Kritiek op 'afpakken' van materieel brandweer

REGIO • Volgens de veiligheidsregio kan Gelderland-Zuid met acht brandweerwagens minder af. En dus ook met minder vrijwilligers. De politiek reageert kritisch.

Veiligheidsregio Gelderland-Zuid (VRGZ) heeft een nieuw brandweerzorgplan opgesteld. Daarvoor is onder andere bekeken of het wel nut heeft dat op tien van de 36 brandweerposten twee tankautospuiten staan. Nee, is de conclusie van de veiligheidsregio. Acht van de tien tweede brandweerwagens kunnen vervallen, onder andere in Kerkdriel, Herwijnen, Geldermalsen en Waardenburg.

Historisch gegroeid
Dat op die plekken een tweede wagen staat, is volgens de VRGZ 'historisch gegroeid' en niet gebaseerd op risicodekking. Er zijn ook geen landelijke normen voor hoe snel een tweede tankautospuit ter plekke moet zijn.

Minder vrijwilligers nodig
De veiligheidsregio vindt het acceptabel als in tachtig procent van de gevallen binnen een kwartier een tweede wagen op de plaats van een brand is. Dat lukt ook door een wagen van een buurkazerne in te schakelen. Dat betekent dat er minder vrijwilligers per post nodig zijn.

Van de overtollige brandweerauto's worden er straks twee gebruikt als reserve tijdens onderhoud en reparatie en zeven om te oefenen, voor de jeugdbrandweer en voor wedstrijden. De kans is groot dat deze wagens gestald worden op de kazernes waar er nu ook twee staan. Maar ze worden dan niet meer gebruikt bij uitrukken.

Rondje langs gemeenteraden
Alle zestien gemeenteraden moeten het nieuwe plan goedkeuren. Ter voorbereiding maakt de veiligheidsregio een rondje om uitleg te geven. In Geldermalsen had VRGZ-manager Ronald Jansen het niet gemakkelijk tijdens zijn presentatie. Hij erkende dat het een 'hard gelag' is voor vrijwilligers als er een tankautospuit vertrekt. "Daar komt emotie bij kijken."

Vaker weg onder werktijd
Op verzoek van de Geldermalsense commissie zoekt de VRGZ uit wat de gevolgen zijn voor de vrijwilligers én hun werkgevers. Want als vrijwilligers vaker verder weg moeten uitrukken, zijn ze ook vaker weg onder werktijd. Daarnaast wil de commissie weten wat het Geldermalsen kost als de tweede tankautospuit daar gewoon blijft staan. Of die laatste vraag ook wordt beantwoord is niet duidelijk, want die richting wil de veiligheidsregio niet op.

Niet 'afpakken'
Ook in Neerijnen laat de politiek de tweede tankautospuit niet zomaar 'afpakken', zoals Gert-Jan van Weelden (SGP) het verwoordt. "Zo voelen de vrijwilligers het. De vraag is hoe je ze dan gemotiveerd wilt houden." Ook Gemeente Belangen Neerijnen is tegen dit onderdeel van het plan en heeft nog veel andere vragen.

Extra geld
VRGZ-manager Jansen benadrukte dat het inkrimpen van het materieel niet is ingegeven door bezuinigingsdrift. "We hebben puur gekeken: wat is nodig?" De politici zijn daar moeilijk van te overtuigen, temeer omdat de veiligheidsregio tegelijk vraagt om extra geld.

Organisatorische problemen
Naast de herschikking van de wagens heeft de VRGZ een groter probleem: de organisatie die is opgetuigd toen de brandweerkorpsen in 2013 verplicht samen moesten gaan, wankelt. Medewerkers hebben geen vertrouwen in de directie en voelen zich niet serieus genomen. Om hier een einde aan te maken is eenmalig een half miljoen euro nodig. Daarnaast is er een tekort op de begroting van de VRGZ en een onverwachte loonsverhoging. Dat kost elke gemeente in Rivierenland tienduizenden euro's.

Geen kostenbesparing
Het college van Maasdriel maakte in eerste instantie bezwaar tegen de gevraagde extra bijdrage. Burgemeester Henny van Kooten: "De verwachting is dat bij schaalvergroting er een kostenbesparing zou plaatsvinden. Dat gebeurde niet en dat was een teleurstelling."

Omdat Van Kooten weinig bijval kreeg in het algemeen bestuur van de veiligheidsregio, stelt het college de gemeenteraad nu toch voor om morgen (donderdag) in te stemmen met de hogere bijdrage. Ook in Zaltbommel is het voorstel om in te stemmen met het plan. "We gaan ons hard maken om het tweede voertuig (dat verdwijnt uit Kerkdriel, red.) in te kunnen zetten voor opleidingen en als reservevoertuig binnen de Bommelerwaard", aldus Van Kooten.