Ook Krimpenerwaard heeft energiestress

KRIMPENERWAARD • Ook de Krimpenerwaard zucht onder de energiecrisis. De snel stijgende prijzen voor gas en stroom door de oorlog in Oekraïne, hebben zo ook hun weerslag op ondernemers, verenigingen en de cultuursector.

De bakkersbranche gaat net als veel andere sectoren gebukt onder de torenhoge energieprijzen. Echte Bakker Gertjan Treur heeft winkels in Schoonhoven en Lekkerkerk. Voor hem valt het energieleed echter nu nog ‘enigszins’ mee. “Ik heb nog een contract lopen en ben zo de komende maanden nog verzekerd van een lage prijs. We gebruiken uitsluitend elektriciteit en zullen, zodra ons contract afloopt, alleen te maken hebben met deze prijsstijging. Uiteraard is dat ook niet mis, maar als je gas afneemt ga je zeker, zoals het er nu naar uitziet, de hoofdprijs betalen. Ik hoor van bakkers die normaal op jaarbasis ongeveer 40.000 euro kwijt zijn en nu als het zo doorgaat ongeveer 230.000 euro moeten betalen. Dit kan je als bakkersbedrijf nooit lang volhouden.”

Treur heeft plannen om zonnepanelen te laten plaatsen op zijn bakkerij in Schoonhoven. “Zo kunnen we de uren overdag gedeeltelijk opvangen qua elektriciteit.”

Grondstoffen
Hij ziet dat ook de grondstoffen die hij gebruikt voor zijn ambachtelijke producten fors in prijs zijn gestegen. “Bloem, boter, eieren, suiker, maar ook slagroom en de hoge melkprijs. Tel daarbij op de hoge brandstofkosten en stijgende loon- en verpakkingskosten in de afgelopen periode. Direct en indirect allemaal een gevolg van de oorlog in Oekraïne. Dit alles zullen we op een of andere manier deels moeten doorberekenen in onze producten.”

Treur schat dat mochten de energiekosten in z’n geheel worden doorberekend naar de consument toe, een brood wel eens tussen de vijf en zeven euro kan gaan kosten. “Onze branche-organisaties zijn daarom ook druk bezig om bij de overheid dit aan te kaarten en te vragen om de nodige compensatie. Want als dat niet gaat gebeuren, zullen er zeker verschillende bakkerijen de deuren moeten gaan sluiten, van klein tot groot, want we hebben er allemaal mee te maken.”

Douchen
De energiecrisis gaat ook niet voorbij aan het verenigingsleven in de Krimpenerwaard. “Ook wij worden geconfronteerd met grote stijgingen. Dat lijkt me duidelijk met 1200 leden”, stelt voorzitter Henk Lammertse van voetbalvereniging Spirit in Ouderkerk aan den IJssel. “Ondanks dat we verregaande verduurzamingsmaatregelen hebben genomen, worden we geconfronteerd met een grote ledenaanwas en een enorme tariefstijging, waardoor het verbruik en de kosten navenant toenemen. Denk hierbij alleen al aan het douchen na afloop van trainingen en wedstrijden.”

Lammertse denkt nog niet aan contributieverhoging om de energieklap op te vangen. “Wij zijn een gezonde club, die wel wat tegenvallers kan hebben en ze niet meteen op onze leden wil verhalen. We willen zo het lidmaatschap voor een ieder laagdrempelig houden. Dus vooralsnog proberen we de tegenvallers zelf met onze eigen middelen op te vangen. Wij gaan er als bestuur nog steeds vanuit dat dit een tijdelijke kwestie is. Blijft het zo, dan moeten we uiteraard wel aan maatregelen denken, waarbij een (tijdelijke) contributieverhoging een voordehand liggende mogelijkheid is.”

De club is al reeds een aantal jaren intensief bezig met verduurzamen. Lammertse: “Zo hebben we de verwarmingsketels en warmwatervoorziening vorig jaar vervangen door ketels met een hoger rendement. Ook zijn ons hele clubgebouw en kleedkamers voorzien van led-verlichting. Tevens werken we met bewegingssensoren, waarbij het licht na verloop van tijd zelf uitgaat. Ook hebben we alle warmwaterleidingen laten isoleren, omdat deze best grote afstanden afleggen. Twee van onze drie veldverlichtingsinstallaties zijn inmiddels voorzien van led-verlichting en we hebben een kleine negentig zonnepanelen liggen.” 

