Arie Brand koestert zijn Elfstedentochtherinneringen

BERGAMBACHT • Arie Brand (86) was één van de schaatsers die zestig jaar geleden deelnamen aan de Elfstedentocht, die de geschiedenisboeken inging als De Hel van 1963. De Bergambachtenaar snoof woensdag de nostalgische schaatssfeer op in Hindeloopen, waar de hoogbejaarde deelnemers samenkwamen voor een reünie.

Uitrijden deed Brand de Elfstedentocht in 1963 niet. De recreatieve schaatser vertrok pas uren na de wedstrijdrijders en moest de tocht in Harlingen staken. Door de vrieskou (-18 graden), de felle wind en de overvloedige sneeuwval was verder schaatsen in de namiddag onverantwoord volgens de organisatie. 

Onbegaanbaar
“Ik had nog wel verder gewild, want in 1956 had ik de Elfstedentocht ook al volbracht,” vertelt Arie Brand, die het jammer vindt dat hij zijn tweede kruisje miste. “Conditie had ik genoeg en het zat in mijn karakter om door te gaan. Ik was in Ammerstol lid van de atletiekclub en ik werkte in de bouw. De route was echter onbegaanbaar geworden. Elke scheur in het ijs was een greppel geworden en hele stukken van het parkoers waren met sneeuw bedekt. Maar goed, ik had dit avontuur niet willen missen.”

Reünie
De Stichting Vrienden van het Eerste Friese Schaatsmuseum, waarvan oud-Ammerstollenaar Jan Kooiman voorzitter is, ontving woensdag in een feestzaal in Hindeloopen driehonderd gasten. De oud-Elfstedentochtrijders mochten twee introducés meenemen.

“Met mijn zoon Hans en schoonzoon Bert Timmerman als steun -ik loop niet zo makkelijk meer- hadden we een prachtige dag,” vervolgt Brand. “De wedstrijdrijders werden geïnterviewd -mijn Fries is niet best, dus ik verstond er niet veel van- en we zagen een film over de tocht. Elke schaatser heeft zijn eigen verhaal. In 1956 reed ik met een militair ploegje en was toen de enige die de tocht uitreed. Halverwege brak ik mijn schaats en ik reed de tocht uit op Friese doorlopers, die ik als reservepaar bij me droeg. In 1963 was het ieder voor zich. Als ik eerder had kunnen starten, dan was de kans groot dat ik het wel had gehaald.”

Koesteren
In 1985 had Arie Brand het te druk met zijn baan als uitvoerder bij restauratiebouwbedrijf Woudenberg in Ameide.

“Het kwam niet in me op om de tocht te gaan rijden,” vervolgt Brand. “In de laatste strenge winter heb ik nog met mijn kleindochter op het ijs in de Vlist geschaatst. Helaas kwam ik ten val en brak ik mijn arm. Daarna stond ik nooit meer op het ijs. Ik koester mijn herinneringen aan de Elfstedentochten. Ik vind het wel jammer, dat ik het kruisje van de tocht van 1956 kwijt ben. Mijn vrouw en ik hebben het hele huis doorzocht, maar de tastbare herinnering kwam niet boven water.”

Wim Kroone