Afbeelding
Foto: Anne Marie Hoekstra

Goudriaanse promoot 'Vriend of Vijand', een andere aanpak van pesten

Algemeen 1.133 keer gelezen

GOUDRIAAN • Je vijand benaderen als vriend, dat is de kern van een nieuwe methode om pestgedrag op school aan te pakken. Dorien Griffioen liep tegen tekortkomingen van bestaande methodes aan. 'Ik miste iets.'

Dorien komt op veel scholen. Ze ziet dat aangeleerde assertiviteit vaak weinig oplost. "Met 'Vriend of Vijand' geef je de kinderen meer handvatten. De sfeer in de klas verandert."

In het verleden was Dorien zelf leerkracht. Tegenwoordig begeleidt ze leerkrachten en klassen op het gebied van interactie. "Dat doe ik aan de hand van filmopnames."

Probleemoplossend
Ze kwam in contact met de Hilversumse onderwijsbegeleider Mieke van Velzen. "Mieke werkt al jaren met deze methode, voornamelijk probleemoplossend, in klassen waar het uit de hand is gelopen. Ze leert kinderen het tegenovergestelde te doen van wat hen altijd is geleerd. Mieke en ik hebben de methode verder ontwikkeld."

"De kern is: positiviteit naar elkaar als actie inzetten, niet alleen als het al mis is gegaan in de klas. Als leerkracht heb ik nu iets te zeggen tegen een kind dat zegt: 'Hij zegt alweer tegen mij dat ik stom ben.' Dan zeg ik: is dat ook zo? Nee? Dan is er niks aan de hand."

Terugslaan
De alternatieve aanpak is bedacht door doctor Izzy Kalman uit Israël. Hij is schoolpsycholoog, klinisch psycholoog en psychotherapeut. Ook is hij auteur van verschillende boeken en methodes rondom pesten en de bedenker van 'Bullies to Buddies', bekend in Amerika. Op die lessen is 'Vriend of Vijand' gebaseerd. "We leren kinderen om woorden van zich af te laten glijden", vertelt Dorien. "Bij de methodes die ik op scholen gebruikt heb, ging het altijd om het opwekken van assertiviteit. Ook ouders doen dat, zij zeggen bijvoorbeeld: als je een klap krijgt, sla je maar terug. Daardoor escaleert het juist vaak."

Niet stom
Dorien leerde ooit om kinderen te leren tegen een pester te zeggen: 'stop hou op'. "En als de ander niet luisterde, leerden ze om naar de leerkracht te gaan. Ons programma gaat uit van de basisgedachte dat kinderen sterk genoeg zijn om problemen zelf op te lossen. We leren hen: je bent goed genoeg. Als een ander je uitscheldt, kun je zeggen: 'Vind je dat ik stom ben? Best, ik vind van niet.' Je blijft rustig en loopt weg. Zonder dat je de ander klein probeert te maken, stap je uit de machtsstrijd. We leren kinderen dicht bij zichzelf te blijven, niet te reageren met vijandschap. Gouden regel is: behandel de ander zoals je zelf behandeld wilt worden."

Verdriet of boosheid
"Soms wordt een kind uitgescholden om iets wat wel waar is. Bijvoorbeeld: "Ha, ha, jij hebt een bril.' Een reactie kan zijn: 'Ja, dat is zo, ik wilde dat ik zulke goede ogen had als jij, dan had ik geen bril nodig.' Zoiets is beter dan: 'Ik vind jouw petje stom'." Dorien erkent dat dit een heel volwassen reactie is. "Ja, het vraagt echt wel wat, ook van de leerkracht. En natuurlijk kan een opmerking je wel raken. We leren kinderen dat je best verdriet of boosheid mag voelen, maar dat het niet altijd wijs is om dat naar de pester te uiten."

Leuk petje
Natuurlijk is bij sommig pestgedrag een steviger aanpak nodig. "Grenzen aangeven blijft belangrijk. Het kan zijn dat je een klap krijgt, of dat er iets van je gestolen wordt. Dat mag gewoon niet, dan moet je hulp vragen. Dat zou je in je volwassen leven ook doen. Als je in elkaar wordt geslagen zeg je niet tegen de dader: wat heb je een leuk petje op."

Week Tegen Pesten
Op maandag 17 september begint de Week Tegen Pesten. "Over de gouden regel van de methode schreef zangeres Elise Mannah een lied dat scholen kunnen gebruiken in de Week Tegen Pesten. Het lied is te vinden op YouTube en via een link op onze site. Daarnaast hebben we lessen die leerkrachten kunnen downloaden, te gebruiken zonder training vooraf."

Digitale methode
Vanaf komend voorjaar kunnen scholen nog meer lessen uitproberen waarvoor geen training vooraf nodig is. "Daarvoor maken we een instructiefilmpje. Uiteindelijk gaan we werken met een licentie voor een digitale methode waarop scholen kunnen inloggen. Die moet volgend schooljaar werken. Een school die de licentie koopt, krijgt een training en begeleiding. Het succes staat of valt met de leerkracht en de inzet van het team."

Voor meer informatie: http://vriendvijand.nl/

Anne Marie Hoekstra

Anne Marie Hoekstra is redacteur van Het Kontakt-Alblasserwaard en Het Kontakt-Klaroen.nl

Stuur jouw foto
Mail de redactie
Meld een correctie

Download onze app

Heb jij de app van Het Kontakt al?

Al het nieuws uit jouw regio
Direct op de hoogte
Gratis downloaden

• Winnifred Bouwman in de bibliotheek in Nieuw-Lekkerland.
Winnifred Bouwman neemt na 33 jaar afscheid van de bibliotheek in Nieuw-Lekkerland Nieuws 6 uur geleden
• De biologisch geteelde planten vonden gretig aftrek.
Arkelse plantjesmarkt brengt 700 euro op voor Stichting Nimba Nieuws 6 uur geleden
• Het AWM-peloton slingert zich langs de Ammerse molens.
Column AWM: polderkoers live (te) volgen Sport 20 uur geleden

Download onze app

Heb jij de app van Het Kontakt al?

Al het nieuws uit jouw regio
Direct op de hoogte
Gratis downloaden