Boosheid over Avri-plannen om te stoppen met ophalen oud papier door verenigingen

regio • Verenigingen die nu oud papier ophalen balen van de plannen van de Avri om hiermee te stoppen. 

Aan de keukentafel bij Lorena Rijksen (Concordia Culemborg) zitten Emiel Kroeze (Concordia Beesd), Koos Romijn (De Blauwlappen Culemborg) en André van Mourik (SDG Buren). De vier muzikanten zijn betrokken bij het ophalen van het oud papier. Koos liep dertig jaar geleden al door de wijken van Culemborg, toen de verenigingen zelf het papier ophaalden en later achter de groene vuilniswagen van de Avri.

Hoge kosten 

De muziekverenigingen hebben te maken met hoge kosten als ze iets willen organiseren, ook worden ze geconfronteerd met steeds zwaardere eisen die aan evenementen worden gesteld. “Binnenkort geven we een concert, dat kost ons ruim vierduizend euro”, vertelt Lorena. 

Concordia Culemborg is een gezonde vereniging met een eigen pand en een mooi ledenaantal, net als hun zustervereniging in Beesd waar Emiel al een leven lang lid is. “Projectmatig kun je allerlei subsidies aanvragen maar het ophalen van oud papier is een structurele bron van inkomsten. Als die wegvalt moeten we de contributie misschien wel met veertig procent verhogen”, zegt hij.  “Denk nu niet dat wat we nu van de Avri krijgen een subsidie is, hier moeten we keihard voor werken”, vult Koos aan. De vrijwilligers van de verenigingen trekken door weer en wind door de dorpen en steden in Rivierenland.

‘Extra pijn’

Voor André doen de redenen die nu door de Avri worden aangevoerd extra pijn: “We hebben altijd netjes gewerkt, een band opgebouwd met de chauffeurs en ons best gedaan.”

Dat de veiligheid in het gedrang zou zijn, herkennen ze niet en anders hadden ze het graag in een eerder stadium gehoord. “Nu krijgen we opeens de laatste weken weer allerlei bijeenkomsten en instructies maar wanneer iets fout gaat laat je dat toch eerder weten?”, vraagt André zich af. 

Aan de keukentafel volgen een paar voorbeelden over containers die niet goed in het klemsysteem worden opgepakt en dan vervolgens terugvallen of de klep die van de container af springt. “En toen dat gebeurde was er geen EHBO-tas aan boord van de wagen, dus zelf hebben ze misschien ook niet altijd de zaken voor elkaar”, vult Koos aan. “Ik ken geen voorbeelden van de laatste dertig jaar.”

Planning

Emiel is coördinator voor zijn vereniging en heeft de planning voor 2023 helemaal rond, inclusief een vervangingsregeling. “Iemand dan horen zeggen dat vrijwilligers niet altijd op komen dagen doet zeer.” Eind vorig jaar kwamen de overeenkomsten van de Avri richting de verenigingen en werd er netjes weer voor een jaar getekend. “Geen woord over stoppen, dat moesten we in jullie krant lezen”, zegt Lorena. “Als we nu tijdens een bijeenkomst er iets over vragen wordt dat als een aanval gezien, terwijl we gewoon op zoek zijn naar zekerheid.” 

Alternatieven

De verenigingen willen ook meedenken, bijvoorbeeld over de alternatieve werkzaamheden. Alleen vrezen ze dan alsnog dat het niet hetzelfde gaat opleveren. “In een wijk in Buren was zonder dat we het wisten een ondergrondse container geplaatst. We hoefden daar het oud papier niet meer op te halen en werden direct gekort op de vergoeding”, zegt André. Over de wachtlijsten voor verenigingen waarover wordt gesproken zijn ze niet bekend. “Het is een traditie dat wij het doen en je moet er net als ons je zaken goed voor inrichten.”

De gemeente Culemborg heeft met De Blauwlappen en Concordia gesproken, in Buren en West Betuwe hebben André en Emiel niets gehoord. Alles lijkt gericht op de komende vergaderingen bij de Avri, waar eerst het besluit moet worden genomen voordat over een andere invulling wordt gesproken. “Tien jaar geleden begon het ook te rommelen”, herinnert Lorena zich. 

Gunnen

Emiel kent de verhalen uit Beesd dat het oud papier met paard en wagen werd opgehaald: “De mensen gunnen je dit, sommige denken nog steeds dat we per kilo worden betaald. Ze stoppen de bak tot de rand vol, de inwoners gunnen je deze inkomsten ook.” 

Lorena baalt van de beeldvorming die nu is ontstaan: dat ze onbetrouwbaar zijn, onveilig werken en eigenlijk maar een verkapte subsidie binnenhalen. “Als verenigingen staan we voor saamhorigheid, willen we open zijn en mensen kennis laten maken met muziek. We hebben inkomsten nodig dus halen oud papier op, daarmee doen we ook weer iets terug naar onze mede-inwoners.”  Wat de verenigingen betreft halen ze nog lang het oud papier op, maar is de toekomst onzeker.

‘We kunnen veiligheid niet borgen’

De belangrijkste reden dat Avri wil stoppen met papierinzameling met behulp van verenigingen is dat men de veiligheid niet langer kan borgen. Dat vertelde Avri-directeur Walter Brouwer tijdens de beeldvormende avond voor de Culemborgse gemeenteraad op donderdag 26 januari. “Er zijn verenigingen die doen het keurig. Die volgen de veiligheidsinstructies. Die altijd het lijstje met gekwalificeerde mensen op pad sturen. Met goede spullen aan. Maar we merken ook dat het voor veel verenigingen steeds lastiger wordt om voldoende vrijwilligers te hebben om die routes te lopen. Wat ertoe heeft geleid dat we weleens niemand hebben gehad op de avond dat ze moeten lopen. Of dat er opeens iemand anders komt, die niet de instructies heeft gehad of die niet de juiste spullen bij zich heeft. Dan krijg je vaak het dilemma voor de chauffeurs: ga ik rijden, maar niet helemaal verantwoord of ga ik niet rijden, maar dan ga ik heleboel mensen teleurstellen. Die hangen morgen om 8:00 uur allemaal aan de telefoon. Want de papierbak is niet geleegd.” Het wordt volgens Brouwer lastiger naarmate er meer kleinere ongevallen gebeuren. “Soms is er een zodanige ongeluk dat de arbeidsinspectie erbij moet komen. We hebben de afgelopen maanden drie gevallen gehad: eentje in Brakel, eentje in Ophemert en eentje in Buren. In één geval heeft iemand op een verkeerde manier de treeplank benaderd en heeft daardoor een flinke smakkerd gemaakt. Iemand anders kreeg de container op z’n hoofd en z’n bovenlijf. En iemand heeft een hartstilstand gekregen en is daardoor later in het ziekenhuis overleden. Het betrof in alle gevallen mensen boven de 70.”