Nieuwe organisatie Jeugdzorg weet niet hoeveel geld er is

REGIO • De decentralisatie van de Jeugdzorg ligt in de regio Zuid-Holland Zuid prima op schema. Maar er is ook nog veel onduidelijkheid. Vooral over het beschikbare geld. De regio vindt dat er meer geld beschikbaar moet komen dan de 96 miljoen euro die door het Rijk is toegezegd.

De decentralisatie in de Jeugdzorg, opgelegd door het Rijk, zorgt ervoor dat de regie van de Jeugdzorg bij gemeenten wordt neergelegd. Zij mogen de Jeugdzorg gaan reorganiseren en in eigen beheer uitvoeren. Tegelijkertijd wordt er een bezuiniging doorgevoerd van 15 procent, uitgesmeerd over drie jaar. Vanaf 1 januari 2015 moet de nieuwe Jeugdzorg ingaan en zijn gemeenten verantwoordelijk voor alle hulp aan jeugdigen en hun ouders in gezin, wijk en buurt.

De gemeenten, instellingen en cliëntenorganisaties van Jeugdzorg in Zuid-Holland Zuid bereiden zich gezamenlijk voor op de decentralisatie van de Jeugdzorg. Want alhoewel de regie van de reorganisatie van de Jeugdzorg neergelegd is bij de individuele gemeenten, beseft elke gemeente dat er samengewerkt moet worden. In Zuid-Holland Zuid hebben zeventien gemeenten elkaar gevonden. Het gaat hier om de regio’s Hoeksche Waard, Drechtsteden en Alblasserwaard/Vijfheerenlanden.

De jeugdinstellingen en aanverwante organisaties hebben zich in Zuid-Holland Zuid verenigd in de zogenoemde DoeTank. Deze DoeTank heeft een eerste ontwerp gemaakt voor de toekomstige zorg voor jeugdigen in deze regio. Belangrijke schakel in het nieuwe ontwerp wordt het zogenaamde ‘jeugdteam’.

Verbetering

Dit jeugdteam vervangt alle organisaties die nu nog actief zijn in de Jeugdzorg. Er is op dit moment een woud aan organisaties, instellingen en stichtingen actief in de jeugdzorg. Hulpzoekers zien door de bomen het bos niet meer en er wordt veel langs elkaar heen gewerkt. Schrijnende gevolgen hiervan zijn in de afgelopen jaren uitgebreid belicht in de pers.

“We denken niet dat we alle trieste gebeurtenissen met kinderen kunnen voorkomen, maar met de jeugdteams komt er één plan, één gezicht en één aanspreekpunt”, belooft wethouder Michiel van der Vlies van Hendrik Ido Ambacht. “En dat is een enorme verbetering.” Van der Vlies is namens de Drechtsteden betrokken bij de reorganisatie van de Jeugdzorg.

Over de vloer

De nieuw te vormen jeugdteams, die voortkomen uit de huidige organisaties voor de jeugdzorg, vormen de belangrijkste schakel in het nieuwe systeem van Jeugdzorg. Ze kijken naar de hulpvraag, maar nadrukkelijk ook naar de omgeving van de cliënt. En ook belangrijk; ze komen bij de kinderen en hun gezinnen over de vloer.

“In het verleden is aan hulpverleners geleerd om vooral de regels te gehoorzamen. Daardoor was er vaak veel niet mogelijk”, vertelt Evert Peereboom. Hij is  transitiemanager Jeugdzorg Drechtsteden bij het programmateam AWBZ/Jeugd Drechtsteden. “Nu maken we in de Jeugdzorg de omslag naar het denken in een missie. Er moeten doelen gehaald worden, en op een betere, efficiënte manier gewerkt worden.”

'Het nieuwe denken'

Deze nieuwe manier van werken binnen de Jeugdzorg wordt ‘het nieuwe denken’ genoemd. Maar voordat de zeventien gemeenten zover zijn dat ze dit op een goede wijze kunnen uitvoeren, is er duidelijkheid nodig over het geld. En dat is er nu nog niet. “We weten dat we 15 procent moeten bezuinigen, en misschien nog wel iets meer. Daar houden we rekening mee”, vertelt wethouder Van der Vlies.

Startbedrag

Het gaat de zeventien samenwerkende gemeenten niet om de bezuiniging die gedaan moet worden, maar om het startbedrag waarvan die bezuiniging afgeleid wordt. Het Rijk denkt dat deze gemeenten bij elkaar met 96 miljoen euro moeten gaan werken in de Jeugdzorg. De samenwerkende gemeenten denken dat ze meer nodig hebben. “We hebben onderzoek gedaan bij de organisaties die in deze sector werkzaam zijn, en dan komen we op een bedrag van ongeveer 120 miljoen euro”, legt Van der Vlies uit. Dat is volgens de regio het startbedrag.

De regio moet op 31 oktober een voortgangsrapport presenteren van de plannen voor de nieuwe Jeugdzorg, maar nu er onduidelijkheid is over het geld, wordt dat moeilijk. “Er zit ruis op de lijn, en die moet eraf”, stelt wethouder Van der Vlies. Namens de zeventien gemeenten gaat hij om opheldering vragen bij het Rijk. Hij begrijpt dat de rekensommen moeilijk zijn, maar een verschil van bijna 25 miljoen euro is teveel.

Niet laten afleiden

“Intussen gaan we door met de voorbereidingen voor de overstap naar ‘het nieuwe denken’. We liggen goed op stoom en proberen ons niet te laten afleiden door de discussie over geld. Het moet niet zo zijn dat mensen denken dat er niets gebeurt omdat we onduidelijkheid hebben over financiën.”