'Musea zijn een beetje jaloers op ons'

BOMMELERWAARD • Kunst ligt op straat, vaak als je er niet op bedacht bent, was de uitkomst van de vorige aflevering van deze serie. Dat kan je ook overkomen in een openbare binnenruimte, bijvoorbeeld van een gemeentehuis, bibliotheek of bankgebouw.

Eenzelfde ervaring kun je opdoen in Den Bosch bij kunstruimte Willem Twee, gevestigd in de voormalige sigarenfabriek tegenover de Verkadefabriek. Reden voor kunstenaar Jeroen Stijlaart, initiatiefnemer van Projectruimte PUBLIEK, om een kijkje te nemen en zich te laten inspireren.

Ontmoeting

"Ons concept is dat we op deze plek ontmoeting tussen mensen creëren en vanuit die ontmoeting mensen op het spoor van kunst zetten", zegt directeur Henri Broeren van Willem Twee. "Als je hier binnenkomt, betreed je een open ruimte waar je kunt werken, vergaderen en mensen kunt ontmoeten. Er is wifi. Voor 2,50 euro per dag huur je een mok, waarmee je onbeperkt koffie en thee kunt drinken."

Toeloop verhogen

Tegelijk word je omgeven door de kunstwerken in vitrinekasten. Elke paar weken wisselt de tentoonstelling. Er is o.a. werk te zien van het grafisch atelier dat in het gebouw gehuisvest is. Er hangen foto's van de optredens op het poppodium. Met deze indirecte benadering heeft Broeren de toeloop in een jaar tijd met duizenden extra bezoekers weten te verhogen.

Lage drempel

"Adverteren jullie daar ook voor?", vraagt Stijlaart. "Nee," zegt Broeren beslist, "het verloopt enkel via mond-op-mond-reclame." Intussen leidt hij ons met enthousiasme rond door het indrukwekkende gebouw waar de oude metalen constructie soms nog zichtbaar is. Het trappenhuis is voorzien van reusachtige muurschilderingen van gebruikers van het gebouw uit verleden en heden.

Vergaderruimtes

Met vergaderruimtes verwacht hij het aantal bezoekers nog verder te kunnen vergroten. Men kan zo'n ruimte huren maar dat ook combineren met een rondleiding langs de kunst in het gebouw. Of met een workshop in het grafisch atelier. "Op die manier ontwikkelen we een soort publiek dat niet komt voor de kunst," zegt Broeren, "en dat zelfs niet op die gedachte zou komen. Maar door in deze omgeving te gaan zitten gaan ze automatisch toch kijken. Vervolgens worden ze enthousiast en ten slotte ambassadeur."

Muziek

Dezelfde aanpak werkt ook bij de muziek. Willem Twee heeft naast expositieplekken ook podia waar pop- en dancemuziek, klassieke muziek en jazz worden gebracht. "Omdat de drempel laag is, is hier inmiddels al veel publiek gekomen dat voordien nooit in het popcentrum was geweest, gewoon mensen die al jaren in Den Bosch wonen," aldus Broeren. "Men heeft ervan gehoord, komt een keer kijken, koopt een kaartje en komt weer terug. Iedere vrijdagavond treden er bandjes en deejays uit de eigen omgeving op. De toegang is gratis."

Experimenteren

Willem Twee probeert met 250 concerten en 25 exposities per jaar de kleinschaligheid groot neer te zetten. Daarvoor wordt nadrukkelijk samenwerking gezocht met musea als De Pont in Tilburg of S.M.A.K. in Gent. Deze musea lenen werken van gevierde kunstenaars als Joseph Beuys en Marjan Teeuwen uit aan Willem Twee, die ze in tentoonstellingen samenbrengt met werk van talentvolle onbekende kunstenaars. De bekende kunstenaars plaveien zo de weg voor de nieuwe generatie. "Dit experimenteren kan niet in een museum," verklaart Broeren, "en daar zijn de musea best een beetje jaloers op. We willen juist een plek bieden aan startende kunstenaars, we kunnen risico's nemen, je mag hier als kunstenaar gerust een keer omvallen."

Die mogelijkheid tot experimenteren is wat kunstenaar Jeroen Stijlaart ook voor ogen staat met Projectruimte PUBLIEK die hij is gestart. Want wat is er mooier dan het publiek kunst te laten ervaren in pure vorm, nog onbelast door commerciële of kunsthistorische waarde?

Philippe van Heusden

OPROEP

Projectruimte PUBLIEK is op zoek naar een (gratis beschikbaar gestelde) binnenruimte in Zaltbommel waar gedurende een maand een tentoonstelling kan worden georganiseerd met hedendaagse kunstenaars. Heb je een ruimte beschikbaar, neem dan contact op met: Jeroen Stijlaart via e-mailadres: projectruimtepubliek@gmail.com