Waterschap wil proef om rode Amerikaanse rivierkreeft te bestrijden

KRIMPENERWAARD • Het waterschap wil volgend jaar met een proef in de Krimpenerwaard ervaring opdoen met het bestrijden van de rode Amerikaanse rivierkreeft. Het bestuur neemt daar woensdag een besluit over.

De kreeften, die niet thuishoren in de Nederlandse natuur, worden steeds vaker waargenomen in het oppervlaktewater van de Krimpenerwaard. Een ontwikkeling die het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard zorgen baart. Het beest knipt waterplanten af en graaft fanatiek in de bodem. "Het water vertroebelt en langzaamaan verdwijnt al het leven uit de sloot", legt bioloog en beleidsadviseur waterkwaliteit Wim Twisk uit. "Het effect van de kreeft op de biodiversiteit en waterkwaliteit is echt gigantisch."

Blauwalg
In de lege sloten is er in de zomer nauwelijks nog kroos te vinden. In plaats daarvan constateert het waterschap steeds vaker blauwalg in het water, vooral rond Berkenwoude. En dat kan voor problemen zorgen. Twisk: "Koeien die slootwater drinken, kunnen giftige blauwalgbacteriën binnen krijgen." Boeren hebben ook schade aan hun slootkanten. De kreeften kruipen in de oever om holletjes te graven. Daardoor kalft de slootkant af. Door het verstevigen van oevers kan je dit tegengaan, maar dat doet een boer niet zomaar in een gebied met 3.500 kilometer sloot."

Tot nu toe komt de Amerikaanse rivierkreeft vooral voor in het zuidwestelijk deel van de Krimpenerwaard. Twisk laat kaartjes zien van de Krimpenerwaard en wijst naar de blauwe bolletjes. "Kijk, elk blauw bolletje is een sloot zonder waterplanten. Je ziet dat het aantal bolletjes in de loop der jaren sterk is toegenomen. Het gaat precies om die watergangen waar de rivierkreeften veel voorkomen. Recente metingen laten zien dat dat de exoot het hele gebied heeft veroverd."

Schade
Met de kennis van nu was het achteraf misschien beter geweest om in te grijpen toen de rivierkreeft 10 à 15 jaar voor het eerst opdook in Krimpen aan den IJssel. "We wisten toen nog niet dat het beest zoveel schade zou veroorzaken", aldus Twisk.

De rivierkreeft bestrijden blijkt lastig. Ze planten zich razendsnel voort en hebben bijna geen natuurlijke vijanden. Toch verwacht de bioloog dat er in de loop der tijd een zeker evenwicht zal ontstaan. "Dat is altijd zo in de natuur. De vraag is alleen hoe dat evenwicht eruit gaat zien en of het nodig is om de rivierkreeft - net als de muskusrat - actief te gaan bestrijden."

Het waterschap houdt die laatste optie open. Een proef in agrarisch gebied kan uitwijzen hoe je de 'kreeftenplaag' beheersbaar kan maken. "In een natuurgebied nabij Amsterdam hebben ze al een dergelijke proef gedaan en daar zie je de waterplanten terugkeren. Het wegvangen van kreeften lijkt dus effect te hebben."

Delicatesse
Op dit moment is er een handjevol beroepsvissers dat actief op rivierkreeften vist. Hun vangst vindt gretig aftrek. Twisk: "Het is commercieel best interessant, want rivierkreeft is een delicatesse. Menig restaurant wil ze wel op de menukaart. Dat er nog niet grootschalig op rivierkreeft wordt gevist, heeft alles te maken met regelgeving. Die is vrij streng."

Dat de impact van de rivierkreeft toeneemt, staat voor Twisk als een paal boven water. Tegelijkertijd is hij hoopvol, "want de muskusrat zou hier ook nooit verdwijnen. Inmiddels denkt men die te hebben kunnen verdringen naar de buitengrenzen van ons land. Er is dus wel degelijk een kans dat je ooit afkomt van invasieve exoten als muskusrat en rivierkreeft."

Floris Bakker