Altena Bier maakt hopreisje naar Schijndel

ALTENA • In iedere kern in Altena een eigen biertje; dat is het hoofddoel van Ronald van den Ende van Altena Bier.

In iedere kern in Altena een eigen biertje; dat is het hoofddoel van een gedreven Ronald van den Ende, de man achter Altena Bier. Het plan is om in ieder dorp een eigen hoptuin te realiseren, want hop is een belangrijke smaakmaker van bier. Het project wordt inmiddels omarmd door o.a. Brabants Landschap en het Biesbosch Streekfonds. De pretoogjes van Ronald stralen van vreugde als hij vertelt dat er al in vijftien kernen ruimte beschikbaar is om nog dit jaar hop te gaan aanplanten én te gaan oogsten. "Ik verwacht minimaal 1.500 flesjes bier per dorp te kunnen brouwen met pakkende slogans."

V1
Als voorbeeld noemt hij het dorp Veen, daar waar al in de Middeleeuwen een omvangrijke hopteelt plaatsvond. "Van het woord Veen kun je V één maken en dat doet ons weer denken aan de onbemande raket uit WOll, de V1. Ik zie het bierflesje al voor me: V1, bier dat inslaat als een bom!"

Afgelopen vrijdag verzamelden zich een dertigtal enthousiastelingen om een hopreisje per touringcar te maken richting Schijndel. "Welkom", zo sprak Ronald de groep toe, "wat fantastisch dat jullie mee willen gaan naar een plek waar men ervaring heeft met de hopteelt." Eenmaal ter plaatse werd duidelijk hoe een hoptuin eruit kan zien. Een stuk grond van drie meter doorsnede is al voldoende voor acht planten. Je plaatst een paal van enkele meters, brengt daar touwen of draden op aan waarmee een soort wigwam ontstaat. De acht planten groeien supersnel - één meter per maand - de draden in en vormen nog deze zomer prachtige vruchten die bellen genoemd worden.

Honderd planten
Ronald: "Dit is het minimale wat we per dorp nodig hebben maar er zijn al gronden beschikbaar gesteld waar we met gemak honderd planten of meer op kwijt kunnen. Het enthousiasme van mensen is groot en laten we niet vergeten dat er geen winstgedachte achter zit. Dit project kan alle dorpen in Altena samen brengen, omdat we allemaal hetzelfde doel nastreven. Brabants Landschap ziet de cultuurhistorische waarde van dit project, want al eeuwen geleden werd in Altena hop van hoge kwaliteit geteeld. Bier verbroedert, dat is mijn overtuiging. De biertjes zullen gebrouwen worden in de zorgboerderij die gerealiseerd wordt op landgoed Kraaiveld tussen Oudendijk en Sleeuwijk. Mensen met een beperking of een achterstand krijgen mede door dit project weer een zinvolle dagbesteding."

Het gezelschap dat in Schijndel neerstrijkt, heeft een hoog grijs gehalte, veelal mannen. Het is deze dag Internationale Vrouwendag, dus de dames zijn elders in de weer. Na de rondleiding langs de hopvelden volgt een bierproeverij. Met passie vertellen de brouwers over de ingrediënten, de bereidingswijze en de diversiteit aan hopbellen die zijn toegevoegd. De dorstige kelen laten zich het bier goed smaken.

Bier zonder ziel
Ronald: "Wat wij straks gaan brouwen is iets anders dan pils, dat is bier zonder ziel. In de herfst van dit jaar gaan we ongetwijfeld heerlijke en bijzondere biertjes het licht laten zien. Overigens: licht is een vijand van bier. Zet zelf gebrouwen bier altijd donker weg. Gelukkig kunnen we dankzij de toevoeging van hop de Altenabieren lang bewaren."

Aan Jos Schenkeveld van het Brabants Landschap de vraag waarom zij zo gretig in dit project zijn gestapt? Zuipschuiten?

"Nee hoor. Wij zien graag diversiteit in het landschap. Als je bedenkt dat al eeuwen geleden de mens in onze streek op de hoger gelegen delen ging wonen en boeren (o.a. de hopteelt, red.), besef je hoe belangrijk hop geweest moet zijn. Bij gebrek aan schoon drinkwater, was bier een veilige drank, omdat het bier, dat voor 95 procent uit water bestaat, gekookt werd. Wij ondersteunen het initiatief van Ronald met middelen (o.a. de lange palen want hopplanten kunnen wel tot 9 meter hoog groeien, red.), kennis en arbeid. Onze gedreven vrijwilligers, die zich de Liniewerkers noemen, staan te popelen om deze en volgende maand de hoptuinen aan te leggen. Ook ondersteunen zij plaatselijke enthousiastelingen met het onderhoud, want de hopplant heeft veel liefde en zorg nodig. Dat komt omdat het een gecultiveerde plant is die kwetsbaar is."

Deze herfst proeven
Na de proeverij en het bekijken van een film in Schijndel ging het gezelschap terug naar Altena. In de bus werd nog verhaald over de vesting Woerkum, waar de legers in lang vervlogen tijden liters bier weg konden werken. Dat het bier en vooral de proeverij verbroedert, is merkbaar in de levendige gesprekken tijdens de terugreis. Ronald: "Een geweldig fijne middag met uitzicht op grote en kleine hopvelden in ieder dorp. Dit voorjaar aanplanten, deze zomer oogsten en in de vroege herfst brouwen. Proost!"

Iedere eerste zaterdag van de maand is er in Woudrichem overigens een bierwandeling door de vesting inclusief een bierproeverij. Uiteraard vormt bier de spil van deze stadstocht. Een echte bierkenner, officieel een 'bierista', geeft tekst en uitleg. Uiteraard worden de biertjes begeleid met vier passende culinaire hapjes, want bier maakt hongerig.

Grappig edoch zinvol: de BOB van het wandelgezelschap mag thuis proeven. Hij of zij krijgt na afloop een bierpakket, zodat iedereen weer veilig thuiskomt. Als het 21-kernenproject straks gerealiseerd is, kan men een bierfietstocht door Altena maken.

Henk Poelakker