Kamerdebat over omstreden radartoren in Herwijnen: ‘Dit is politiek op zijn aller-lelijkst’

HERWIJNEN • De vaste commissie voor Defensie debatteerde woensdag in het commissiedebat over de komst van de omstreden militaire radartoren naar Herwijnen. In het debat werd fel uitgehaald naar Staatssecretaris van Defensie Christophe van der Maat en zijn plannen om de radartoren ondanks twee aangenomen moties in de Tweede Kamer, toch in Herwijnen te plaatsen.

PVV-kamerlid Sietse Fritsma noemde de discussie over de locatie Herwijnen “een slepende zaak waar het kabinet een zooitje van maakt”. Net als de overige Tweede Kamerleden ziet hij de noodzaak van een vervangende radar, aangezien de radar die nu in Nieuw-Milligen staat vervangen moet worden. Voor deze radar zijn geen reserveonderdelen meer te verkrijgen en naar verwachting zal deze radar in de loop van 2023 uitvallen. Maar Herwijnen is wat Fritsma betreft geen optie: “De inwoners van dit dorp willen het niet, de lokale politiek wil het niet en zelfs deze kamer zette met meerdere moties een streep door dit dorp als radarlocatie. Het kabinet moest een andere locatie zoeken, maar nu blijkt dat het kabinet dat botweg weigert te doen. Dit is echt een schoffering van het democratisch proces.”

Windmolenobsessie
Op de vraag van Kamerlid Chris Stoffer (SGP) waar de radar dan wel moet komen te staan, antwoordt hij dat alle andere locaties geschikt zouden zijn, maar dat het kabinet meer belang hecht aan het plaatsen van windmolens. “Voor de windmolenobsessie van het kabinet moet dus werkelijk alles wijken. Dit is politiek op zijn aller-lelijkst.”

Ook Tweede Kamerlid Jasper van Dijk (SP) is allerminst te spreken over de handelswijze van het kabinet. “De staatssecretaris heeft de bevolking van West Betuwe, het dorp Herwijnen en de Tweede Kamer een lelijke poets gebakken. De democratie wordt hier even vakkundig opzij gezet. Stop daarmee als u uw geloofwaardigheid wilt behouden. De onrust is groot onder bewoners en bestuurders. Terecht wijzen zij op de volksgezondheidsrisico’s en de discutabele argumentatie van de staatssecretaris. Er zijn genoeg alternatieven. Uit de stukken wordt duidelijk dat Nieuw-Milligen altijd al werd beschouwd als goede plaats voor de SMART-L-radar. Ga daar dan mee aan de slag zou ik zeggen.”

Badkuip
Peter Valstar, Kamerlid voor de VVD, vraagt de heer Van Dijk daarop of die zich ervan bewust is dat “Nieuw-Milligen eigenlijk in een soort badkuip ligt, met aan de linkerzijde de Utrechtse Heuvelrug, aan de rechterzijde de Veluwe en dat het eigenlijk alleen maar omhoog kan kijken en dat het de inkomende lage dreiging dus niet kan detecteren?” Van Dijk benadrukt dat er dan nog negentien locaties zijn waar de radar geplaatst kan worden. “De actiegroep in Herwijnen laat me weten dat als de staatssecretaris meent te willen doorgaan in Herwijnen, dat het dan ook ongelooflijk lang gaat duren. Dat u te maken gaat krijgen met ongelooflijk veel protesten en bezwaarprocedures. Dus ook om die reden is het al ontzettend onverstandig om uw mening door te drukken en in Herwijnen door te gaan”, besluit Van Dijk zijn betoog.

Ook Kati Piri, Kamerlid voor de Partij van de Arbeid deelt tijdens het debat haar zorgen over het doordrukken van de plannen. “De bewoners van Herwijnen spreken van een tunnelvisie van Defensie. En dat valt te begrijpen, als na alle onderzoeken elke keer toch weer Herwijnen er uitrolt.” 

Staatssecretaris Van der Maat benadrukt dat hij het hele dossier opnieuw heeft bekeken. “Ik heb geprobeerd de redenering volledig opnieuw op te bouwen en te laten zien dat juist uit het oogpunt van zorgvuldigheid, ik niet tot een ander besluit kan komen dan deze. Bij die andere locaties is er ook geen draagvlak. Dus op het moment dat de Kamer hier vandaag een locatie aanwijst, waarvan u zegt ik ben wel bereid om deze negatieve consequenties te accepteren, dus dat het langer duurt, of ik ben wel bereid om te accepteren dat ergens anders geen draagvlak is, maar dan doen we het toch maar daar, dan hoor ik dat heel erg graag van u.”

De Kamer debatteert binnenkort verder over dit onderwerp.