‘Impact op zwembaden is groot’
Optisport exploiteert in de Krimpenerwaard een sporthal, De Waard in Bergambacht, en twee binnenzwembaden, De Lansingh in Krimpen aan den IJssel en de Hofstee in Bergambacht. “Ik ga geen bedragen noemen, maar ga er maar vanuit dat de impact van de exploderende energieprijzen groot is”, geeft regiomanager Harjan Hubers aan. “Bij de baden is het nog niet eens zozeer de temperatuurinstallatie voor het water die veel energie vraagt, maar eerder de luchtbehandelingsapparatuur die voor een behaaglijke temperatuur rond het bad zorgt.”

Om het energieverbruik toch enigszins te drukken wordt af en toe al de thermostaat van het zwemwater iets teruggedraaid. “Dat gaat niet gelijk om ettelijke graden, denk meer aan een halve tot een hele graad. Daar kijken we kritisch naar, het moet natuurlijk wel leuk blijven. Dat geldt ook voor de toegangsprijzen. Op dit moment kunnen we die nog handhaven, maar niemand weet waar dit eindigt en wat voor maatregelen wellicht nog nodig zijn om de exploitatie rond te blijven krijgen. Met gemeentes en andere overheden zijn we hier veelvuldig over in overleg evenals over noodfondsen en steunpakketten om ons door deze crisis heen te loodsen. Daarbij wordt ook gesproken over wat we nog verder aan verduurzaming kunnen doen.” 

Ook aan een verhoging van de huurprijzen voor verenigingen van een sporthal als De Waard wil Optiport nog niet denken. Hubers: “Sport moet betaalbaar blijven voor iedereen. Bovendien, verenigingen hebben het al zo lastig gehad gedurende de coronaperiode.”

‘Komt veel op bord van horeca terecht’
Anton de Wilde, voorzitter van de afdeling Krimpenerwaard van Koninklijke Horeca Nederland en uitbater van Het Koetshuis in Krimpen aan de Lek, stelt dat er binnen de afdeling ‘talloze’ voorbeelden van ondernemers zijn die drie of vier maal meer energiekosten hebben dan een half jaar terug. “Iedere ondernemer gaat daar op zijn eigen manier mee om. De één verhoogt de prijzen, de ander past zijn openingstijden aan, de volgende gaat uit van een tijdelijke stijging en laat het zoals het nu is.”

Vervolgens: “Wat klip en klaar is, is dat de afgelopen twee coronajaren voor veel horeca-ondernemers lood zwaar zijn geweest, met vele maanden gedwongen sluiting tegenover beperkte compensatie. Vanaf 1 oktober moeten de horeca-ondernemers ook de uitgestelde belasting gaan terug betalen, dit komt bovenop de energiestijging en inflatie. Dat zal voor veel ondernemers een zware tijd worden, velen kunnen dit er niet bij hebben. De kans is groot dat er horecabedrijven zullen zijn die het allemaal niet meer bol kunnen werken. Momenteel zijn er in onze regio nog geen signalen dat dit aan de orde is. Vanuit het landelijk bestuur van KHN wordt er continu aan de bel getrokken in Den Haag dat er wel heel erg veel op het bord van de horeca ondernemers terecht komt de afgelopen twee jaar. Dat na een goede zomerperiode de gaten nog lang niet gedicht zijn en deze exorbitante prijsstijgingen op zowel energie als inkoop het er niet makkelijker op maken.”

‘Hoe lang houd je dit nog vol?’
Het Arto Theater huist in een oud pand in de binnenstad van Schoonhoven. Karel Stuurman is voorzitter van de stichting die het pand in eigendom heeft, beheert en daarbij de programmering verzorgt. “We zitten nu al op een verdubbeling van de energiekosten. Voorlopig, want wat komt er nog?”

Het pand stamt van rond 1890. “Het is ‘zo lek als een mandje’, dus de stookkosten zijn bij ons behoorlijk. Wat wil je hier dan aan verduurzaming doen? Zonnepanelen neerleggen mag niet vanwege de monumentale status, bovendien kan het dak dat niet dragen. Het aanbrengen van led-verlichting en eventueel het aanpassen van de technische installatie zijn nog het overwegen waard. Ja, en we hameren er op dat medewerkers bij het weggaan overal het licht uitdoen en de verwarming laag zetten.”

Hoofdhuurder is toneelvereniging Arto Post Laboro. “Voor hen is de huurprijs nog niet verhoogd naar aanleiding van de energiecrisis, wel zijn inmiddels de prijzen voor theaterkaartjes met tien tot vijftien procent gestegen.” Stuurman maakt zich duidelijk zorgen over de toekomst van het theater. “Het is iets waar we verder weinig grip op hebben. Hoe lang houd je dit nog vol? Het is weer een hele uitdaging.”