‘Samenleving zou alerter kunnen zijn op laaggeletterdheid’
Algemeen
373
keer gelezen
ALTENA • Mensen die niet goed kunnen lezen of schrijven vragen zelden zelf om hulp. ‘Ze voelen zich minderwaardig.’
Het is wel een beetje tegenstrijdig: een artikel in de krant gericht op mensen die niet goed kunnen lezen of schrijven. De boodschap van taalvrijwilliger Tineke Feil is dan ook niet zozeer voor hen, maar juist voor echtgenoten, vrienden en familie van laaggeletterden. “Zij zouden hen moeten aansporen om lessen te nemen.”
Want in Altena kunnen relatief veel mensen met Nederlands als moedertaal – de zogenoemde NT1’ers – slecht lezen, schrijven of rekenen. Met name ouderen, merkt Feil op.
“Vroeger was er op school simpelweg minder aandacht voor taalontwikkeling”, vertelt ze. “Het heeft ook te maken met het agrarische karakter van deze streek. Voor veel kinderen was de afstand naar school te groot of was er werk te doen op de boerderij.”
Taalcoach
Feil is op vrijwillige basis actief als taalcoach bij de Bibliotheek CultuurPuntAltena en ze begeleidt het wekelijkse taalcafé in De Werf, waar mensen die Nederlands als tweede taal willen leren samen komen.
“Dat gaat goed, want die groep mensen wil graag integreren in onze samenleving en daarvoor moeten ze onze taal spreken. Voor NT1’ers ligt dat anders. Zij voelen zich minderwaardig en zijn handig geworden in het omzeilen van lastige taalsituaties, zoals bijvoorbeeld het invullen van een formulier aan een loket. Hebben ze opeens last van hun arm.”
Ook voor dit artikel is niemand bereid gevonden om zijn of haar verhaal te delen.
De taalvrijwilliger breekt zich het hoofd over hoe contact gelegd kan worden met deze groep mensen.
“Want juist omdat ze niet goed kunnen lezen is dat lastig. De samenleving zou alerter kunnen zijn als ze laaggeletterdheid vermoedt, bijvoorbeeld aan het gemeenteloket of op basisscholen, als leerkrachten merken dat ouders bepaalde situaties uit de weg gaan.”
En dat terwijl niet goed kunnen lezen of schrijven niet iets is om je voor te schamen, benadrukt Feil. “Dat je laaggeletterd bent wil niet zeggen dat je niets voorstelt. Je hebt het al zo goed gedaan in het leven. Mensen moeten ook weten dat ze niet de enigen zijn en dat ze in kleine groepjes en vrij anoniem taallessen kunnen volgen.”
Da Vinci College
Dat kan bijvoorbeeld bij het Da Vinci College, maar ook via andere onderwijsinstellingen. Wie vragen heeft of meer informatie wil kan sowieso terecht bij de bibliotheek.
Feil merkt dat mensen die de taallessen gevolgd hebben beter in hun vel zitten. “Ze gaan hier blij weg. Ze vinden het echt geweldig dat ze hebben leren lezen en schrijven. Ik hoorde laatst een vrouw trots vertellen dat ze haar kleindochter een kaart had gestuurd. Dat is toch fantastisch?”
www.bibliotheekaltena.nl