‘Het vuur blijft nu zeker branden’

Het bevrijdingsvuur wilde het Heesseltse houtstapeltje zondag niet in vlam zetten. De soldaat van Tour de Waal hield zijn hand om het staafje vuur dat door renners vanuit Wageningen naar Tiel was gebracht. Hier bij het monumentale Heesseltse kerkje zou het grote bevrijdingsfeest Tour de Waal worden geopend. Met blazen en weer nieuwe lucifers smeulde even later ook in Heesselt het bevrijdingsvuur.

Door Jacqueline Maris

Heesselt - Ondertussen kwamen er drie wonderlijke verschijningen de dijk aflopen: de ‘vrijheidsjurken’ van Simone ten Bosch. Met hoepelrokken van twee meter breed, torenhoge hoofddeksels, rokken met honderd zakken, tientallen ogen en eentje met buitenaardse uitstulpsels. Onder applaus beklommen de drie de twintig meter lange meet & eat-tafel die als een ware catwalk bewandeld werd.

Tour de Waal was toen nog niet eens officieel geopend. Om klokslag één uur stroomde de kerk vol, tot op het balkon bij het gouden Knipscheerorgel stonden mensen. De enige echte regenbui van de dag kletterde op de kerkramen. ‘’Het is lang geleden dat ik zo’n vrolijk kerkje heb gezien’’, begon voorzitter van Tour de Waal Ton Jansen. Inleider Hans Vernooij had al opgemerkt dat de kerk ‘een ware kunstoase’ was geworden waarin acht kunstenaars zich op het thema ‘De Bevrijding van het Zaad’ hadden kunnen uitleven. Op de kerkbanken lag vers gras, van achter in de kerk keek je tot aan de preekstoel uit over een weide zonder koeien. Overal hingen en stonden kunstvoorwerpen gemaakt van dingen uit de natuur. Schedeltjes, leisteen, gedroogde tulpen. Achter Ton Jansen prijkte op een met grasmat bedekte tafel een groot kunstobject van Joyce Bloem, de bedenker van Tour de Waal. Op de tafel aan weerszijden van het kunstwerk met gras bedekte stoelen. Alsof de inmiddels overleden kunstenaar toch mee kon luisteren naar de vrede- en vrijheidsideeën die nog opborrelen sinds haar initiatief bij de zeventigjarige herdenking. Ze liet een zeventig kilometer lang oranje lint maken van 1.20 breed. Vanaf beide oevers werden linten midden op de Waal samengebracht in de V van vrede en vrijheid. Ton Jansen: ‘’Alleen een kunstenaar kan zoiets bedenken.’’

Loco-burgemeester Hartman noemde Heesselt een ‘landschappelijk pareltje’ waar zeker op bevrijdingsdag historie, kunst en cultuur en natuur met elkaar verbonden werden. ‘En hiermee open ik Tour de Waal officieel vanuit Heesselt’, sloot ze af. Terwijl de legerjeeps en -trucks langs de dijk vol koolzaad en fluitekruid voorttrokken richting Zaltbommel om de Waalcrossers te zien, werden in Heesselt pannen zelfgemaakte tomatensoep aangerukt. De lange catwalk werd weer een tafel waar dorpsbewoners naast bezoekers van buiten aan de soep en bevrijdingsbroodjes zaten. In een hoek op het grint stonden op tuinpalen vazen vol fluitekruid; als bomen met een witte kruin vormden ze een eigen bosje. Mile Lukic die er vanaf het eerste uur bij was gevraagd door Joyce Bloem zong het door hem gemaakte ‘vrijheidslied’ en speelde zijn liedjes die ook buiten te horen waren. Binnen en buiten smolten samen. In de consistorie met zijn sfeer van een oude burcht waren duizenden zaden aan het ontkiemen. Bezoekers konden zakjes zaad meenemen.

Er passeerden verhalenvertellers, er waren dichters; de middag vloog voorbij. Zelfs de zon liet zich zien. Een moment om je ogen te sluiten en te mijmeren over hoe vrij we zijn. Buiten was het hout tot as vergaan. Maar het vuur blijft na vandaag zeker branden.