'Stikstof niet alleen probleem van boer'

VIJFHEERENLANDEN • Burgerpanel TipVijfheerenlanden boog zich onlangs onder meer over de boerenprotesten en het stikstofprobleem. Er is in het panel begrip voor de acties: het probleem mag niet worden afgewenteld op alleen de veeteelt.

Zestig procent van de 232 panelleden staat achter de protesten. Die uitslag is niet maatgevend voor de regio, daarvoor hebben er te weinig mensen gereageerd.

Wel leert een voorzichtige vergelijking dat de steun voor de agrariërs wat lager is dan het landelijke gemiddelde. Uit peilingen van EenVandaag en RTL bleek dat driekwart van de Nederlanders begrip heeft voor de acties.

In Molenlanden en de Bommelerwaard zijn ook burgerpanels actief, met meer leden. Daar is het percentage voorstanders van de acties iets hoger dan in Vijfheerenlanden, maar ook nog onder de landelijke uitkomst.

Met liefde in de file
"Ik sta met liefde in de file voor de boeren", schrijft een lid van TipVijfheerenlanden als toelichting bij zijn of haar antwoord. Voorwaarde is wel dat normen en waarden worden gehandhaafd en er geen vernielingen worden aangericht, vult een ander aan.

Punt niet gemaakt
Een tegenstander van de acties vindt: "Boeren hebben een goed punt, maar de manier waarop zij dit nu naar voren brengen verlegt de aandacht. Daardoor wordt het punt niet gemaakt." Iets meer dan zeventig procent blijft achter zijn of haar huidige mening staan als de protesten aanhouden.

Dat de agrarische sector niet als enige verantwoordelijk mag worden gehouden voor het stikstofprobleem, daarover lijkt iedereen het eens. Sommigen betwijfelen of er überhaupt een probleem is.

Industrie grootste boosdoener
De meest genoemde 'boosdoener' is de industrie (68 procent), op enige afstand gevolgd door de veehouderij (43 procent). De luchtvaart wordt door 39 respondenten als belangrijke veroorzaker van stikstofneerslag genoemd.

Alle sectoren samen
Daarnaast merken 25 mensen op dat alle sectoren bijdragen aan het probleem en dat ze dus ook allemaal moeten bijdragen aan oplossingen. De sleutel ligt grotendeels bij de consument: die moet het milieu minder belasten.

Leefstijl veranderen
"Als je kijkt in groter verband, lijkt het er op neer te komen dat onze huidige manier van leven niet verenigbaar is met een gezonde natuur. Je ziet dat dit idee best leeft onder verschillende groepen, maar de keuzes van alle Nederlanders samen veranderen niet snel genoeg, dus de overheid moet hier in stappen. En dan kan je één of meerdere sectoren hard aanpakken, of je kan de consumenten aanpakken. Als je de sectoren aanpakt worden bepaalde dingen duurder en verandert de leefstijl vanzelf, en de consumenten dat zijn de stemmers dus leefstijl aanpakken is politiek niet populair", analyseert één van de panelleden.

Over TipVijfheerenlanden
TipVijfheerenlanden is een panel dat meedenkt over actuele onderwerpen in de lokale maatschappij, opgezet door Het Kontakt in samenwerking met onderzoeksbureau TopOnderzoek. Iedereen vanaf zestien jaar die in Vijfheerenlanden woont of werkt, kan zich aanmelden via de website. Panelleden krijgen ongeveer acht keer per jaar een vragenlijst via de mail. Deelname is anoniem en vrijblijvend.