André Bijl blijft een echte nieuwsjager

REGIO • André Bijl maakt al 28 jaar prachtige verhalen voor Het Kontakt. Na zijn 'pensioen' gaat hij daar gewoon mee door.

"Van jongs af aan wilde ik al journalist worden. En ik beschouw het nog steeds als een voorrecht dat ik die kans ook heb gekregen", zegt de 64-jarige verslaggever van Het Kontakt.

"Journalistiek verveelt nooit. Ik ben gek op nieuws: dingen onthullen en naar buiten brengen. Maar ook het maken van ontroerende interviews, waarbij mensen hun ziel en zaligheid blootleggen. Daarnaast vind ik het belangrijk lastige kwesties goed uit te leggen en het verhaal ook nog eens mooi op te schrijven, want qua taal blijf ik een 'fijnslijper'."

Meester
De eerste tien jaar combineerde André Bijl zijn journalistieke werk met zijn reguliere baan als 'meester' op christelijke basisschool Het Fundament in Nieuwland. In 2002 kwam hij in vaste dienst bij Het Kontakt.

Z'n eerste verhaal voor deze krant maakte hij in 1992. Bijl mocht een verslag maken van de rommelmarkt bij Rhelico en kort daarop van de Leerdamse avondvierdaagse.

"Al gauw mocht ik ook een raadsvergadering doen. Ik was de koning te rijk."

Sindsdien kroop Bijl honderden malen achter de perstafel tijdens raads- en commissievergaderingen in Leerdam, Zederik, Geldermalsen en Lingewaal. Hij zat eerste rang bij heftige politieke debatten in het Leerdamse Hofje, kreeg inzicht in soms lastige dossiers en bouwde in de loop der jaren jaren een band op met veel hoofdrolspelers. Hij werd vertrouwd, kreeg daardoor ook regelmatig een primeurtje doorgespeeld.

"Het echte nieuws hoor je soms niet tijdens het debat, maar na afloop bij 'borrel en bitterbal'."

Klad
In de beginjaren schreef Bijl z'n verhalen eerst in het 'klad', gewoon met vulpen. "Soms meer dan duizend woorden, dat mocht toen nog."

Het epistel werd daarna overgetypt door Marja, zijn vrouw en 'steun en toeverlaat'.

"Omdat ik de volgende dag gewoon weer moest lesgeven, maakte ik m'n verhalen vaak 's avonds laat of 's nachts. In het pikkedonker reed ik dan naar het kantoor op de Vlietskant om m'n kopy door de brievenbus te gooien. Ik ben nog een paar keer aangehouden door de politie voor een alcoholcontrole."

Slag bij Kedichem
André Bijl maakte heel wat hoogtepunten mee. "Wat me altijd bij zal blijven, is de herdenking van de 'Slag bij Kedichem' door Centrum Rechts in 1996 op het Reilinghplein. Ik stond vlakbij burgemeester Ties van Veelen, toen 'ie op het bordes met eieren werd bekogeld."

Ook de spannende week van het hoge water in februari 1995 zal hij niet snel vergeten. "Op de woensdagmiddag en –avond van de evacuatie reed ik met de auto door het gebied. Ik stond op de dijk bij Varik en Heesselt tussen de militairen en werd weggejaagd van het erf van een boze agrariër wiens veestapel net werd ingeladen en die ik om een reactie vroeg. Met m'n laatste liter benzine reed ik terug naar Oosterwijk, omdat alle benzinestations in Lingewaal en Neerijnen inmiddels verlaten waren."

In 2003 bezetten middenstanders (heel gemoedelijk) het gemeentehuis. Tijdens de daaropvolgende raadsvergadering puilde het Hofje uit en was er veel politie op de been. Bij een raadsvergadering in 2014 over de ontsluiting van de Broekgraaf via de Molukse wijk heerste een gespannen sfeer, toen een ludieke actie in de Kerkstraat met spandoeken en muziek gedurende de avond steeds dreigender werd.

AZC
Maar het spannendste moment uit z'n journalistieke carrière beleefde André Bijl tijdens de raadsvergadering in Geldermalsen rond de komst van een AZC, in 2015.

"Een woedende menigte belegerde het gemeentehuis. Toen politie en M.E. de situatie te dreigend vonden, werd de raadzaal ontruimd. Iedereen moest naar boven, dieper het gemeentehuis in. Later werden we 'geëvacueerd' naar het naburige politiebureau. Ik deed zo goed en zo kwaad als het ging verslag via Twitter."

"Ik vind het altijd mooi als mensen in een interview hun ziel en zaligheid blootleggen. Een vrijwilliger, bestuurder, raadslid of predikant die vertelt hoe na het werk hem/ haar aan het hart ligt. Of een ondernemer die door faillissement z'n levenswerk verloren ziet gaan. Maar ook de verhalen van bijvoorbeeld de supporters van Leerdam Sport die vertellen hoe diep de liefde voor hun cluppie zit, zijn boeiend. De ontboezemingen van motorcrosser Lianne Muilwijk die in 2018 zwaar gewond raakte tijdens een wedstrijd en vertelde over haar lijdensweg en haar angst met sporten te moeten stoppen, vond ik indrukwekkend."

Onder de indruk
Heel bijzonder was het interview met Danny van Brenk, die in 2014 vertelde over zijn strijd tegen leverkanker. "Ik raakte diep onder de indruk van zijn strijdvaardigheid, z'n geloof en liefde voor vrouw en kinderen die hem de kracht gaven om door te gaan."

Ook het interview met Peter Hovestadt uit Rumpt zal hij niet snel vergeten. "Ondanks zijn ernstige ziekte en naderende dood getuigde hij van de hoop in Christus die juist door die ziekte in hem was gekomen. Aangrijpend was het interview met de ouders van de jongens uit Beesd die in 2012 bij een auto-ongeluk om het leven kwamen. Dat gold ook voor de interviews die ik met oud-wethouder Annelies Groenenberg had rond haar ernstige ziekte. Het is altijd aftasten wat je nog wel en wat je net niet meer kunt vragen. Ontroerend als mensen zich op zulke momenten in het hart laten kijken. Interviews worden dan gesprekken die soms urenlang duren en de 'mooiste' verhalen opleveren."

Prijzen
Bijl is de meest gelauwerde journalist van Het Kontakt. Hij won in 2011, 2012 en dit jaar de journalistieke prijs van de Nederlandse Nieuwsblad Pers (NNP) voor producties over drugsgebruik in de polder, de Molukse gemeenschap in Leerdam en de gemeenteraadsverkiezingen in Vijfheerenlanden. In de tussenliggende jaren werd hij twee keer genomineerd voor diezelfde prijs.

"Elke keer dat ik die prijs win, ben ik bijna euforisch en komt er een kinderlijke blijheid over me. Dat duurt meestal een dag. Daarna bekijk ik het weer volkomen nuchter."

Hij is nog lang niet uitgekeken op de journalistiek. "Schrijven blijft mijn grote hobby. Maar ik vind het wel fijn dat ik 'verlost' ben van al die dingen die er tegenwoordig bijkomen: Twitter, Facebook, weekenddiensten. Ik wil wat langere perioden op vakantie met Marja en volop genieten van m'n kleinkinderen."

door Dick Aanen