Giessense huisarts: 'Opeens ben je zelf slachtoffer'

GIESSEN • De impact van het coronavirus is ongekend groot. Angst en hoop zijn plotseling in ons midden gekomen. Zekerheden zijn weggevallen, contacten met familie en vrienden zijn tot een minimum beperkt. Kwetsbare mensen halen lang niet altijd de eindstreep en overlijden dikwijls eenzaam, zonder nabijheid van partner of familie. Wat doet corona met ons? We vroegen het huisarts Piet Muilwijk van de praktijk Giessen-Rijswijk.

De 66-jarige huisarts oogt met zijn mooie haardos ietwat jongensachtig. Voor de foto komt hij op deze fraaie voorjaarsdag de avondzon opzoeken. Corona. Het virus had hem al aan het begin van de pandemie in zijn macht. 

Waarschijnlijk heeft een zelftankpomp hem de das om gedaan, maar dat blijft vooral gissen. De teneur onder de inwoners van Giessen en Rijswijk was: 'Als zelfs de huisarts besmet is, dan moeten wij dit virus heel serieus nemen'. De dokter krabbelde redelijk snel op en hij kon zijn werkzaamheden hervatten. 

Sinds 1986 is hij de praktijkhouder. Naast huisarts dus ook werkgever van diverse mensen op de praktijk. 

“We runnen deze toko met vijftien mensen en ik ben gepast trots op wat we hier kunnen bieden. Als allround huisarts moet je van alle markten thuis zijn. Een van de mooiste onderdelen is dat we hier nog zelf verloskunde doen. Het is iedere keer weer wonderlijk om als arts mede aan de basis te staan van nieuw leven. Binnen onze praktijk kunnen we zelf de echo’s maken en die techniek passen we ook toe bij bijvoorbeeld klachten rondom bloedvaten, nieren of bij urineweginfecties. Lang geleden runde ik deze praktijk met assistentie van mijn vrouw. Sinds 2004 is het een duopraktijk met collega Jacomien Zwemer en sinds 2009 zijn we huisartsenopleidingspraktijk in samenwerking met de Erasmus Universiteit. In de loop der jaren zijn er niet alleen meer mensen bijgekomen, maar zijn ook meer taken op het bordje van de huisarts gelegd. Daarmee zijn we meer en meer een echt team geworden en dat vind ik wel zo fijn.” 

Virus onderschat
De dokter is een rustige spreker, die zijn woorden behoedzaam kiest. “Toen het virus nog ver weg was en slechts huishield in China hebben we het met z’n allen flink onderschat. De gedachte was dat het niet zo’n vaart zou lopen. Opeens ben je zelf slachtoffer en ik heb gemerkt dat het virus een hele lange nasleep van klachten kan geven. Dat heb ik in die eerste weken toen het virus ons land overspoelde niet voorzien, het verraste me. De beelden van de IC-afdelingen hebben diepe indruk op mij gemaakt en dan zie je dat zelfs in een land waar de gezondheidszorg op een zeer hoog niveau staat, je slechts kunt toekijken hoe dat onzichtbare virus om zich heen slaat. Het is verschrikkelijk om in eenzaamheid en afzondering te moeten sterven. En ja, ook ik had met mijn milde klachten angst. Van alles spookt er door je hoofd en dan besef je hoe kwetsbaar je als mens bent. Schrijnend vind ik het voor ouderen in verzorgings- en verpleeghuizen zonder bezoek. Met mijn verstand begrijp ik de maatregelen en vind deze, hoe streng ze ook zijn, terecht. Maar gevoelsmatig is het onmenselijk om ouderen alleen te moeten achterlaten, juist op het moment dat ze aandacht en liefde van hun naasten zo bitter hard nodig hebben. Ik besef dat zonder al die maatregelen er een veelvoud aan sterfgevallen was geweest. Grote bewondering voor allen die werkzaam zijn in de zorg, voor hen is het pure topsport.”

Tijdens het gesprek noemt de dokter meermalen de landelijke adviezen van gezond leven, luisteren naar je lichaam, bedachtzaam zijn op hygiëne. 

“Het is rustiger bij ons op de praktijk, mede omdat we zo punctueel mogelijk afspraken inplannen, waardoor mensen elkaar niet of nauwelijks hoeven te ontmoeten. Maar andere zaken zijn duidelijk toegenomen: we proberen telefonisch of met beeldbellen te helpen. Opvallend is dat het erop lijkt dat steeds meer patiënten niet naar de praktijk durven te komen uit angst voor het virus. Als je puur naar de cijfers kijkt, hebben we te maken met onverklaarbaar minder klachten. Het is mogelijk dat hier voor een groot deel angst onder zit. Het is niet goed als mensen vanuit vrees niet durven komen. Daarom ook hier de boodschap: neem contact op met de assistente, ook bij twijfel, om te overleggen hoe we het beste hulp kunnen bieden. Ook psychische klachten komen boven drijven, want ons leven lijkt beheerst te worden door corona. Dat levert in veel gevallen spanningen op die soms buitensporig zijn. Zorgelijk. Kijkend naar de toekomst zou het zo maar kunnen zijn dat we nog een jaar of twee met corona te maken hebben. Wellicht dat we op termijn ook positieve punten kunnen benoemen. Zo zijn er veel minder files, omdat veel mensen thuis werken. Wellicht dat we die werkvorm voor een deel kunnen handhaven. Ander punt is de bewustwording. Opeens lijkt al dat vliegen en rennen niet meer nodig en ontdekken we dat het lezen van een boek of als gezin een spelletje doen veel plezier en voldoening kan geven.” 

Afbouwen
Afbouwen, dat is wat deze huisarts voor ogen heeft.

“Ik ga niet in één keer stoppen met dit mooie werk, maar ben voornemens om stapje voor stapje terug te treden. Tijd vinden voor sport, knutselen en zeilen lijkt me heerlijk. Wat meer ruimte krijgen om samen met mijn echtgenote de stappen te blijven volgen van onze drie kinderen, een mooi vooruitzicht. Wat ik nog kwijt wil? Dat ik het echt bizar vind dat we zelfs maanden na de eerste uitbraak nog altijd niet voldoende mondkapjes hebben. Want hoe simpel het kapje ook is, enig effect heeft het naar mijn idee zeker. Tot slot roep ik een ieder op om gezond te leven door voldoende te bewegen en bewust te eten. Waardeer wie en wat je hebt en probeer te verbeteren waar nodig.”

Henk Poelakker