'Veel storingen door rotte bokpalen'

KRIMPENERWAARD • Veel houten elektriciteitspalen in het buitengebied van de Krimpenerwaard zijn zo rot dat ze dreigen om te vallen.

Marcel Oudenes prikt met een schroevendraaier diep in een houten bokpaal. "Kijk, helemaal verrot." Het blijkt niet de enige paal langs de Kerkweg in Berkenwoude die in een slechte staat verkeert. Even verderop staat er nog één met een rotte onderkant. Oudenes weet er nog wel een paar aan te wijzen in het buitengebied van de Krimpenerwaard. Hij laat wat foto's zien op zijn smartphone. "Als je erop gaat letten zie je pas hoe erg het is."

Kortsluiting
De Krimpenerwaard is één van de laatste gemeenten in Nederland met een bovengronds (laagspanning) elektriciteitsnetwerk op bokpalen. Oudenes schat dat er zo'n 1.300 palen staan, vooral langs dijken en plattelandswegen. Tijdens de laatste januaristorm waaiden er zestien om, met alle gevolgen van dien. "Als de draden van het bovennet al tegen elkaar aan komen heb je kortsluiting. Je moet er niet aan denken dat, wanneer zo'n paal omvalt, de draden - waar 100 ampère op staat - op de weg liggen en er iemand overheen fietst. Levensgevaarlijk!"

Voor Oudenes was een brief van de gemeente Krimpenerwaard reden om aandacht te vragen voor de staat van de bokpalen. In de brief krijgen bewoners in het buitengebied het verzoek om bomen die in de buurt staan van bokpalen tijdig te snoeien. Veel storingen worden namelijk veroorzaakt door takken die in en door de elektriciteitsdraden groeien. "Dat klopt wel, maar het heeft ook zeker te maken met de slechte staat van de bokpalen."

Niet melken
Als een bokpaal scheef staat ontstaan er al problemen, zo weet Oudenes. "Straatverlichting gaat in storing doordat slappe draden tegen elkaar komen. Op andere plekken staan de draden weer zo strak gespannen dat voorgevels van huizen eruit getrokken kunnen worden." En is er eenmaal storing, dan zorgt dat voor flinke overlast. "Voor een boer is het natuurlijk rampzalig als ie deels zonder stroom komt te zitten. Hij kan z'n koeien niet melken en moet direct een aggregaat regelen." Ook het herstel van het netwerk heeft nogal wat voeten in aarde. Zo telde Oudenes vorig jaar dertig (!) wegafsluitingen als gevolg van storingen. "Naast verkeershinder zitten bewoners soms uren zonder stroom. Het komt ook regelmatig voor dat apparaten door kortsluiting kapot gaan. De verzekering keert niets uit."

Woordvoerder Koen de Lange van netbeheerder Stedin verklaart dat het bovengrondse netwerk veilig is. "Mensen hoeven zich daar geen zorgen over te maken. Wij controleren de palen regelmatig. En als bewoners zien dat een paal niet goed meer is, kunnen ze dat altijd aan ons doorgeven."

Incidenten
Het gebeurt wel eens dat er een paal omvalt. "Dan gaat het echt om incidenten", benadrukt De Lange. "Zo reed er vorig jaar in Gouderak een vrachtwagen twee bokpalen omver. Toen zaten 70 huishoudens tijdelijk zonder stroom. Heel vervelend, maar het ging om een ongeval. Het had niets met de staat van de bokpalen te maken."

Stedin beheert in het Groene Hart zo'n 130 kilometer bovengronds elektriciteitsnet op houten palen. Het liefst vervangt de netbeheerder dit netwerk door ondergrondse kabels. Toch kleven hier flinke nadelen aan. De Lange: "Probleem is dat je in dit gebied te maken hebt met veengrond. Vocht en zuur tasten de kabels aan waardoor er regelmatig storingen ontstaan. Net zo vaak als met een bovengronds netwerk. Je moet kabels ook eerder vervangen omdat ze niet zo lang meegaan. Een heel andere situatie dan bijvoorbeeld in Den Haag waar de kabels soms tientallen jaren in de zandgrond liggen en nog prima werken."

Tijdens de januaristorm waaiden zestien bokpalen om,