Wethouder Verweij: ‘Mantelzorger worden overkomt je, mensen moeten weten waar ze terecht kunnen voor hulp’

vijfheerenlanden • Mantelzorg verlenen is in de meeste gevallen niets iets waar je voor kiest. “Het overkomt je,” stelt wethouder Marcel Verweij. “Het minste wat wij als gemeente kunnen doen, is de drempel zo laag mogelijk maken voor mensen die ondersteuning nodig hebben. Zij moeten weten waar zij aan kunnen kloppen.” 

Steeds meer mensen zijn mantelzorger. Zij zorgen vaak langdurig en onbetaald voor een familielid of bekende die hulp nodig heeft. Dat kan soms zwaar zijn en leiden tot overbelasting. Om mantelzorgers te ondersteunen zijn er allerlei regelingen. Helaas blijkt dat niet iedereen de weg naar deze regelingen eenvoudig kan vinden. Het ministerie van VWS heeft daarom middelen beschikbaar gesteld aan 70 gemeenten, waaronder Vijfheerenlanden, om de toegang tot lokale mantelzorgregelingen te verbeteren. 

Verweij wilde graag meedoen: “Ik denk dat hoe bewoners de weg naar de gemeente vinden aan het veranderen is. Er is een nieuwe generatie die andere vragen stelt. We krijgen nu de mogelijkheid, ook met financiële middelen, om hier op aan te sluiten. De bedoeling is ook om ervaringen te delen. We kunnen dus ook leren van andere gemeenten. Niet alleen van de successen, maar ook van wat er niet lukt.”

Informatie delen

Overheid en instanties vragen steeds meer informatie aan mensen. Verweij: “Van veel verschillende bureaus krijgen mensen dezelfde vragen. Privacy is een groot goed, maar het zou toch mogelijk moeten zijn bepaalde informatie onderling te delen om dat uitvragen voorkomen kan worden. Als iemand zich meldt bij de volgende instantie kan daar het gesprek beginnen met ‘ik heb gelezen dat dit speelt’ en kun je binnen 3 minuten op de inhoud ingaan.” Niet alleen wetgeving staat dit in de weg. “Ook wordt gewerkt met verschillende systemen, die niet te koppelen zijn. Dus zelfs als iemand toestemming geeft om informatie te delen, moet dat allemaal weer in het volgende systeem ingevoerd worden. Dat moet toch eenvoudiger kunnen.”

Jonge mantelzorger

Een belangrijke doelgroep om te bereiken is de jonge mantelzorger. “Dat proberen we al, maar dat valt niet mee. We hebben informatie verspreid op scholen, maar daar kwam weinig reactie op. Laatst sprak ik een mantelzorger die zelf op een school is afgestapt om zijn verhaal in de klas te vertellen. Misschien is dat wel iets om breder uit te rollen. Ervaringsdeskundigen bereiken de doelgroep waarschijnlijk beter dan professionals of beleidsmakers.”

Belangrijk is ook dat we niet te snel denken dat het verhaal verteld is. Verweij: “Misschien een rare vergelijking, maar als mijn wasmachine stuk gaat, zie ik allerlei advertenties en folders waarin nieuwe wasmachines worden aangeboden. Als ik geen wasmachine nodig heb, zijn die advertenties en folders er ook, maar zie ze niet. Dat geeft ons als gemeente de dure plicht om heel vaak, op verschillende manieren, te blijven vertellen dat mensen bij ons welkom zijn. Zelfs met de meest simpele vraag. Dat mensen bij de gemeente binnen durven te stappen, omdat ze weten dat ze bij ons een stapje verder komen.”

Een goede digitale sociale kaart zou hier ook een bijdrage aan kunnen leveren. “Die komt er binnenkort voor de professionals. Met de plicht dat iedereen die op kaart staat, zijn gegevens up-to-date houdt,” stelt Verweij nadrukkelijk. “Want de waarde staat of valt met de informatie die er op staat: die moet wel actueel zijn. De volgende stap is de kaart openbaar maken, zodat iedereen met een hulpvraag snel kan zien waar aan te kloppen.”

Mantelzorg dichtbij

Verweij heeft samen met buurtgenoten een oudere dame in de straat bijgestaan met allerlei hand- en spandiensten. “Niet omdat je dat verplicht bent, maar omdat je buren bent. De zorg was er voor de medische zaken en wij zorgden voor praktische zaken. Zoals om de beurt haar boterhammen klaarmaken.  Als het om zwaardere hulp gaat, is het niet altijd eenvoudig deze in de buurt te vinden. Dan komt het vaak op familie aan. 

Verweij: “Dat wordt wel een probleem als familie verder weg woont. Een oplossing kan zijn die dichter bij elkaar te brengen. In de wet is geregeld dat een mantelzorgwoning altijd mag, maar door de nieuwe omgevingswet is dat straks niet meer vanzelfsprekend. Dat moeten we in Vijfheerenlanden dus goed borgen. Een andere oplossing is pre-mantelzorg. Op het moment dat het waarschijnlijk is dat iemand op termijn mantelzorg nodig gaat hebben, kun je een unit bij een woning plaatsen waar de mantelzorger of de zorgvrager gaat wonen.”

“Daarnaast blijft de zorgvrager in het eigen vertrouwde huis of kan hij/zij wennen in een nieuwe ruimte als deze in de unit gaat wonen. En dat wennen is belangrijk, want het is funest als mensen uit hun vertrouwde omgeving gehaald worden als zij niet meer staat zijn nieuwe routines op te bouwen. Een voorstel hiervoor wordt binnenkort behandeld in het college.”

Mantelzorg VHL

Door de vragenlijst in te vullen op www.samendoen.expert/vragenlijst kan men ervoor zorgen dat mantelzorgers makkelijker toegang krijgen tot mantelzorgregelingen. Dit kan helpen om mantelzorg beter vol te houden.

Mantelzorg VHL verzorgt de projectcoördinatie. Voor vragen, stuur een mail naar: info@mantelzorgvhl.nl of bel met Mantelzorg VHL: 0345- 63 73 63.

‘Een andere oplossing is pre-mantelzorg’

Door Jeroen Danz