'Performance' met een rafelrandje

BOMMELERWAARD • Projectruimte PUBLIEK wil kunst dichterbij het publiek brengen. Deel 6 van een elfdelige serie: kunst als improvisatie.

"Wat voor een huwelijk heb jij? Is het van katoen? Is het van papier? Zou het van hout kunnen zijn? Van koper, zilver of robijn?" Indringende vragen voor de circa veertig belangstellenden, veelal (oudere en/of verliefde) stelletjes, die zijn afgekomen op een avondje Shakesperience. Want wat zeg je daarop als je partner naast je zit en zo'n tachtig oren gespitst meeluisteren? Toch komt de interactie goed op gang.

Shakesperience

De avond wordt gehouden in het atelier van kunstenaar Kees van de Wal in Zaltbommel en is georganiseerd door Dialoog PUBLIEK, de loot aan de stam van Projectruimte PUBLIEK die thema's op het gebied van kunst aansnijdt in actieve uitwisseling met het publiek. Shakesperience is een samentrekking van 'Shakespeare' en 'experience', ofwel: het (als nieuw) 'beleven' van teksten van William Shakespeare (1564-1616), veruit de belangrijkste Engelse schrijver. Het optreden wordt uitgevoerd door 'performer' Elkie Deadman en gitarist Ferdie Lancee.

Deadman is heel vertrouwd met Shakespeare. "Ik ben geboren en getogen in Engeland," zegt ze, "en heb daar ook mijn theateropleiding gevolgd. Shakespeare wordt erin gepompt op school. Voor aankomend acteurs behoren zijn teksten tot de vaste auditiestukken. Hij heeft veel bijgedragen aan de Engelse taal en cultuur, vergelijkbaar met Vondel."

Intussen woont Deadman al dertig jaar in Nederland, "met veel plezier", en werkte ze jarenlang in het theater tot ze het op een bepaald moment over een heel andere boeg gooide en gecertificeerd trainer in geweldloze communicatie werd.

Top of flop

Maar het theaterbloed kruipt waar het niet gaan kan en als ze enkele jaren terug Ferdie Lancee ontmoet, beginnen ze Shakesperience. Hoewel beiden niet meer weten waar en wanneer precies. "We begonnen gewoon op een bepaald moment," zegt Lancee, "we gingen creëren. Het begon meestal met een 'riff' of een ritme op mijn gitaar en dan pakte Elkie een tekst van Shakespeare erbij. En dat gingen we eindeloos herhalen en variëren. Iets wat niet klopt, gooien we weg."

Voor Lancee betekende het een nieuwe wending in zijn loopbaan als muzikant. Als jonge zanger scoorde hij een solohit met Als ze lacht. En hij componeerde de muziek van de hit Suzanne ("ik ben stapelgek op jou")van VOF de Kunst, waarvan hij de gitarist was.

Gare du Nord

Later richtte hij de succesvolle band Gare du Nord op, die in 2008 het bejubelde album Jazz in the City uitbracht, met daarop de hit Beautiful Day. Vijf jaar later stapte Lancee uit de band en de actieve showbusiness. Maar niet om niks te gaan doen, want vorig jaar brachten Lancee en Deadman hun eerste album Shakesperience uit.

"Dit is heel iets anders, legt Lancee uit, "dit is niet commercieel. Vorige bands waren gericht op succes, ik moest brood verdienen voor mijn gezin. Soms zat daar een hit tussen. Maar het album van Gare du Nord waar ik het meest trots op ben, was commercieel een flop."

Zinderend

Nog één keer beweegt Elkie Deadman zich tussen het publiek. Op een geïmproviseerd, rafelig ritme uit Lancee's gitaar fluistert ze enkele mensen iets in het oor. Dan aanzwellend declameert ze een tekst van Shakespeare, waarmee ze altijd vrij omgaat om ritme te laten ontstaan: "to sleep, to die, a chance to dream, to suffer no more, no more, no more…" En dan fluisterend sluiten de beroemde woorden van Shakespeare de samenkomst af: "to be or not to be… that's the question." Wat een zinderende avond!

Philippe van Heusden

OPROEP

Dialoog PUBLIEK is op zoek naar uitvoerend kunstenaars die over hun werk met publiek in gesprek willen gaan. Heb je een project lopen op het gebied van kunst en cultuur (beeldende kunst, muziek, theater, architectuur etc.), meld je dan aan via e-mailadres:
projectruimtepubliek@gmail.com