Jo Molenaar uit Nieuw-Lekkerland geniet van historisch onderzoek en schrijven over ‘de Stammen en de Hakken’

NIEUW-LEKKERLAND • Jo Molenaar heeft opnieuw een historisch boek geschreven. In ‘Familiekronieken Stam en Hak’ verhaalt hij de geschiedenis van beide families vanaf de 17e eeuw, alsmede een stuk familiegeschiedenis Breedveld en Gelderblom.

Jo Molenaar (77) schreef in 2016 zijn boek ‘Vierhonderd jaar Hervormde Gemeente Nieuw-Lekkerland’, vervolgens bundelde hij nieuws uit kerkbodes tot “Veertig jaar kerkbodeberichten”, en daarna verscheen van zijn hand ‘Vier jaar prediking’. Tevens schreef hij twee boekjes over de families Molenaar en Meerkerk en Bongers. Dit jaar verschijnt van zijn hand een lijvig boek van 248 pagina’s over de families Stam en Hak, voorzien van 130 foto’s.

Beetje nieuwsgierig
“Ik hou veel van geschiedenis,” vertelt Jo. “Hoewel ik vroeger wiskundeleraar was, boeide de historie me altijd. Je moet een beetje nieuwsgierig zijn als je zo’n familiekroniek wilt schrijven. En je moet van genealogisch onderzoek houden. Mijn schoonouders waren Koos Stam en Bertha Hak. De familie Stam is een eeuwenoud Nieuw-Lekkerlands geslacht, familie Hak kwam in de 19e eeuw in ons dorp wonen. Vijfentwintig jaar geleden begon ik al met onderzoek en bezocht de archieven in Den Haag en Utrecht, maar ik deed niets met de gevonden informatie. Een jaar geleden heb ik het weer opgepakt. Ik heb alle gegevens geordend en ben veel naar het Dordts Archief geweest waar ik foto’s maakte om deze later thuis op de PC te verwerken. Met genealogisch onderzoek ben je nooit klaar, het is één grote puzzel. Daarna komt het schrijfproces. Het mooie is om verhalen te vinden die achter de feiten schuilgaan. Vertel je die verhalen niet, dan blijft het droge stof.”

Jo heeft indrukwekkende gebeurtenissen gevonden in het verleden van de families Stam en Hak. “Je komt dan nog meer tot de ontdekking dat mensen vroeger een hard bestaan hadden. Bijvoorbeeld Jasper Stam, een boer in Nieuw-Lekkerland rond 1745. Er brak veepest uit. Hij had elf koeien en alle elf koeien gingen dood. Hij was geruïneerd. Zulke gebeurtenissen moeten een stempel op de hele dorpsgemeenschap hebben gezet. Zijn kleinzoon, ook een Jasper Stam, stopte met boeren. Er volgden vier generaties van timmermannen of aannemers.”

Dood door molenwiek
“Bij de familie Hak vond ik veel informatie over molenaar Sijmen Hak wat betreft zijn overlijden in het jaar 1761. Op 9 maart vond een verschrikkelijk drama plaats. De wind bulderde rond de molen, zodat Sijmen buiten poolshoogte ging nemen. Hij kwam echter niet terug. Zijn vrouw vond hem dood liggende op de grond. Een molenwiek was boven op hem gevallen. Hij was pas 38 jaar. Alles rond dit ongeluk werd nauwkeurig onderzocht en precies omschreven, om een misdrijf uit te sluiten. Daardoor is deze informatie bewaard gebleven. Zo’n gebeurtenis van 250 jaar geleden komt dan werkelijk naar je toe.”

Met veel plezier heeft Jo zijn boek geschreven. Als hij soms afwezig was, merkte zijn vrouw Janny weleens op: “Jij zit zeker met je hoofd bij de Stammen en de Hakken.” De toenemende interesse van Janny was een stimulans voor Jo om door te zetten. Vooral voor het jongste deel van de geschiedenis kon zij waardevolle gegevens aanreiken. Jo vertelt: “In de Stammenfamilie worden veel gezegdes en spreuken gebruikt waarvan ik – dankzij Janny – sommige ook in mijn boek kon verwerken. Bijvoorbeeld: ‘Ga voor geluk, en niet voor gelijk.’”

De opmaak van het boek gebeurde door Chris Meerkerk, een neef van Jo. Zelf zorgt Jo voor de verkoop. Medio half juli is de verschijningsdatum. De prijs is ongeveer 20 euro. Wie interesse heeft in het boek, kan dit nu al bij hem kenbaar maken via 0184-681970 of molenaar.j@solcon.nl.

Janny den Besten