Miljoenentekort gemeente Lopik: sluiting zwembad Lobeke dreigt

LOPIK • Helemaal uit de lucht vallen komt het niet, maar nu dreigt het concreet te worden: sluiting van zwembad Lobeke wordt als een van de reële opties gezien om de fikse tekorten in de meerjarenbegroting van de gemeente Lopik weg te poetsen.

Wethouder Gerrit Spelt zei eerder dit jaar al tijdens financiële beraadslagingen dat Lopik voor pijnlijke keuzes staat. Die staan nu zwart op wit bij de programmabegroting 2021-2024. 

Naast sluiting van zwembad Lobeke per 2021 is dat onder andere een fikse verhoging van de OZB (met een bedrag van 300.000 euro in 2021, oplopend tot 500.000 euro in 2023 en verder) en een bezuiniging in het sociaal domein van 200.000 euro in 2021, oplopend tot 500.000 euro in 2024 en verder.

Tekort
In 2021 komt de gemeente Lopik 2,6 miljoen euro tekort om aan alle verplichtingen te kunnen voldoen. Niet eerder was het gat in de begroting zo groot.

Spelt: “Er moet in 2024 minimaal 1,5 miljoen minder worden uitgegeven of meer binnenkomen. Omdat naast de uitkering van het Rijk de gemeentelijke belastingen de enige andere manier zijn om extra geld binnen te krijgen, stelt het college de raad voor om de OZB de komende jaren fors te laten stijgen. Daarnaast is er uitgerekend wat de sluiting van het zwembad oplevert. Dit is een flink bedrag, wat gelijk staat aan ongeveer 15% OZB-verhoging.” 

Vervolgens: “Om tot een sluitende begroting te komen zijn er helaas geen eenvoudige keuzes meer te maken. Ook in het sociaal domein ontkomen we er niet aan om bijdragen aan zorgbehoevenden te verlagen, zodat we de trend van steeds verder stijgende uitgaven kunnen keren. We hebben ervoor gekozen om voorstellen te presenteren die het zo belangrijke vrijwilligerswerk in de gemeente laat blijven bestaan.”

Alle subsidies blijven op het peil van 2020 wat het college betreft. B&W laat ook de voorzieningen in de verschillende kernen, zoals buurt- en dorpshuizen, ongemoeid.

Onder toezicht
Als de raad geen sluitende meerjarenbegroting vaststelt dan komt de gemeente Lopik onder toezicht te staan van de provincie Utrecht. Spelt: “In dat geval moet de gemeente een herstelplan maken om alsnog tot een sluitende begroting te komen. In de praktijk houdt dat in dat de lokale belastingen maximaal worden verhoogd. Voor Lopik betekent dit een OZB-verhoging van ongeveer 30%. Mocht ook dat niet voldoende zijn dan krijgt de gemeente een zogenaamde artikel 12-status en moet de provincie Utrecht alle uitgaven goedkeuren. Een andere optie is dat de provincie de gemeente vraagt om na te gaan denken over vergaande samenwerking met andere gemeenten, wat op termijn tot een herindeling zou kunnen leiden.”

De conceptbegroting 2021-2024 wordt ter bespreking voorgelegd in de commissievergadering van dinsdag 20 oktober, waarna het oordeel van de gemeenteraad wordt gevraagd in de vergadering van 3 november. Beide bijeenkomsten zijn te volgen via www.lopik.nl/livevergadering

Sociaal domein
Belangrijkste oorzaak van de financiële malheur is de enorme stijging van de kosten in het sociaal domein. Sinds de gemeenten verantwoordelijk zijn voor de jeugdzorg en de Wmo loopt de zorgbehoefte enorm op.

In 2017 gaf Lopik in totaal 9,4 miljoen euro uit aan zorgkosten en uitkeringen. Voor 2021 is hier 11,9 miljoen euro voor begroot: een stijging van ruim 2,5 miljoen, ofwel 175 euro per inwoner. Wethouder Gerrit Spelt: “De vergoeding die de gemeente vanuit het Rijk krijgt voor deze taken is wel iets gestegen, maar lang niet voldoende.”

Corona
Andere flinke kostenposten: personele kosten, de invoering van de Omgevingswet, de uitvoering van het Klimaatakkoord, automatisering en de coronacrisis.

Wethouder Gerrit Spelt: “Het kost steeds meer geld om te zorgen dat aan alle eisen van deze tijd kan worden voldaan. In een relatief kleine gemeente als Lopik wordt dit extra pijnlijk duidelijk, doordat de landelijke overheid wel de taken overdraagt maar er nauwelijks extra geld bij geeft. Dus moeten relatief weinig inwoners deze kosten opbrengen.”