Tentoonstelling met werk uit de 21e eeuw in Stedelijk Museum Vianen: ‘Na 9/11 is kunst meer activistisch’

VIANEN • In het Stedelijk Museum in Vianen is van 12 maart tot en met 12 juni de tentoonstelling ‘Voorbij de onschuld’ te zien. Er zijn werken van achttien verschillende kunstenaars te zien, allemaal gemaakt in de 21e eeuw. En kunst uit dat moderne tijdperk ‘gaat ergens over’, vertelt conservator Werner van den Belt. “Na nine eleven is kunst meer activistisch geworden.” Voor de tentoonstelling heeft hij grote namen uit de Nederlandse kunstwereld naar Vianen gehaald, zoals Marlene Dumas en Rob Voerman.

Om de bezoeker kennis te laten maken met kunst uit de 21e eeuw heeft van der Belt gekozen voor een originele insteek. Hij legt uit: “Er zijn stukken tentoongesteld van verschillende generaties kunstenaars. Men begint bij de werken van de oudste generatie, de groep die geboren werd in de jaren 50. Aan het eind van de tentoonstelling komen bezoekers bij werk van twintigers. Iedere generatie is in een andere tijd opgegroeid en dus gevormd. Dat zie je terug in het werk wat ze maken.”

Grote thema’s
Zo is de groep kunstenaars die gevormd werd in de jaren 70 niet bang om grote thema’s als geweld en seks aan te snijden. Van den Belt: “Dat kwam ook door de opkomst van televisie. Iedereen zag wat er in de wereld gebeurde en werd kritischer op de maatschappij.”

“Dan hebben we de kunstenaars die opgroeiden in de jaren 80. Die waren donker. Er waren grote spanningen in de wereld. De kunst is dan ook een beetje pessimistisch. Dat zie je terug in tekeningen en houtdrukken van Siemen Dijkstra. Dat zijn prachtige afbeeldingen van de natuur, maar het zijn landschappen die door menselijk toedoen verdwijnen.” 

Positieve instelling
De jongste generatie kunstenaars is weer op hele andere manieren beïnvloed. Men heeft te maken met sociale media en zelfs virtual reality, maar heeft ook pandemieën meegemaakt, zoals SARS, de Mexicaanse griep en het meest recente voorbeeld: corona. Toch is deze generatie optimistisch ingesteld zo blijkt uit ‘Het weefsel der mensheid’ van Carlijn Kingma. Deze indrukwekkende tekening vol metaforen werd gemaakt in samenwerking met schrijver Rutger Bregman (De meeste dingen deugen) en de Correspondent.

Van den Belt is nu ruim een half jaar conservator van het Stedelijk Museum in Vianen. Hij hoopt met deze en toekomstige tentoonstellingen bezoekers naar Vianen te trekken. “Vianen en ook Leerdam hebben namelijk echt iets unieks als vroegere vrijsteden, waarin vrijheid om iets te mogen vinden een heel belangrijk goed was. Dit is terug te zien in de unieke tentoonstelling.”