Jonge boeren in discussie Veenweiden: 'Onze toekomst staat op het spel'

KRIMPENERWAARD • Na jaren van pappen en nathouden dwingt de overheid de gemeente Krimpenerwaard om snel een besluit te nemen over de aanleg van 2.200 hectare natuur in het hart van de polder. Boeren manen de politiek tot zorgvuldigheid.

"Met dreigende onteigening en onomkeerbare maatregelen, zoals afplaggen en vernatting, sla je de plank mis", stelden enkele jonge agrariërs tijdens de behandeling in de commissie Ruimte tegenover het college van B en W en leden van de Stuurgroep Veenweiden. "Dit zijn zaken waarvoor onder boeren geen enkel draagvlak bestaat."

Boterham
Ze vroegen aandacht voor het feit dat 'generaties hier hun boterham hebben verdiend': "Voor een aantal families is daar een eind aan gekomen. Er zijn de laatste jaren veel collega's vrijwillig of gedwongen vertrokken om hun bedrijf elders voort te zetten. Daar is niemand voor teruggekomen. De balans is zoek. Intussen staat onze toekomst op het spel. Goedkeuring van het huidige bestemmingsplan heeft ingrijpende gevolgen."

Onzekerheid over hun financiële situatie, gedwongen herinrichting van hun bedrijf, kosten voor meerjarig natuuronderhoud, de grootte van plas-dras gebieden voor weidevogels, gebruik van drijfmest en de vergoeding voor natuurbeheer werden als bezwaren opgevoerd. Flexibiliteit en een overgangsperiode werden geopperd.

Opdracht
De wethouders Leon de Wit en Jan Vente hadden begrip voor de vrees van de boeren, maar wezen op de opdracht van de overheid om de natuur in te zetten voor biodiversiteit, weidevogels en het afremmen van bodemdaling. "Het Rijk heeft de uitvoering van de Gebiedsovereenkomst aan ons gedelegeerd. De gemeente staat dichterbij de boeren. We kennen elkaar."

Ze erkenden dat niet alle voorstellen op applaus kunnen rekenen. "Er is voor het ontwerp veel overleg gevoerd. Dit plan bestaat al vanaf 2005 en dient nu tot wasdom te komen. We kunnen echter geen garanties geven wat betreft de financiële onzekerheid van de boeren. Er is ook sprake van ondernemersrisico. Er zijn waarderingsgrondslagen vastgesteld voor de afwaardering van de grond. Beheersovereenkomsten gelden voor tweemaal zes jaar. Verder kunnen we niet gaan. Daarbij verlenen we steun met professionele begeleiding en onderzoek om een fatsoenlijk verdienmodel mogelijk te maken."

Jan Vente meende dat met maatwerk natuurdoelen gerealiseerd kunnen worden. Het afgraven van de grond – het door boeren gevreesde afplaggen van de bovenlaag – geldt voor een klein deel van het gebied.

"Het gaat om netto 50 hectare. We gaan ook na of het effect heeft op de uitstoot van fosfaten. En we kijken heus wel of een dergelijke ingreep noodzakelijk is. Voor verbetering van de fauna zal dat niet gebeuren."

Natte teelt
De voorzitter van de Stuurgroep Veenweiden wil niet eerst de experimenten met natte teelt afwachten. "We moeten aan de gang met dit gebied. We hadden in 2017 klaar moeten zijn. Dat is al verschoven naar 2021."

Wel deelde hij de mening van de agrariërs dat er teveel onkruid aanwezig is. "Brandnetels, distels en zuring moeten we bestrijden. Er is een inhaalslag nodig."

Pieter van der Laan