten onder andere in vloerkleden, cosmetica, (outdoor)kleding, verpakking van voedsel, antiaanbaklagen en brandblusschuim en het zit inmiddels ook in ons voedsel en drinkwater.”

PFAS-verwerkende bedrijven zijn onder andere gevestigd in Dordrecht, Antwerpen en tot voorkort in Helmond. Er wordt veel onderzoek gedaan naar de gezondheidseffecten van PFAS. Bij overschrijding van de door de Europese Voedselveiligheidsautoriteit en het RIVM vastgestelde gezondheidskundige grenswaarde, dat wil zeggen als iemand te veel PFAS binnenkrijgt, kunnen nadelige gezondheidseffecten optreden.

Klapwijk maakt daarbij de kanttekening dat grenswaarden veiligheidsmarges hebben. Verhoogde blootstelling betekent dat het risico op gezondheidseffecten niet is uit te sluiten, maar niet direct hoeft te leiden tot ziekte. De oorzakelijke relatie met kanker en andere ziektes is niet vastgesteld. Er is nog veel onderzoek nodig. “Het advies van de GGD is: beperk blootstelling aan PFAS en let op chemische stoffen in consumentenproducten.” Er wordt gewerkt aan een Europees verbod op het gebruik van PFAS.

Moestuinonderzoek
Van Den Akker legt uit dat er op dit moment een nieuw moestuinonderzoek plaatsvindt in Dordrecht, Papendrecht, Sliedrecht en Molenlanden om te kijken naar de PFAS-gehaltes in de gewassen in de moestuinen. In 2021 heeft het RIVM op basis van een herbeoordeling van een onderzoek uit 2017 geconcludeerd dat je beter niet binnen 1 kilometer van de fabriek van Chemours uit je moestuin kunt eten en dat er nog onvoldoende gegevens zijn over de tuinen die verder dan 1 kilometer van de fabriek liggen. Inmiddels is nieuw onderzoek gestart bij 19 tuinen in de omgeving en 2 referentietuinen in de Hoeksche Waard.

“De meest geavanceerde machines worden gebruikt om PFAS te meten. De vragen die we willen beantwoorden zijn: kunnen de gewassen uit de moestuinen veilig worden gegeten? Is er verband tussen de windrichting en de concentratie PFAS in de gewassen? Kan er per gewas een specifiek advies worden gegeven en kan de concentratie PFAS in de gewassen gerelateerd worden aan het PFAS-gehalte in de bodem en het irrigatiewater? De verwachting is dat het onderzoek in juni 2022 is afgerond. Daarna staat voorlichting aan de bewoners op de planning,” aldus Van den Akker.

Vanuit de zaal kwamen veel verhelderingsvragen. Duidelijk was dat de betrokkenen het op prijs stelden dat de Burenraad als onafhankelijk adviesorgaan van de bedrijven deze bijeenkomst organiseerde. Na afloop was er nog tijd en ruimte om na te praten met de sprekers, leden van de Burenraad en een aantal vertegenwoordigers van Chemours.