Stedelijk Museum start inzamelingsactie: ‘Breng Hendrik terug naar Vianen’

VIANEN • Het Stedelijk Museum Vianen heeft een inzamelingsactie voor een uniek schilderij van Hendrik van Brederode opgezet. Werner van den Belt, artistiek leider van het Stedelijk Museum, stuitte per toeval op het schilderij dat hét verschil moet gaan maken in het vertellen van de geschiedenis van Vianen. 

Het schilderij waarop de Grote Geus in Amsterdam op doortocht is, hangt momenteel voor twee maanden in bruikleen in het museum, want de maximaal vijfduizend euro die nodig is voor de aanschaf van het schilderij is nog niet gevonden.

Een wonder van een schilderij
Het is een groot schilderij dat dateert uit het jaar 1829, gemaakt door schilder H.W. Cramer, een momenteel betrekkelijk onbekende kunstenaar, al was hij dat een eeuw geleden zeker niet. Uit de korte periode dat Hendrik van Brederode leefde, zijn niet veel kunstwerken bekend. Uit de twee maanden die hij in Amsterdam doorbracht in het jaar 1567 om meer geld voor de Opstand op te brengen, al helemaal niet.

Tot een paar weken geleden, toen Werner van den Belt werd benaderd door een particulier die zijn collectie wilde uitdunnen. Het schilderij dat jarenlang in zijn eigen huis hing, had hij in eerste instantie aangeboden aan Paleis Het Loo. Maar omdat het voor hen slechts één van de honderden historische schilderijen zou worden, werd het Stedelijk Museum Vianen voorgedragen. 

“Dat het schilderij überhaupt bestaat mag een wonder heten omdat er zó weinig kunstwerken van Hendrik van Brederode gemaakt zijn”, legt Van den Belt uit. “Apart eigenlijk, omdat hij in hetzelfde tijdperk als Willen van Oranje leefde, die een veel prominentere positie in de Nederlandse geschiedenis gekregen heeft”, legt de artistiek leider uit. “De vraag is of dit historisch wel correct is. In ieder geval verstond Willem de kunst van de marketing in zijn eigen tijd al goed”, vertelt hij met een knipoog.

De stad van de Grote Geus
Het verhaal van Hendrik van Brederode speelt een steeds grotere rol in het Stedelijk Museum van Vianen. Zo onderzoekt het museum samen met de organisatie van Tussen Lek en Linge of het motto ‘Vrijstad Vianen’ langzamerhand veranderd kan worden naar ‘Vrijstad Vianen, de stad van de Grote Geus’ en wijden ze een hele hoek in het museum aan het verhaal van die Grote Geus. Maar om het volledige verhaal van Hendrik van Brederode te kunnen vertellen, heeft het Stedelijk Museum meer objecten en schilderijen nodig.

“De aanwinst van zo’n groot schilderij als deze gaat hét verschil maken in het vertellen van zijn verhaal aan de regio”, legt Van den Belt uit. “Het kan Vianen als stad onderscheiden van andere historische regio’s, niet te vergeten dat het verhaal van Hendrik van Brederode überhaupt ontzettend fascinerend is. Hij leefde maar kort, was behoorlijk progressief voor zijn tijd en heeft de onafhankelijkheid van Nederland niet eens meer mee mogen maken. Hij overleed namelijk al kort na zijn verblijf in Amsterdam.”

Breng Hendrik terug naar Vianen
Dat het schilderij een belangrijke rol moet gaan spelen voor het museum, is helder. Juist omdat ‘storytelling’ de kracht is van het museum. Van den Belt: “Hendrik was de eerste echte vrijheidsstrijder die we in Nederland kenden. Al in 1558 had Hendrik van Vianen van ‘de stad van vrijheid, religie en tolerantie’ gemaakt, met alle risico’s van dien. Juist omdat zijn verhaal ook iets zegt over de tijd waarin we nu leven, moeten we zijn verhaal vertellen”, aldus Van den Belt.

Het schilderij moet echter wel nog aangeschaft worden. “Het bedrag dat we nodig hebben is gering, in ieder geval voor de kunstwereld. Voor ‘slechts’ vijfduizend euro is het kunstwerk van ons, maar dat moeten we nog wel weten te verzamelen.” Daarom hoopt het museum op donaties van inwoners uit de regio, of van bedrijven uit de buurt. “Elk kleine beetje is welkom, zolang we de Grote Geus maar naar Vianen kunnen brengen.” 

Van den Belt beantwoordt inhoudelijke vragen via 0616478698. Donaties en financiële vragen lopen via penningmeester Rene Tips, 0630071618.

Madelief Helmhout