Krimpenerwaard en Krimpen aan den IJssel klaar voor coronaproof verkiezingen

REGIO • De verkiezingen in maart gaan anders dan anders verlopen. Volledig coronaproof in Krimpen aan den IJssel en Krimpenerwaard, verzekeren burgemeesters Martijn Vroom en Roel Cazemier. 

Lange tijd hing corona als een donkere wolk boven de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart. Was uitstel niet beter? Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken besloot uiteindelijk om de verkiezingen ‘gewoon’ door te laten gaan. Wel hebben de burgemeesters, verantwoordelijk voor de uitvoering van de verkiezingen, de nodige maatregelen moeten nemen om de stembusgang veilig te laten verlopen. 

In Krimpenerwaard bleken veel van de oude locaties niet geschikt. Zo schrapte burgemeester Roel Cazemier alle verzorgingshuizen en scholen van de lijst. Het risico dat kiezers ‘van buitenaf’ het virus mee naar binnen nemen zou te groot zijn. “Uiteindelijk hebben we twaalf nieuwe locaties gevonden”, zegt Cazemier. “Onze inwoners kunnen op 31 locaties (verdeeld over elf kernen) hun stem uitbrengen.” 

Vaccinatielocatie
Op het laatste moment viel er nog een belangrijke locatie af: zalencentrum De Waard in Bergambacht. De GGD wilde het gebouw inrichten als vaccinatielocatie. Cazemier: “Onder stoom en kokend water zijn we op zoek gegaan naar een alternatieve locatie in de buurt. Die hebben we gelukkig snel gevonden, direct naast De Waard.”

In buurgemeente Krimpen aan den IJssel waren er problemen in een aantal schoolgebouwen. Het bleek lastig om er looplijnen aan te brengen. “Die zijn noodzakelijk om ervoor te zorgen dat kiezers voldoende afstand van elkaar houden”, legt burgemeester Martijn Vroom uit. “Elke inwoner moet veilig zijn of haar stem uit kunnen brengen. Als je dat niet kunt garanderen, ga je op zoek naar een andere plek voor je stemlokaal.” Er komen verspreid over Krimpen 17 stembureaus. Zeven daarvan zitten op een nieuwe plek, onder andere in twee kerken. 

Alle stemlokalen worden zo ingericht dat kiezers én stembureauleden overal anderhalve meter afstand kunnen houden. De maatregelen gaan best ver. Zo staan er bij de ingang pompjes met desinfectiegel en komen er voor de stembureauleden kuchschermen. Schoonmaakmiddelen staan klaar om stemhokjes schoon te houden. Beide gemeenten kiezen er zelfs voor om elke kiezer een nieuw potlood te geven. In Krimpen liggen er 20.000 rode potloden klaar; in Krimpenerwaard zelfs 30.000. 

Risicogroep
Naast locaties voor stemlokalen moesten de gemeenten eveneens op zoek naar nieuwe stembureauleden. Veel van de vaste vrijwilligers bleken namelijk in de risicogroep te vallen. “Onder de groep was wel wat teleurstelling”, merkte Vroom. “Dat snap ik wel, want ze kijken echt uit naar de verkiezingsdag. Als je dan niet meer mee mag doen is dat jammer. En ook voor ons is het jammer, want het gaat om ervaren mensen. Gelukkig hebben we voldoende nieuwe vrijwilligers kunnen vinden.” 

Naast de drie stembureauleden achter de tafels zijn er dit jaar twee extra leden. Die maken de spullen schoon en houden volgens Cazemier vooral in de gaten of het niet te druk wordt. “Als het nodig is, vraagt hij of zij aan kiezers om de coronaregels op te volgen.” 

Bij een aantal stemlokalen mogen 70-plussers en mensen met een kwetsbare gezondheid al op maandag 15 en dinsdag 16 maart hun stem uitbrengen. Het idee daarachter is volgens Cazemier dat het dan minder druk gaat worden op 17 maart. “We doen er alles aan om wachtrijen te voorkomen.” 

Kiezers ontvangen tegelijk met hun stempas een lijst met vragen over hun gezondheid. Wie één van de vragen met ‘ja’ beantwoordt, wordt verzocht niet naar het stembureau te komen, maar te stemmen met een volmacht. “Kiezers mogen deze verkiezingen drie volmachtsstemmen uitbrengen, in plaats van twee”, zegt Cazemier. 

Per post
Kiezers kunnen er ook voor kiezen hun stem per post te versturen. Vroom hoopt dat deze vorm van stemmen aanslaat. “In het buitenland is het heel normaal om zo je stem uit te brengen. Nu kunnen alleen 70-plussers er gebruik van maken, maar het zou bij volgende verkiezingen mooi zijn als iedereen op deze manier zijn of haar stem uit kan brengen.”

Het stemformulier kan door kiezers ook van 10 tot en met 12 maart en van 15 tot en met 17 maart worden ingeleverd bij een speciaal inleverpunt in de gemeente. In Krimpenerwaard kan dat op het gemeentekantoor in Bergambacht en in Krimpen aan den IJssel in het raadhuis. 

Hoewel de verkiezingen over meerdere dagen worden uitgesmeerd, durven de twee burgemeesters niet te voorspellen of meer mensen gaan stemmen. Cazemier: “Inwoners van Krimpenerwaard zijn sowieso trouwe stemmers, dus ik verwacht wel dat we eenzelfde of hoger percentage halen in vergelijking met voorgaande verkiezingen. Stemmen kan veilig, daar kan het niet aan liggen. Dus ik zou zeggen: maak gebruik van je democratisch recht en breng je stem uit!”