Schoolbesturen in Altena: 'Dit vraagt om een politieke oplossing'

ALTENA • Scholen in Altena gaan verschillend om met de twee stakingsdagen deze week, maar hun standpunt is eensgezind: er moet structureel meer geld naar het onderwijs.

Tien jaar geleden had rector Gijsbert van der Beek er niet aan moeten denken dat de mavo-, havo en vwo-klassen op het Altena College meer dan 30 leerlingen zouden hebben. Enkele jaren terug werd zelfs besloten om fulltimers één lesuur per week extra te laten geven om zo de kleine klassen te behouden.

Tegenwoordig komen 30-plusklassen regelmatig voor en dan nog draait de school in Sleeuwijk een jaarlijks tekort van 300.000 euro op de personeelslasten. Dat komt doordat de kosten de laatste tien jaar veel harder zijn gestegen dan de bekostiging door de overheid.

'Redelijke reserve'
De school kan voorlopig interen op een 'redelijke reserve', maar Van der Beek moet in totaal ruim 1,3 miljoen uit die spaarpot halen en bovendien 40.000 euro per jaar bezuinigen om in 2024 een sluitende begroting én een financiële positie die voldoet aan de criteria van de onderwijsinspectie te kunnen presteren.

Binnen de Willem van Oranje Scholengroep, waar o.a. het Willem van Oranje College in Wijk en Aalburg onder valt, zijn de klassen nog niet zo uit hun jasje gegroeid. "Maar we draaien wel rode cijfers", zegt Jan Maarten de Bruin, voorzitter van het college van bestuur.

Zijn collega Ton Lenting van De Stroming, de vereniging van protestantse basisscholen in het Land van Heusden en Altena, stelt dat hij 'bovengemiddeld veel tijd' kwijt is met het vinden en behouden van personeel. "De helft van mijn tijd ben ik bezig om alle groepen te voorzien van een leerkracht."

Kortom, er moet structureel meer geld komen voor het onderwijs, vindt het drietal. Geld om de salarisverschillen tussen het primair en het voortgezet onderwijs te verkleinen, de werkdruk te verlichten en om het lerarentekort terug te dringen.

Kabinet Rutte II trok al 270 miljoen euro uit voor de salarissen en Rutte III stelde 450 miljoen beschikbaar voor werkdrukverlaging.

Basisonderwijs
In het basisonderwijs werkt dat, vertelt Petra Timmermans eindverantwoordelijke bij Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena (SOOLvA). Scholen konden dat geld, zo'n 220 euro per leerlingen, naar eigen inzicht besteden. "Er werden bijvoorbeeld gymleraren, conciërges en onderwijsassistenten aangenomen."

In december kregen leraren in het basisonderwijs door een nieuwe cao een loonsverhoging van 4,5 procent en in de aanloop naar de laatste onderwijsstaking in november trok onderwijsminister Arie Slob eenmalig 460 miljoen euro extra uit om de personeelstekorten in het onderwijs aan te pakken. Voor het Altena College genoeg om de extra bezuinigingen per jaar te dekken, maar meer niet, aldus Van der Beek.

Algemene Onderwijsbond
Ook de grootste bond van Nederland de Algemene Onderwijsbond (AOb) vindt het bedrag te laag en trok kort na de toezegging van Slob alweer zijn handen van het akkoord. Feitelijk kon de AOb daardoor niets anders dan donderdag en vrijdag opnieuw een onderwijsstaking uitroepen en andere bonden zijn daarbij aangehaakt. Volgens de FNV is er nog 'minstens' 2,1 miljard euro nodig om de problemen in het onderwijs op te lossen. 

"Als besturen staan we achter de doelen van deze staking", zegt Lenting. "Maar twee dagen staken gaan dit probleem niet oplossen", vult Timmermans aan.

'Politieke staking'
De Bruin spreekt van een 'politieke staking'. "Het is toch te gek voor woorden dat we in een welvarend land als Nederland twee dagen moet staken om politiek gehoord te worden?" Volgens hem wordt voornamelijk ingezoomd op het salaris van leraren, terwijl er een 'fundamentelere kloof' tussen primair en voortgezet onderwijs is.

"Volgens de cao geven VO-leraren 730 lesuren per jaar en PO-leraren 940. Daar zul je in de onderhandelingen iets mee moeten doen. Maar ja, als dit probleem aangepakt wordt, wordt het lerarentekort nog groter. Dit vraagt om een politieke oplossing."

Ondertussen staan de scholen in Altena schouder aan schouder om de problemen het hoofd te bieden. Het lerarentekort in deze regio is nu nog nul procent, weet Timmermans. "Maar we hebben elkaar keihard nodig."

Tom Oostra