Sylvana de Backer schreef boek over de 'bourgondiërs van Azië'

VEEN • 'Sylicious' gaat over het indoverleden van Sylvana de Backer en haar integratie in Nederland. De Veense schrijfster eindigt elk hoofdstuk met een recept.

Haar man Gieljan was het bij zijn eerste reis naar Indonesië al opgevallen. In plaats dat familieleden zich met een handdruk aan hem voorstelden, kreeg hij de vraag of hij al had gegeten. En zo ja, waar en wat dan precies?

"Achteraf hebben we hier erg om gelachen", herinnert Sylvana de Backer zich. "Want mijn familie had er nooit zo bij stil gestaan en ik ook niet." Deze anekdote sluit naadloos aan bij Sylvana's eigen constatering: "Als indo's niet eten, dan koken ze. En zijn ze niet aan het koken, dan praten ze er over."

Altijd gezelligheid
Gieljan, die in 2012 overleed, omschreef Indonesiërs al eens als de 'bourgondiërs van Azië'. "Er zijn altijd mensen in huis en er is altijd gezelligheid en muziek. En er staat altijd iets te eten op tafel."

Met dat in haar achterhoofd heeft Sylvana 'Sylicious' geschreven. Het boek is een kleine ode aan de verdwijnende indocultuur - ook háár cultuur - en vertelt met de nodige humor over haar integratie in Nederland. "Omdat integratie in Nederland hartstikke leuk is", zegt ze lachend.

Toen ze in de jaren 70 als kind hier met haar ouders aan kwam, kende ze alleen de Indonesische zon en leerde ze de vier seizoenen kennen.

Twintig minuten
En opeens waren daar ook de Nederlandse keuken en eetgewoonten. "Eten was hier sowieso niet belangrijk. Alles duurde twintig minuten. Het koken van de aardappels en de groenten en zelfs de maaltijd zelf. En dan dat prakken en alles in stukjes snijden. In Indonesië is een mes aan tafel een taboe. Daar wordt het gezien als een wapen."

Tegelijkertijd zit de Veense als naoorlogs kind 'tussen twee werelden' in, zoals ze het zelf omschrijft als ze het heeft over de 'Indonesische kwestie', de weg naar onafhankelijk van het land na de Tweede Wereldoorlog.

"Veel van mijn familie en vrienden in Indonesië vragen zich af waarom koning Willem-Alexander excuses heeft gemaakt voor het Nederlandse geweld in die periode. Waarom kan Nederland het verleden niet laten rusten? Aan de andere kant heeft Nederland in Indonesië ook veel goed gedaan, bijvoorbeeld op het gebied van onderwijs en infrastructuur. Mijn ouders hebben nooit met mij over de oorlog gesproken. Volgens mij vader bestaan er geen goede oorlogen. Je hebt altijd aan beide kanten verliezers."

Recept
Elk hoofdstuk van 'Sylicious' sluit Sylvana af met een recept, al was het nog een hele uitdaging om de instructies en afkortingen uit haar eigen kookschrift te vertalen naar iets wat voor iedereen te begrijpen is.

Als eigenaar van het bedrijf SylSoulFood helpt ze in het dagelijks leven mensen met een 'voedingsbeperking', zoals een lactose- of glutenallergie. Door de jaren heen heeft ze hierdoor een andere kijk op koken gekregen.

Eetoplossingen
"Hier in het rijke Westen is alles gericht op de behoefte van de consument. Veel is kant en klaar verkrijgbaar, waardoor we niet meer weten welke kruiden waar thuishoren als basis voor een gerecht. Daardoor is het lastig te achterhalen waar je nu precies allergisch voor bent. Met mijn eetoplossingen begin ik vanaf nul en maak ik gerechten die het dichtst komen bij wat je graag lust."

In dat opzicht biedt de Aziatische keuken 'veel mogelijkheden', die we hier nog niet kennen. "In Azië heb je amper melkkoeien, dus een lactoseallergie kennen ze daar niet. En in tofoe en tempé kennen we uitstekende vleesvervangers."

Sylvana had mensen graag van haar kookkunsten laten proeven, maar de boekpresentatie van 'Sylicious' is vanwege het coronavirus uitgesteld. Het boek is inmiddels al wel online te bestellen en de eerste reacties zijn positief, vertelt ze. "De liefste kreeg ik van iemand die het boek had gekocht voor haar oom. Hij wil nu bij me komen eten."

Beste van twee werelden
Al met al hoopt de oud-wethouder van de gemeente Aalburg de volgende generaties met Indonesisch bloed te verblijden met een ander geluid dan dat zij van hun overgrootouders, grootouders en ouders kennen. Het beste van twee werelden, zogezegd. "Zoals ik ook mijn kinderen het beste uit de Indonesische en Nederlandse cultuur wil meegeven."

http://www.sylsoulfood.nl

Tom Oostra