Bijzondere Bevrijdingsdag rond de kerk van Heesselt

HEESSELT • Het begint inmiddels een traditie te worden: Bevrijdingsdag in Heesselt. Als onderdeel van Tour de Waal maar ook onder de vlag van Stichting Kerk Heesselt gebeuren er mooie dingen in het dorp aan de Waal. “Om de vrijheid te vieren en stil te staan bij verdriet”, zoals het klonk in het eeuwenoude kerkgebouw.

Toespraken, podcasts, muziek, theater, poëzie en het vrijheidsvuur dat door een colonne met oude militaire voertuigen werd gebracht konden alleen de weersomstandigheden als spelbreker genoemd worden deze vrijdagochtend. Gelukkig was de ruimte groot genoeg om alles binnen door te kunnen laten gaan, alleen de broodjesdropping in de uiterwaarden moest een streep door. 

Het vrijheidsvuur werd door de militaire colonne van Tour de Waal afgeleverd. Tussen de buien door trekken ze nu verder om het vuur verder te brengen..@HK_WestBetuwe #heesselt #westbetuwe pic.twitter.com/qr3A71Q9bH

— Jeroen Wijngaard (@WijngaardJeroen) May 5, 2023

Ook de prachtige kunstwerken van Soraya van Houwelingen en haar cursisten, die aan de hekken van de begraafplaats hingen, moesten hun vergankelijkheid tonen en verloren gaandeweg de dag van het regenwater. 

Interview Yana Voronina 

Na de indrukwekkende toespraak en een gedicht van wethouder Hartman volgde een interview met de Oekraïense kunstenares Yana Voronina. De Heesseltse journalist Jacqueline Maris ging met haar en haar zoon Stas in gesprek over hun vlucht naar Nederland, op de dag af een jaar geleden kwamen ze aan in Geldermalsen. 

De kunstwerken van Yana hingen in de kerk en toonden hun pracht maar lieten ook het verdriet doorschemeren, iets dat door de kunstenares werd beaamd en als verwerkingsmechanisme uitgelegd. Ze vindt troost in haar werk, waarin ze ook haar dankbaarheid kan tonen. “Ons verstand is in Nederland, ons hart in Oekraïne”, zo sloten ze af.

Will We Ever Be Free? 

Dinie van Oort, uit Geldermalsen kwam met enkele scenes uit het theaterstuk dat vanaf zondag 7 mei is te zien. Kinderen speelden het stuk, waarin het vluchtverhaal centraal staat. En hoe uiteindelijk een vluchteling wel of niet van zijn vrijheid kan genieten wanneer hij veilig is. 

‘Kinderen van nu en toen’

Terwijl een man in een Amerikaans uniform uit de Tweede Wereldoorlog binnenloopt en het vrijheidsvuur brengt klinkt er een gesprek tussen een oudere inwoner van Varik-Heesselt en een kind uit dezelfde plaats. Het is een fragment uit de podcast ‘kinderen van nu en toen’. 

De stem van Tante Gerda, het wandelend geheugen van Heesselt klinkt. Geduldig beantwoord ze de vragen van de kinderen waaruit steeds meer blijkt, dat ondanks de jaren die zijn verstreken, de beleving hetzelfde is. De oorlog van Gerda begin terwijl ze op de Waaldijk stond, de vliegtuigen in mei 1940 zag passeren. Het einde was opnieuw met vliegtuigen, die levensmiddelen dropten. Door het verlies van Gerda’s zus duurde de oorlog voor haar gevoel langer. Ze blikt terug op de bevrijding: “Vrijheid is vreugde.” 

• Rechts (zittend) Tante Gerda, ‘het geheugen van Heesselt’.  - J.Wijngaard

Dichters uit een Buick en muziek

De colonne oude militaire voertuigen was net als de toerende dichters onderdeel van Tour de Waal. In een oldtimer, een Buick uit 1939, kwamen ze aan in Heesselt. Ze namen in hun gedichten en spoken word voordrachten de luisteraars mee naar vrijheid, oorlog en bevrijding. Een indrukkwekkende afsluiter was de vrije vertaling van David Bowies Heroes. Toen de dichters in hun klassieke auto verder trokken was het podium weer voor de Oekraïners met traditionele muziek. 

Stichting Kerk Heesselt

De onverwachtse voorbijganger stond dit jaar weer versteld van wat er in Heesselt was neergezet. “Dit moeten we koesteren”, zei ook wethouder Hartman. “Heel bijzonder hoe een betrekkelijk klein dorp hierin zo groot kan zijn.” De plannen in Varik-Heesselt gaan door. Medeorganisator Ina Hakkert-Portengen nam tussen het geregel door regelmatig de tijd om zelf even te genieten en was trots op haar vrijwilligers. Voor iedereen was er te eten en te drinken, vooral fijn voor de natgeregende fietsers die de tijd namen om te genieten van het programma en de droge schuilplaats. 

Meer informatie: www.kerkheesselt.nl