Fé maakt het verschil voor Lekkerkerkse Heleen

LEKKERKERK • En toen was Fé er. Op 4 december jongstleden kreeg Heleen van Leerdam haar retriever labrador blindengeleidehond thuis afgeleverd. Sindsdien is het tweetal onafscheidelijk en is het geluk van de Lekkerkerkse compleet. "Ik ben zo ongelooflijk blij met Fé."

Heleen is slechtziend door toedoen van macula degeneratie, en aandoening die in haar geval al op jonge leeftijd optrad. "Eigenlijk heb ik nooit goed kunnen zien", vertelt ze. "Op mijn zesde werd dat voor de eerste keer bevestigd. Toen begon ook een rondgang langs artsen. De uiteindelijke diagnose kwam zes jaar later. Macula degeneratie; dat kón helemaal niet op die jonge leeftijd, zei de oogarts. Ik bleek de 'droge' variant te hebben, oftewel de langzaam verslechterende versie."

Ondanks haar visuele beperking leefde Heleen een normaal leven. Tot ze tien jaar geleden gedwongen was om te stoppen met haar werk als zwemonderwijzeres. "Dat was een hele klap", zegt ze terugblikkend. "Ik vond dat ik nog heel wat kon, maar anderen dachten daar schijnbaar anders over. Ik werd naar Visio in Rotterdam gestuurd om van daar uit bij mijn slechtziendheid te worden begeleid. Dat maakte me ontzettend boos. Ik wilde geen hulp aannemen, moest eerst met mezelf in het reine komen. Dat had tijd nodig. Tien jaar om precies te zijn. Op een gegeven moment was mijn zicht afgenomen tot acht procent. Ik voelde dat ik hulp nodig had en ben uiteindelijk toch maar naar Visio gegaan. Ze hebben me daar op een geweldige manier op poten gezet."

Blindenstok
Heleen kreeg een cursus waardoor zij met haar slechtziendheid beter met de computer kon omgaan en een iPhone-training. "Ook mocht ik gebruik maken van het maatschappelijk werk en gaven ze me allerlei 'tools' aan die ik kon benutten in mijn dagelijks leven. En ze kwamen met... de blindenstok. Ik moest met zo'n ding leren lopen, maar alles in mij kwam er tegen in opstand. Ik voelde me met zo'n stok zo gehandicapt. Het paste niet bij wie ik was en ben. Omdat ik al mijn hele leven met honden bezig ben, dacht ik aan een blindengeleidehond. Samen met mijn man Wilhelm ben ik vervolgens naar een infodag van het KNGF Geleidehonden gegaan. Het voelde daar meteen als een warm bad. Bovendien raakte ik diep onder de indruk van de honden daar en van wat ze allemaal konden. Eén van de instructeurs zei me dat ik wel even een stukje met één van deze honden mocht gaan lopen. Dat verliep heel natuurlijk, haast vertrouwd. Daaruit trok hij de conclusie dat ik me maar moest opgeven voor zo'n hond. Dat leek me niet. Er zijn immers zoveel mensen die zo'n dier zoveel harder nodig hebben dan Heleen van Leerdam uit Lekkerkerk, vond ik. De instructeur was het niet met me eens. Geef er nu maar aan toe, zei hij. En dat heb ik gedaan. Vanaf januari 2017 stond ik op de lijst."

Televisiehond
Wat volgde was een trainingsweek die Heleen intern doorbracht. Ze kreeg blindengeleidehond Fé toegewezen, de beroemde televisiehond uit de Bennie Blind-reclame van telefoonprovider Ben. Vanaf 4 november jongstleden gingen Fé en Heleen intensief met elkaar samen werken in het KNGF-trainingscentrum in Amstelveen. "Het was mooi en loodzwaar in alle opzichten, en dan vooral emotioneel", zegt ze terugblikkend. "Ik heb gelachen, gejankt, gepraat, gekluisterd en genoten. De band met de trainers, met Fé, met mijn medecursisten; je zag ze per dagdeel groeien; zo warm en speciaal. Het was intensief en onvergetelijk."

Na de trainingsweek werd het traject voortgezet in Lekkerkerk; bij Heleen en Wilhelm thuis. "Zo kon Fé wennen aan de andere dieren in onze woning, waaronder onze andere twee honden, de papegaaien, de katten en de konijnen", glimlacht Heleen. Fé voelde zich meteen thuis in haar nieuwe omgeving. En Heleen verbaast zich nog elke dag waartoe haar blindengeleidehond in staat is. "Het is ongekend. Zo knap. De instructeur nam ons bijvoorbeeld mee naar Amsterdam Centraal met al haar drukte. Fé leidde me er in alle rust en super veilig doorheen. Tot in detail. Zelfs in geval van overhangende takken weet ze de hoogte en mijn lichaamslengte juist in te schatten waardoor die dingen me niet raken. Het is zomaar een voorbeeld. Bijzonder hè."

"Mooi aan Fé is dat ze niet alleen ultiem getraind is, maar thuis ook gewoon een spontane 'huishond' is die meedraait in ons gezin. En Fé geeft mij bewegingsvrijheid, veel minder beperkingen dan ik noodgedwongen gewend was. Door haar durf ik er weer op uit, de drukte op te zoeken, winkels binnen te stappen. Ze is mijn extern zelfvertrouwen. Met haar bij me kan ik de mensen laten zien dat je leven niet ophoudt, ook al heb je last van slechtziendheid. Fé maakt voor mij het verschil. Ik ben een gelukkig mens."

Jan Timmer