Honderdjarige Lekkerlander al zijn hele leven boekenwurm

NIEUW-LEKKERLAND • De honderdjarige Kees Karsdorp uit Nieuw-Lekkerland had het druk in de laatste week van het jaar; allerlei mensen wilden hem feliciteren met zijn verjaardag.

Niet alleen familie zocht hem op; ook de burgemeester en de voorzitter van de historische vereniging kwamen.

Karsdorp werd geboren in Molenaarsgraaf, op 25 december 1917. Het was een koude dag. Die winter zou de derde Elfstedentocht worden verreden. De vorst betekende dat de ouders van de pasgeboren Kees elke dag het ijs in de Graafstroom kapot moesten hakken, anders hadden ze geen water. "Een kraan of pomp hadden we niet", vertelt Kees. "We haalden ons drinkwater uit de Graafstroom en probeerden regenwater op te vangen. Op zaterdagmiddag haalden we een paar emmers water, die zetten we in de kelder zodat we op zondag niet naar de dijk hoefden." Elektriciteit hadden ze ook nog niet. "Olielampen hadden we, en een kolenkachel."

Koffer met boeken
Kees ging graag naar school. "Ik had altijd een goed rapport. En ik last veel. Op de lagere school was ik al lid van de Dordtse leeszaal. Eens in de week kreeg onze schooljuffrouw een koffer met boeken uit Dordt, dan ging ik mijn boeken bij haar ruilen." Hij was de zesde van elf kinderen. "Ik had vier broers en zes zussen. Nu ben ik de enige die nog in leven is." Ondanks het drukke gezin, hoefde Kees niet te helpen. Lachend: "De zussen moesten alles doen."

Metselaar
Na de lagere school bezocht Kees nog anderhalf jaar de Mulo in Dordrecht. Daarna moest hij tot zijn grote spijt gaan werken. Als veertienjarige ging hij in de leer bij een metselaar. Hij had geen plezier in het werk en deed niet erg hard zijn best. "Ik dacht: als ik goedgekeurd wordt voor militaire dienst, blijf ik daar. Maar ze keken krap want er was geen oorlog in zicht; ik werd afgekeurd. Toen dacht ik: nou moet ik serieus mijn vak gaan leren. Nee, kans om een ander vak te leren kreeg je niet. Het ging over van vader op zoon. Mijn beide grootvaders en vader werkten ook in de bouw, allemaal metselaars en timmermannen."

Arbeitseinsatz
In de Tweede Wereldoorlog werkte Kees twee jaar in Duitsland, vanwege de Arbeitseinsatz. Lachend: "Ik ben getrouwd terwijl ik in Duitsland zat. Ze hadden ons wijsgemaakt: dan krijg je ieder half jaar verlof. Ik ben getouwd op 8 februari 1944, maar nooit met verlof geweest, alleen voor de bruiloft zelf. Vijf dagen had ik vrij."

Klap voor je hoofd
Op 16 april 1945 mocht Kees in een goederenwagon terug naar Nederland. "Op 8 mei kwam ik aan in Maastricht. Ik wist niet eens dat de oorlog over was, want na Dolle Dinsdag kregen we geen post meer. Het was of je een klap voor je hoofd kreeg."

Burn-out
Kees hervatte zijn werk in de bouw. Daar werkte hij totdat hij op zijn 45ste een burn-out kreeg. "Ik was uitvoerder op een bouw in Gorinchem. Op een ochtend reed ik twee keer naast het fietspad, wist niet meer goed wat ik deed. De dokter zei: 'Als je er niet gauw uitscheit, lig je gauw op het kerkhof. Ik was te serieus, nam 's avonds werk mee. Als uitvoerder heb je het slechtste baantje: de mensen onder en boven je hebben commentaar, je doet het nooit goed." Later werkte hij bij de betonfabriek en bij Bailey.

Borduren
Samen met zijn vrouw Koosje Mouthaan, die na bijna zestig jaar huwelijk overleed, kreeg Kees vier dochters en twee zonen. Inmiddels zijn er 15 kleinkinderen (en 2 in herinnering) en 26 achterkleinkinderen. Kees is iemand die zichzelf goed kan vermaken. "Ik heb altijd veel op mezelf geleefd, verveel me helemaal niet. Ik maak puzzels en borduur. Met borduren ben ik begonnen toen ik die burn-out had. Nog altijd lees ik graag, meest christelijke boeken. Onder andere oude schrijvers, zoals preken van Watson en Kohlbrugge."

Geheim
Wat is het geheim van oud worden? "Geregeld leven. Ik ga soms voor tienen al naar bed en om zes uur ga ik eruit. Ik ben een opgeruimd mens, de verzorger van Rivas komt hier graag."