Toespraken en doedelzakmuziek bij lancering Liberationroutes Rivierenland

RIVIERENLAND • Vrijdag, aan de vooravond van 79 jaar bevrijd Nederland, werden de Liberation Routes in Rivierenland in gebruik genomen. Een een ander ging gepaard met toespraken, een wandeling langs oorlogsgraven, de aanwezigheid van militaire voertuigen, een gedicht, een doedelzakspeler en momenten van stilte. 

De bevrijdingsroutes zijn bedoeld om de herinneringen aan de verhalen, personen en locaties levend te houden. En om door te geven aan volgende generaties. De routes in Rivierenland beschrijven de gebeurtenissen tijdens de oorlogsjaren. 

Onthullingen Vector Points

In Buren vond de lancering van de Liberation Route Rivierenland en de onthulling van het Vector Point plaats op de Algemene Begraafplaats in het Plantsoen. Met deze bijzondere markering maakt de gemeente Buren, net als de gemeenten Tiel, West Betuwe enNeder-Betuwe, deel uit van de Liberation Route Europe.

Dit bericht op Instagram bekijken

Een bericht gedeeld door Het Kontakt - Tiel (@nieuwsuittiel)

Zeven vliegers omgekomen

In Buren is dit het tragische verhaal van de vliegtuigcrash op 17 juni 1944, waarbij zeven vliegeniers om het leven kwamen. Op de Algemene Begraafplaats van Buren zijn deze zeven Gemenebestvliegeniers van het No. 102 Squadron van de Royal Air Force begraven. Het Gemenebest betreft meerdere landen die onder de Britse vlag vochten, waaronder Australië, Nieuw-Zeeland en Canada. Hun Halifax bommenwerper stortte neer bij een aanval op het Duitse Ruhrgebied.

Neergeschoten boven Buurmalsen

Het verhaal in het kort: Op 16 juni 1944 om 23:00 uur vertrok vanaf RAF-basis Pocklington, de Halifax LW192 met als missie: een bombardement op een synthetische oliefabriek in Sterkrade in het Ruhrgebied. Het toestel was onderdeel van een formatie van 321 bommenwerpers, waaronder 147 Lancasters, 162 Halifaxen en 12 Mosquito’s. De Halifax LW192 werd boven Nederland neergeschoten door een Duitse nachtjager en stortte vervolgens neer in de buurt van Buurmalsen. Alle bemanningsleden kwamen om in de crash.

Schade aan fabriek minimaal

De aanval was geen succes, slechts enkele bommen kwamen in de buurt van de fabriek tot ontploffing. De schade was minimaal en de productie in de fabriek leed zeer minimaal. In totaal gingen 31 bommenwerpers verloren. Het verlies was groot en mede te wijten aan een zware aanval van in het gebied gestationeerde van Luftwaffe jagers.

De slachtoffers

De vliegeniers die in Buren begraven liggen zijn: Sergeant (W.Op.Air) John Owen Booker, 1388994, 21 jaar; Pilot Officer (Pilot) Eric Frederick Braddock, 177675, 22 jaar; Sergeant (Air Gnr.) Ernest Arthur Finch, 1894312, 21 jaar; Sergeant (Air Bomber) Ronald Leslie Putt, 1585983, 20 jaar; Sergeant (Nav.) Winston Alyerstone Reid, 1800815, 26 jaar; Pilot Officer (Flt. Engr.) Enrico William Zaccheo, 177540, 32 jaar; Sergeant (Air Gnr.) Gerald Hadfield, 1047949, 21 jaar.

Wandel- en fietsnetwerk

Met een herdenkingsceremonie, onthullingen van ‘Vectors of Memory’ en het vertellen van lokale, historische verhalen werd vrijdag stilgestaan bij ons leven in vrijheid. En de gemeenten Buren, Tiel, West Betuwe en Neder-Betuwe maken sinds vrijdag deel uit van het internationale wandel- en fietsnetwerk van de Liberation Route Europe, door de Raad van Europa erkend als Culturele Route. Het gaat om meer dan 10.000 kilometer aan wandel- en fietsroutes langs musea, monumenten, begraafplaatsen en andere plekken in heel Europa, die herinneren aan de Tweede Wereldoorlog. 

Gebeurtenissen in de oorlog

De routes in Rivierenland beschrijven de gebeurtenissen tijdens de oorlogsjaren in de vier gemeenten: de mobilisatie van begin 1940, de collaboratie in de regio, de strijd van het verzet, inundatie van grote gebieden en daarmee de gedwongen evacuatie van veel burgers en de enorme verwoesting die het oorlogsgeweld met zich meebracht. Het is voor het eerst dat op een dergelijk actieve manier het oorlogsverleden toegankelijk wordt voor jong en oud.

Belang van herdenken

Wethouder Carla Kreuk (gemeente Tiel), wethouder Herma van Dijkhuizen (gemeente Neder-Betuwe), wethouder Monique Bettink (gemeente Buren) en burgemeester Servaas Stoop (gemeente West Betuwe) onderstreepten vrijdag ieder vanuit hun eigen betrokkenheid het belang om aan het herdenken en vieren van onze vrijheid, juist nu en op alle niveaus, relevant en betekenisvol invulling te blijven geven. In Tiel leverde ook historicus Emiel Smit een persoonlijke bijdrage.

Ruim veertig verhalen

Er zijn nu in Rivierenland vier lokale Liberation Routes (één wandelroute, drie fietsroutes) en een regionale fietsroute, met samen meer dan veertig verhalen. Met elkaar vertellen deze verhalen de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog in Rivierenland. 

De routes zijn te volgen met de routeplanner op www.liberationroute.com en de app van de Liberation Route Europe. Onderweg wordt verteld over de historische plekken. Ook de al bestaande Liberation Route luisterplekken zijn onderdeel van de routes.

Samenwerking

De ontwikkeling van de routes in het Rivierenland is tot stand gekomen in samenwerking met WO2 Informatiecentrum Rivierengebied, Flipje- en Streekmuseum Tiel, Regionaal Archief Rivierenland, musea en betrokken burgers en historici. Het project wordt ondersteund door Provincie Gelderland en de gemeenten Buren, Neder-Betuwe, Tiel en West Betuwe.