Ontwikkeling Nieuw-Lekkerlands landgoed nadert voltooiing

NIEUW-LEKKERLAND • Aanvankelijk zou er op Landgoed Schoonenburgh in Nieuw-Lekkerland een imposant gebouw komen, geïnspireerd op een monumentale Limburgse boerderij. Mede door de crisis wijzigde dat plan.

Dat eigenaar Aad den Boer op het landgoed gaat bouwen, was al in 2009 duidelijk. De gemeente wijzigde daarvoor destijds het bestemmingsplan. De eerste tekeningen vindt Den Boer echter niet passend meer.

Slagenlandschap
In plaats van een riante carréboerderij, met een opening naar het westen, komt er op de geplande plek een gebouw dat past in de streek (bekleed met hout en riet) en in het Alblasserwaardse slagenlandschap; net als de weilanden en sloten ligt het in een lijn van noord naar zuid. In het gebouw komen 22 appartementen voor ouderen. Op zijn landgoed wil de voormalige directeur van Den Boer Beton bedreigde landschappelijke elementen behouden, zoals boomgaarden en bloemrijk grasland. Ook zijn er wandelpaden. In zijn voor publiek toegankelijke deel van het bos wandelen dagelijks tientallen mensen.

Erfenis
Op een regenachtige ochtend in november, in het houten gebouwtje op het privédeel van het landgoed, blikt Den Boer terug op ruim dertig jaar ontstaansgeschiedenis. Bij het vuur van een houtkachel vertelt hij: "Toen mijn vader in 1985 overleed, erfde ik een hectare grond. In de negentiger jaren vond de overheid dat er meer landgoederen moesten komen, ontwikkeld door particulieren. De natuurschoonwet werd opgerakeld, kortweg: NSW. Om ervoor te zorgen dat families hun landgoederen makkelijker in stand kunnen houden, hoeven erfgenamen dankzij de NSW geen successierechten te betalen, op voorwaarde dat ze aan allerlei regels voldoen."

Staatsbosbeheer
De gemeente wilde de plannen mogelijk maken. Er was echter nog één probleem: de handleiding NSW ging uit van 10 hectare aaneengesloten gebied. "Ik had 1 hectare." Hij laat foto's uit 1987 zien, van een omgeploegd weiland met sprietjes van bomen erin. "In 2001 kon ik een aangrenzend stuk productiebos van Staatsbosbeheer kopen. In de jaren daarna heb ik gevochten voor de verwerving van bijna alle weilanden tot aan de Schoonenburgweg." In 2007 was het zover: Den Boer kon naar Den Haag om zijn landgoedplan voor te leggen.

Eerst het groen
In overleg met landschapsarchitect Steven Slabbers besloot Den Boer eerst het groene deel van het landgoed te ontwikkelen. "Toen de handleiding nieuwe landgoederen uitkwam, heb ik andere landgoederen bekeken. Dan zie je terreinen met een giga pand en alleen sprietjes eromheen. Alsof de eigenaar zegt: 'Kijk mij eens, ik begin een nieuw landgoed'. Ik kon het niet over mijn hart verkrijgen om eerst te gaan bouwen. Met de gemeente heb ik altijd overleg gehad, bijvoorbeeld over de vraag: hoe zit dat met de compensatie van water en bomen voor een bouwkavel? Alles wat ik gerealiseerd heb aan bos, fruitboomgaard en water is megacompensatie."

Crisis
Op tafel ligt een tekening van het eerste bouwplan: een groot complex van drie vleugels, met over de sloot een extra gebouw. Den Boer legt uit: "Ik was als betonfabrikant in Limburg geweest en gefascineerd geraakt door de Winselerhof. Groosman Partners maakte een tekening met zichtlijnen van oost naar west. Daardoor had ik in het openbare deel van het bos veel moeten kappen. Maar de crisis kwam, God zij dank. En ik ben tien jaar ouder, heb kunnen nadenken over de vraag: hoe ga je met het buitengebied om? Wat ben ik blij dat dit eerste plan niet is uitgevoerd."

Toekomst
Toen Den Boer merkte hoeveel behoefte er is aan appartementen voor ouderen, wist hij wat er wél op de grond moest komen. Wijzend op de nieuwe tekening: "Boerenschuurbouw. En hiernaast gaan Aad en zijn vrouw wonen, in een boswachterswoning van 10 bij 13 meter." Hij maakt plannen om de overlevingskansen van het landgoed te bevorderen en het bos toegankelijk te houden voor publiek. Bijvoorbeeld door het fruit dat uit de boomgaard komt te verwerken en weiland te verpachten. "Toekomstige generaties moeten ermee verder kunnen."