Leerlingen Gemini College zien hoe uilskuikens een ring krijgen

BERKENWOUDE • Zes piepjonge kerkuilen kregen dinsdagochtend een ring om de poot in Berkenwoude. Een groepje havo 2-leerlingen van het Gemini College uit Lekkerkerk mocht erbij zijn.

Stefan van der Heijden staat op de ladder en haalt de pluizige uilskuikens voorzichtig uit de houten kast die in de nok van de schuur hangt. Hij zet de kuikens in een emmer en brengt ze naar beneden. Ook moeder kerkuil blijkt aanwezig. Zij gaat in een linnen tasje naar beneden. Anders zou ze weg vliegen. Zeven kuikens zijn er. "Best veel", stelt de coördinator van de uilenwerkgroep van de Natuur- en Vogelwerkgroep de Krimpenerwaard (NVWK) tevreden vast. "Gemiddeld kruipen er vier à vijf kuikens uit het ei." Eén van de kuikens blijft achter in de kast. Die is nog te klein en krijgt op een later moment een ring.   

Er liggen ook veel dode muizen in de kast. Die legt de moederuil neer voor haar kleintjes om op een later moment te verorberen. "Kennelijk zijn er muizen in overvloed", zegt Van der Heijden. "Als er veel te eten is, kunnen de ouders meer jonge uilen groot brengen." Dat was vorig jaar wel anders. Door een gebrek aan muizen werden er weinig uilen uitgebroed en kwam de opmars van de kerkuil van de laatste jaren tot stilstand. Van der Heijden: "Een slecht muizenjaar vergt veel inspanning van de uilen om prooien te bemachtigen. Met name de kerkuil was de klos. Zijn menu bestaat voor 98 procent uit muizen."   

Overgeven
Terug naar de schuur in Berkenwoude. Beneden aan de trap staat Marcel Schildwacht van Vogelstation Nebularia klaar om bij elk uilskuiken een ring om de poot te doen. Eerst meet hij de lengte van hun vleugels hun kop. Vervolgens legt -ie ze op een weegschaaltje. Op hun rug liggen ze keurig stil, alsof ze zich overgeven. Eén van de leerlingen noteert alle gegevens. "Door het ringetje kunnen we volgen hoe het met de vogels gaat", legt Schildwacht uit. Hij vertelt de leerlingen dat meer dan de helft van de jongen het niet gaat redden. "Na tien weken verlaten ze de kast en moeten ze zelf gaan jagen. Door onervarenheid sneuvelen heel veel jonge uilen in het verkeer, of ze worden gegrepen door een havik."

Na afloop mogen een paar van de leerlingen heel eventjes een uilskuiken vasthouden. Ze moeten van Schildwacht vooral uitkijken voor de klauwen, "want die kunnen behoorlijk scherp zijn. En was straks je handen! Deze kuikens zitten hun hele leven al in een kast, tussen de muizenkadavers, uitwerpselen en braakballen. Heel fris is het er niet."

Beschermen
Normaal gebeurt het ringen in alle stilte. Sinds vorig jaar kiest de NVWK ervoor om - ter educatie - een schoolklas uit te nodigen. Van der Heijden bracht een week eerder een bezoek aan het Gemini College om leerlingen te vertellen over de uilen. "Als ze meer weten over uilen begrijpen ze ook beter waarom we ze moeten beschermen. En dan kunnen de leerlingen op voorhand hun vragen stellen zodat het ringen, en daarmee verstoring voor de kuikens, zo kort mogelijk duurt."

De activiteit is wat betreft de coördinator een 'blijvertje'. "Het is heel lastig lastig om de jeugd te betrekken bij onze activiteiten. Vandaar dat we ook zo blij zijn dat veel scholen het leuk vinden om een keertje met leerlingen bij het ringen aanwezig te zijn. Uilen spreken tot de verbeelding. Volgend jaar gaan we dit zeker herhalen."