Restauratie van Souburghse Molen start begin 2019

ALBLASSERDAM • Na jaren praten, onderhandelen en discussiëren is het zover: de overblijfselen van de Souburghse Molen aan het Kortland in Alblasserdam zullen vanaf begin 2019 gerestaureerd worden tot een draaivaardige molen.

De molen zal na de restauratie niet kunnen malen. Voor een maalvaardige molen was nóg meer geld nodig. Voor het huidige project is door de gemeenteraad van Alblasserdam 750.000 euro beschikbaar gesteld aan de Stichting tot Instandhouding van Molens in de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden (SIMAV) die de bouwval voor één euro kocht. De huidige verwachting is dat de restauratie eind 2019 wordt afgerond.

Wind- en waterdicht
De molen werd in 1860 neergezet om het water binnen de polder op peil te houden en was tot 1959 in bedrijf. Een gemaal heeft de functie van de molen overgenomen. In de jaren die volgden, raakte de molen ernstig in verval. Vooruitlopend op de restauratie investeerde de gemeente in 2013 al 40.000 euro om de wiekloze molen wind- en waterdicht te maken om te voorkomen dat de technische staat van de molen nog verder achteruit zou gaan. Tegelijk is toen ook de kap van de molen gerestaureerd.

Gesteggel
In de afgelopen jaren is er al veel over de restauratie van de molen gesproken en geschreven. Járen geleden maakte de gemeente Alblasserdam de deal met de provincie dat de wijk Waterhoven / Lange Steeg bij de Oude Torenbrug gebouwd mocht worden, als de gemeente de molen zou restaureren. De afspraak werd gemaakt, maar de molen werd niet gerestaureerd. Later werd Hof Souburgh / De Kleine Nes, waar de molen op staat, door Alblasserdammer Anne Broere gekocht. Hij bood aan de restauratie op zich te nemen, als hij in plaats van vier kavels, zes kavels voor woningen uit mocht geven. Daar kwam geen toestemming voor van de provincie. De gemeente kocht de molen van Broere over voor één euro en droeg deze vervolgens over aan de SIMAV.

Nul euro subsidie
De gemeente Alblasserdam en de SIMAV probeerden nog om via de provincie aanspraak te maken op een subsidie van 400.000 euro. Dat lukt niet, omdat de gemeente ooit had afgesproken met de provincie om geen aanspraak te maken op de subsidie. Uit coulance werd later nog 150.000 euro aangeboden door de provincie, maar de termijn waarbinnen de restauratie gestart moest zijn, werd niet gehaald en er werd besloten om een draaivaardig exemplaar te maken en dus kreeg Alblasserdam nul euro subsidie.

Weer vertraging
Vorig jaar november ging wethouder Arjan Kraijo er in zijn column nog vanuit dat Molen Souburgh 'begin 2019' gerestaureerd zou zijn. Inmiddels is de verwachting een jaar opgeschoven. De SIMAV laat in haar nieuwsbrief weten: "Het is (net) niet gelukt om de restauratie van de Souburghse Molen in Alblasserdam nog in 2018 te starten. Toch staan we nu kort voor het daadwerkelijk aanvangen van de fysieke werkzaamheden."

"De subsidie is geregeld met de gemeente en de bouwopdrachten zijn verleend aan molenmaker en aannemer. Hier is nog veel technisch werk aan vooraf gegaan en is enige tijd onderhandeld. Deze maand worden de laatste voorbereidingen getroffen, zodat we hopen in 2019 'echt' van start kunnen gaan. De totale renovatieperiode zal zeker een jaar vergen."

Meerwerk
Aanvankelijk gingen de offertes die voor de klus werden opgevraagd boven de begroting. Peter de Waard van de SIMAV vertelt hierover: "Daar zijn we in de afgelopen tijd driftig mee aan de praat geweest. Doordat er andere werkmethodes gebruikt worden en niet al het pleisterwerk wordt vervangen, past alles nu precies binnen de begroting."

"Verder is er inmiddels overeenstemming met de gemeente Alblasserdam voor het geval dat er meerwerk uitkomt. Het is voor ons belangrijk dat de gemeente Alblasserdam alle kosten betaalt. Anders zeggen straks de andere gemeentes: 'Wacht eens even, wij gaan niet voor de herbouw van een molen in Alblasserdam betalen."

Na de restauratie blijft de molen van de SIMAV. De gemeente Alblasserdam zal wel blijven bijdragen aan het onderhoud. Omdat het ook een officieel rijksmonument is, zal er ook jaarlijks een rijkssubsidie voor de molen worden verstrekt. De Waard vertelt dat de molen niet openbaar toegankelijk zal zijn: "Er liggen oude afspraken met Anne Broere. De molen staat op zijn terrein. De molenaar mag er wel altijd op, maar bezoekers mogen maar één keer per maand bij de molen kijken. Het wordt dus geen grote bezoekersmolen, maar we willen wel kijken hoe we het historisch besef van het waterbeheer op die molen kunnen bijbrengen bij kinderen. Ons doel van de SIMAV is dat ieder kind van de lagere school één keer op een molen is geweest."