'Iron Man Hawaii: Het Walhalla van de triatlon'

HEUKELUM • Triatleet Dirk-Jan de Jong uit Heukelum behoort tot het selecte groepje van 37 Nederlanders die zaterdag aan de start verschijnt van het Ironman World Championship op Hawaii.

"Hawaii is het Walhalla, de moeder van alle triatlons", zegt Dirk-Jan. "Dit is de plek waar het allemaal ooit begon."

De triatlon spreekt nog steeds tot de verbeelding. Het is voor de allerbeste sporters de ultieme uithoudingsproef: 3,8 kilometer zwemmen, 180 kilometer zwemmen en 42,195 kilometer (marathon) hardlopen. En dan ook nog op zo'n prachtig, maar loodzwaar parcours.

Dirk-Jan kwalificeerde zich eerder dit jaar in Maastricht voor dit wereldkampioenschap. "Het is een kick als je met z'n allen van start gaat in open zee. Een zee die heel ruig en onstuimig kan zijn: je gaat twee slagen vooruit en eentje achteruit."

De ambiance op Hawaii is geweldig. "Wat wil je: de beste 2400 triatleten van de wereld komen aan de start, allemaal superfit. De sfeer is vergelijkbaar met de Olympische Spelen."

Heroïsch
Dirk-Jan is inmiddels 48 en beoefent de triatlonsport al 25 jaar. "Als jongetje zag ik op televisie de beelden van Julie Moss, die tijdens de editie van 1982 aan de leiding ging bij de vrouwen. De laatste drie kilometer raakte ze echter zo uitgedroogd, dat ze meerdere keren ten val kwam en uiteindelijk zwalkend en kruipend over de finish ging. Toen werd het voor iedereen duidelijk hoe heroïsch de triatlon was. Toen ik die beelden zag op televisie was ik verkocht. Ik dacht: dat wil ik ook."

Dirk-Jan kon aardig hardlopen en fietsen. "Maar zwemmen heb ik pas na m'n twintigste echt goed geleerd. Uiteindelijk heb ik de techniek nog aardig onder de knie gekregen. Ik kom bij triatlons soms als eerste uit het water."

17e triatlon
De Iron Man op Hawaii is de zeventiende triatlon voor de Heukelumse sporter. "Ik ben overal geweest: naast Hawaii heb ik triatlons gedaan in Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Australië, Nieuw-Zeeland en Amerika."

Z'n eerste hele triatlon was in 1994: in Almere. En daarna was hij helemaal verslingerd aan de sport. Z'n snelste tijd is 9 uur en 16 minuten, behaald tijdens de hele triatlon in Roth (Duitsland). De Heukelummer was toen 40. "Daar ben ik nog steeds supertrots op, ook op de individuele prestaties: 54 minuten op het zwemonderdeel, 4,52 uur bij het fietsen en 3 uur en 27 minuten op de marathon. Het is nog steeds het clubrecord bij mijn club Vahalis in Tiel."

Dramatisch
"Het wordt de tweede keer dat ik start op Hawaii. M'n eerste deelname in 2002 verliep dramatisch. Ik reed tijdens het fietsen twee keer lek en daardoor verloor ik op den duur ook de juiste spirit. Ik finishte uiteindelijk in een tijd van 11 uur en 40 minuten. Het was m'n allerslechtste triatlon ooit. Ik wist dat ik er niet alles uit had gehaald. Dit jaar moet een soort revanche worden. Ik wil minimaal veertig minuten en maximaal een uur sneller als toen."

Drukke baan
Dirk-Jan combineert zijn sport met een drukke baan als rechercheur bij de politie. "Bij een voorbereiding van een hele triatlon train ik soms wel 24 uur per week. Dat betekent dat ik vaak 's morgens vroeg naar m'n werk in Papendrecht fiets en 's avonds ook weer terug. Maar het werk kan ook onregelmatig zijn, met lange werkdagen. Gelukkig krijg ik daarvoor extra vrije uren als compensatie. Die gebruik ik dan weer om te trainen."

"Geen enkele triatlon is van tevoren te voorspellen", zegt Dirk-Jan. "Er kan onderweg zo ontzettend veel gebeuren: een lekke band, uitdroging. Je verbruikt duizenden calorieën en vele liters vocht. Het lukt tijdens een wedstrijd nooit om het vocht en de voeding bij te vullen. Daarom ben je afhankelijk van sportdrank en gelletjes. Maar het is altijd weer spannend of je maag dat allemaal kan verdragen."

In de weken voorafgaande aan de triatlon probeert Dirk-Jan in de training te oefenen met de sportdrank die hij ook op de wedstrijddag krijgt aangereikt. "Dat scheelt al heel veel. In de week voor de triatlon is het devies om koolhydraten te stapelen. Dus ik eet hele borden spaghetti en macaroni."

Mentaal gevecht
Dirk-Jan beleeft nog steeds veel plezier aan zijn sport. "Triatlon is een mentaal gevecht met jezelf. Maar als het allemaal lukt na maandenlange zware trainingsarbeid, dan geeft dat heel veel voldoening."

Toch heeft Dirk-Jan z'n vrouw en familie beloofd dat hij na de Iron Man op Hawaii geen hele triatlon meer zal doen. "Ik heb er bij gezegd: voorlopig. Want anders geloven ze me toch niet."

Dick Aanen