Werkendamse familie De Heus blaast 1000 kaarsjes uit

WERKENDAM • Of de familie De Heus op 19 mei ook 1000 kaarsjes uit gaat blazen moet nog een verrassing blijven. Die zaterdag vieren ze met de vijftien broers en zussen hun 1000e verjaardag in buurthuis de Burcht.

Donderdag 17 mei wordt zus Nel uit Capelle aan de IJssel 67 jaar, alle reden voor een groot feest vanwege de 1000e verjaardag in het gezin van alle broers en zussen samen. Ze hebben niet veel tijd voor het feest; op 24 mei is broer Gerrit alweer jarig; hij wordt die dag 57 jaar en de familie alweer 1001 jaar. Maar met zo'n grote familie is er altijd wel iemand jarig.

Oudste dochter Antje (80) uit Waalwijk haalt samen met haar 'broertje' Leo herinneringen op aan het grote gezin van Rien de Heus en Mien Kamp. "Nel is de eerste die aan de Burchtstraat geboren is, ze was het negende kind in ons gezin. Voorheen woonden we op Zevenhuizen. Daar hadden we de oorlog meegemaakt en kon ik nauwelijks naar school. Na de oorlog konden we net weer ademhalen of daar kwam de watersnood en kregen we water in huis. Toen was net onze Jan geboren en moesten we met de baby evacueren en waren we weer alles kwijt", zo vertelt Antje, die vaak de zorg voor haar broertjes en zusjes op zich nam.

Kokend water
Zo weet ze nog van die keer dat haar broertje over de vloer kroop en kokend water over zich heen kreeg. Of dat ze naar het ziekenhuis moest met haar broertje Kees, die vlak na zijn geboorte geopereerd werd aan een gezwel en maar liefst vier maanden in het ziekenhuis lag.

Drie keer was ze gelijk zwanger met haar moeder Mien. Haar oudste dochter Emmie is ouder dan haar jongste broer Leo. "Ik vond het geen leuke tijd, je kon geen kind zijn. Ik werd er altijd op uit gestuurd, om boodschappen te doen of mee te gaan naar het ziekenhuis met mijn broertje."

Twee trouwboekjes
De namen van alle broers en zussen staan opgetekend in twee trouwboekjes; na twaalf kinderen was het boekje vol. Ook het zestiende kindje in het gezin, Wilhelmina Maaike, staat opgetekend in het boekje. Zij overleed in 1940 al na negen weken. Jongste telg Leo (54) staat in het tweede boekje als laatste ingeschreven. "Mijn ledikantje stond in de badkamer en we sliepen met vier broers in een tweepersoonsbed. Ik was blij als er iemand trouwde, dan had je weer wat meer plek. Huiswerk maken deden we in de huiskamer, pas later had ik een eigen kamer. En ik kreeg mijn eerste nieuwe fiets toen ik naar de LTS ging."

Ook schoolreisjes waren niet weggelegd voor Leo, daar was geen geld voor. "Toen ik naar de lagere school ging, was ik ook altijd de enige die uit zo'n groot gezin kwam. Oudere generaties waren dat misschien nog wel gewend. Op onze lagere school had je in Werkendam wel meer grote gezinnen met negen of tien kinderen, maar bij niemand thuis hadden ze vijftien kinderen."

Zowel Antje als Leo zijn ervan overtuigd dat hun ouders met betere voorbehoedsmiddelen mogelijk minder kinderen hadden gekregen. "Maar daar werd eigenlijk nooit over gesproken, je stelde geen vragen in die tijd." Maar moeder Mien voelde zich altijd goed tijdens haar zwangerschappen. "Als ma begon te zingen, wist mijn vader al hoever het was", zo vertelde oudste broer Henk bij een eerdere familiereünie in 2014.

Ontdekt
De duizendste verjaardag van de familie De Heus werd ruim een jaar geleden ontdekt door Annemieke, de echtgenote van Leo. "We hadden in 2014 al een familiereünie gehouden in de Burcht; met zoveel broers en zussen hou je niet zo snel ieder jaar je verjaardag. Nu vieren we 19 mei van 14:00 tot 17:00 uur onze 1000e verjaardag."

Rien en Mien de Heus hebben inmiddels meer dan 100 nakomelingen, die verspreid door heel Nederland wonen. Zus Antje en broer Leo hopen vurig dat ze allemaal komen met kinderen en kleinkinderen. "Zelf kom ik ook nooit meer uit de kleine kinderen. Als kind paste ik altijd al op mijn broers en zusjes, later kwamen de kinderen en kleinkinderen. Nu krijg ik achterkleinkinderen", zo vertelt Antje. Op 14 april 2018 werd haar achterkleinzoon Nout geboren, nu de jongste telg van de familie.

Hannie Visser-Kieboom