Waardlanden gerust op invoering diftar, ondanks kritiek

REGIO • De plannen voor invoering van een gedifferentieerd tarief voor de inzameling van restafval (diftar) roepen weerstand op, zowel bij een deel van de burgers als bij sommige raadsleden. Toch heeft Waardlandendirecteur Hans van den Brule er alle vertrouwen in dat het systeem er komt.

In de gemeente Molenlanden ging de raad deze maand unaniem akkoord met de stapsgewijze invoering van diftar, in Vijfheerenlanden zijn raadsleden nog niet zo ver. Tijdens de raadsvergadering op 10 juni is besloten wel te beginnen met de voorbereiding van invoering, maar pas later een definitieve keuze te maken. Van den Brule verwacht dat diftar uiteindelijk ook in Vijfheerenlanden op dezelfde datum zal worden ingevoerd als in de andere Waardlandengemeenten. “Maar dat weten we eind 2022 pas zeker.”

Vertrouwen
De twee andere Waardlanden gemeenten, Hardinxveld-Giessendam en Gorinchem, besluiten op 24 juni. “Tijdens de commissievergaderingen over diftar in deze gemeenten stelden de raadsleden goede vragen”, aldus Van den Brule. “Ze verdiepen zich er echt in, ik heb er alle vertrouwen in.”

Petitie tegen diftar
In de gemeente Hardinxveld-Giessendam is een petitie gestart tegen de invoering van diftar. Ruim 900 mensen ondertekenden de petitie. Een kritiekpunt uit de petitie: ‘Je gaat per zak betalen en niet per kilo, dat is oneerlijk’. Van den Brule: “Ik heb binnenkort een gesprek met de initiatiefnemer van de petitie. Wat in de petitie staat is niet juist. Jammer, want ondertekenaars nemen waarschijnlijk aan dat het duurder wordt. Maar: het vaste recht gaat omlaag, dus dat compenseert het betalen per zak.”

Kosten
Een zak gaat waarschijnlijk ongeveer een euro kosten, vertelt Van den Brule. Een ding is volgens hem zeker: “Als we niks doen, gaat de afvalstoffenheffing explosief stijgen. Het Rijk is belasting gaan heffen op restafval en gaat die verhogen. Ook komt er een CO2-heffing. Om een explosieve stijging te voorkomen, moeten we maatregelen nemen. Daarmee beloven we niet dat de nieuwe inzameling goedkoper gaat worden; we proberen stijgende kosten te beteugelen.”

Betalen per kilo
De ondertekenaars van de Hardinxveldse petitie zouden liever zien dat ze per kilo in plaats van per zak zouden moeten betalen. Van den Brule: “Dat zou kunnen, maar weegapparatuur is storingsgevoelig. Als apparatuur op storing gaat, is dat een grote ergernis voor mensen. We hebben gekozen voor een eerlijke manier die zo praktisch mogelijk is in uitvoering.”

Halve zak
De kritiek dat je bij warm weer liever niet wacht tot je vuilniszak vol zit, begrijpt Van den Brule. Toch ziet hij dit niet als groot probleem. “Als je een half gevulde zak in de container gooit, besteedt je 50 cent om je vuil eerder weg te gooien. Een gemiddeld gezin heeft één zak restafval per week, in de huidige situatie. Dat zal gaan afnemen. Stel nou dat je toch een paar keer een halve zak wegbrengt omdat het vuil vanwege de hitte begint te ruiken, dan zou je aan het einde van het jaar misschien 3 euro meer hebben betaald dan als je had gewacht. De vraag is: hoe groot is dat probleem? Moet je een heel goed systeem daarvoor ter discussie stellen?”

Handhavingsploeg
Waardlanden wil wachten met een voorlichtingscampagne over diftar totdat alle gemeenten in het gebied een besluit hebben genomen. “De eerste gevolgen merken mensen pas aan het einde van het jaar”, aldus Van den Brule. “Containers gaan we pas eind 2022 afsluiten. We gaan goed voorlichten en handhaven. We gaan een opruimploeg in het leven roepen en een handhavingsploeg. De meeste mensen zijn nette mensen. Wie geen net mens is, gooit nu ook al alles bij de container.”

Statiegeld
Van den Brule is het eens met de kritiek dat producenten veel meer moeten doen om de hoeveelheid afval omlaag te brengen. “Maar dat ontslaat anderen niet van de plicht ook iets te doen. In ieder geval worden vanaf volgend jaar tal van plastic producten door de Europese Unie verboden: plastic borden en bekers, rietjes en wattenstaafjes, plastic tasjes worden nog verder teruggedrongen, kleine plastic flesjes en blikjes krijgen statiegeld binnenkort. En er zijn afspraken gemaakt met theeproducenten over het uitbannen van niet-recyclebare theezakjes.”

Ervaringen Krimpenerwaard
Inmiddels heeft 48 procent van alle gemeenten diftar. De gemeente Krimpenerwaard, grenzend aan Waardlandengebied, voerde diftar in 2017 al in. Daar is het bestuur tevreden over de resultaten. Een woordvoerder van Krimpenerwaard: “Het is een goed werkende financiële prikkel om afvalscheiding te verbeteren en heeft in onze gemeente geleid tot een aanzienlijke afname van het restafval. In het eerste jaar hadden we 35 procent minder restafval, 43 procent meer plastic en drankenkartons en 20 procent meer GFT. Met de invoering van diftar is de gescheiden inzameling van afval uitgekomen op meer dan 75 procent. Dit percentage is in de jaren daarna vrij stabiel gebleven.”

Afvalstoffenheffing
Over de invloed op het tarief zegt de Krimpenerwaardse woordvoerder: “Voor de inwoners is een positief effect dat de afvalstoffenheffing behoort tot de laagste in de regio.”

Voor meer informatie zie: https://www.afvalcirculair.nl/onderwerpen/monitoring-cijfers/afvalcijfers/afvalcijfers/afvalstoffenheffing-2020/