Boerinnen halen unieke theatervoorstelling naar Babyloniënbroek

BABYLONIËNBROEK • Twee enthousiaste boerinnen halen een unieke theatervoorstelling naar de streek: 'Koning van het Grasland'.

Het stuk 'Koning van het Grasland' wordt maar liefst vijf keer in Babyloniënbroek opgevoerd. Van 29 mei tot en met 2 juni zal Broek, zoals het dorp in de volksmond heet, volstromen met boeren, burgers en belangstellenden. Zij nemen plaats in een grote tent, die op het erf van de familie Straver (Hillsestraat 2) gaat verrijzen.

Per avond kunnen 175 bezoekers genieten en krijgen zij een inkijkje in het boerenleven. 'Uit het leven gegrepen' is een goede samenvatting.

Minette Straver-van de Wetering - zij werkt in een zorginstelling in Nieuwendijk; haar man runt samen met zijn neef een melkvee- en akkerbouwbedrijf - uit Babyloniënbroek bezocht de voorstelling ergens in 2017 samen met Josien Boll uit Wijk en Aalburg. "Wat wij te zien kregen sprak ons enorm aan", vertelt Minette, o.a. actief binnen de Agrarische Natuurvereniging Altena-Biesbosch.

Ingewikkelde wereldmarkt
"Het stuk gaat over een boer die zich staande probeert te houden op de ingewikkelde wereldmarkt. Je leeft mee met zijn zorgen omtrent mond-en-klauwzeer, een zeer besmettelijke ziekte onder koeien, beter bekend onder de afkorting MKZ. Lang geleden werd ook ons dorp getroffen en moesten zelfs de kinderen op onze kleine basisschool dagelijks hun schoenen ontsmetten als ze de school in of uit gingen. In dit stuk voel je het verdriet van de boer, zie je zijn onmacht en zijn persoonlijke worsteling."

Josien - runt samen met haar man in Wijk en Aalburg een melkveebedrijf met een akkerbouwtak en is o.a. actief binnen ZLTO Altena-Biesbosch - vertelt: "Wij beiden wilden na het beleven van die voorstelling in het Drentse Wapserveen heel graag de 'Koning van het Grasland' naar Altena halen. Aangrijpend acteerwerk, een voorstelling zonder oordeel en herkenbaar voor velen in de sector. Zowel de vreugde van het boerenleven als de zorgen komen in dit theaterstuk aan de orde. Het geheel geeft een beeld van de dilemma's in het hedendaagse boerenbestaan."

In de huid van de boer
Beiden kennen het boerenleven van dichtbij en weten wat het is als de overheid de ene na de andere maatregel over de agrarische sector uitstort. "In dit stuk kruip je als toeschouwer, mede omdat het zich afspeelt in de open lucht, bijna letterlijk in de huid van de boer. Wat is er op ons bedrijf aan de hand als de AID plotseling het erf opstapt? Komt er pech in het boerenbestaan, omdat er een dode koe te betreuren valt? Zijn er spanningen rondom onzekerheden, persoonlijke emoties, de zorg om de weidevogels, verandering van waterpeil of het mogelijk afstaan van goede landbouwgrond aan de natuur? En altijd weer die vraag of de boer iets fout doet terwijl hij degene is die voor ons dagelijks eten zorgt: melk, brood, vlees, groente, aardappelen. Laten we niet vergeten dat iedere boer trots is op zijn werk, dat hij iedere dag met passie voor zowel zijn dieren als de kostbare akkergrond zijn taken uitvoert. Hij geniet als geen ander als hij 's morgens de overall aantrekt en zet het bedrijf vaak van generatie op generatie voort. Toch overvallen hem diverse problematieken, de telkens terugkerende dilemma's en de tegengestelde belangen tussen boer en natuur."

Hoe krijg je het voor elkaar om een professionele theaterproductie naar Babyloniënbroek te halen?

Beiden: "De naam van het dorp heeft kennelijk een magische klank. We kregen op het provinciehuis in Den Bosch de handen al snel op elkaar en met gepaste trots waren we blij dat 'Koning van het Grasland' naar Altena komt. Het maakt onze regio meer bekend, het is een cultureel hoogstandje, waarin nauw wordt samengewerkt met de provincie. Mooi om te zien dat ook in onze provinciehoofdstad ons gebied als uniek wordt bestempeld. En laten we eerlijk zijn, het is toch waar dat er hier in de polder nog ruimte voor mens en dier is, dat we hier allemaal trots zijn op het prachtige gebied met die mooie vergezichten. Hier staan boeren, burgers en buitenlui relatief gezien nog dicht bij de natuur."

Professionele acteurs
Wie worden er volgende week verwacht bij de vijf voorstellingen? De boerinnen: "Het stuk zal burgers zeker aanspreken, mede omdat toneelgroep Jan Vos werkt met professionele acteurs als Marcel Faber en Trudi Klever. Je wordt én meegezogen in het mooie en uitdagende werk van de boer, maar ook word je geraakt door menselijk leed dat ieder van ons op de een of andere manier in het leven tegenkomt. Bezoekers met een agrarische achtergrond zullen zichzelf herkennen. De eenzaamheid zal menigeen bekend voorkomen want boeren praten over het algemeen niet zo gemakkelijk over hun emoties."

Een collega-boer heeft tegenover de boerderij van Minette een stuk weiland vrij gemaakt om te parkeren en op het theaterterrein achter de boerderij wordt volop aan de inwendige mens gedacht. Wie dit culturele uitje ook een culinair tintje met producten uit de streek wil geven, schuift al om 18:30 uur aan. De eigenlijke voorstelling begint iedere avond om 20:30 uur.

De voorstelling in het kort. Het is 2001, het jaar dat de MKZ opnieuw de kop opsteekt in Europa, in Nederland en ook in onze regio. Het zogeheten ruimen van de koeien maakt diepe indruk op boeren en hun gezinnen maar ook op de omgeving. De hoofdpersonen in het theaterstuk blijken veerkracht te hebben maar dit wordt extra op de proef gesteld door een noodlottig trekkerongeluk. Hoe tegenstrijdig is het als een grutto precies op de plek van het ongeluk haar nest bouwt?

Vragen als hoe ver mag de mens ingrijpen in de natuur komen aan bod, maar ook wie is er eigenlijk baas op het boerenland. 'Koning van het Grasland' gaat over de gecompliceerde verhouding tussen mens en natuur, de strijd van de individuele boer die zich telkens moet aanpassen aan nieuwe eisen. Lijkt hij daarbij op de grutto die zich maar amper kan aanpassen aan zijn snel veranderende leefomgeving?

Henk Poelakker