Jan Lock stopt als raadslid, wel beschikbaar voor wethouderschap

MOLENLANDEN • SGP-raadslid Jan Lock (65) uit Giessenburg komt na de verkiezingen niet terug in de raad. Wél stelt hij zich beschikbaar als wethouder. ‘Ik voel me meer bestuurder dan politicus.’

De SGP schuift twee mannen naar voren die, bij gunstige wind voor de SGP, voor de staatkundig gereformeerden in het gemeentebestuur zouden willen plaatsnemen. Naast Jan Lock is dat Piet Vat, die momenteel wethouder is in Sliedrecht en dat eerder was in Molenwaard.

Beetje gek
“Het ging een beetje gek eigenlijk”, zegt Lock. “Van de zomer ging het met mijn gezondheid niet denderend. Ik vond het wel genoeg en heb aangegeven dat ik ga stoppen.” Lock heeft een auto-immuunziekte en moest vanwege corona erg voorzichtig zijn. “Toen ik mijn besluit kenbaar maakte reageerde Corné Egas: ‘Maar je bent toch wel beschikbaar als wethouder?’ Dat had ik niet zien aankomen.”

Meer bestuurder
Hij zei niet gelijk ‘ja’. “Maar ik kwam tot de conclusie: ik voel me meer bestuurder dan politicus. Dat merk ik ook in de manier waarop ik debatten aanvlieg. Ik kijk vanuit het geheel en bedenk daarna wat ik daar als partij in wil bereiken.” Na zijn conclusie dacht hij: “Dan moet ik dat ook laten zien. Ja, het is een klus, maar het is niet zo dat ik me ertoe moet zetten. Ik doe het bijna van nature.”

Buitenland
Van origine is Lock landbouwkundige. Met zijn gezin woonde hij jarenlang in Indonesië. Na terugkeer in Nederland maakte hij als directeur van Woord & Daad veel buitenlandse reizen. Vanuit plichtsbesef zei hij in 2007 ‘ja’ op de vraag of hij in de raad wilde. “Ik zei: ik doe het tot het einde van de raadsperiode. Maar ik vond het zo leuk dat ik erin ben gebleven.”

Democratie
Over zijn motivatie zegt hij: “Ik zat vooral in landen waar de democratie niet zo werkt. Waar ik door gegrepen ben: wat werkt het hier in Nederland mooi en wat mooi dat ik daar een bijdrage aan kan leveren. Juist doordat ik zo op de wereld betrokken was, had ik de neiging minder lokaal betrokken te zijn. Dit is een manier om mijn bestuurlijke talent lokaal in te zetten.”

Behoud gebied
Of Piet Vat of hijzelf wethouder zou moeten worden als de SGP een post krijgt, hangt af van de portefeuille, zegt hij. “Behoud van het gebied vind ik heel boeiend. Bij Woord & Daad was ik daar ook veel mee bezig, met de economische kant ervan en met de financiën. Piet Vat zit meer in het sociaal domein.”

Meebesturen
Na vijftien jaar raadslidmaatschap zegt hij: “Ik ben dankbaar dat ik het heb mogen doen. Het grootste deel van de periode heb ik deel mogen nemen in een coalitie. Dan heb je het gevoel dat je mee mag besturen.”

Wennen aan fractie
Het was na de fusie van Giessenlanden met Molenwaard zoeken naar een nieuw evenwicht. “Ik was een eenmansfractie. Dat is hard werken, maar er gaat weinig tijd verloren aan overleg. Wat je zegt, bepaal je in hoge mate zelf. Het was wennen dat ik ineens deel was van een fractie en het eens moest worden. De andere leden kenden elkaar goed, zij schakelden makkelijker. Ik kwam er als buitenstaander invliegen. Ik zit erg op inhoud, die moet voor mij kloppen. Als die niet kloppend wordt en je kunt geen consensus vinden, dan ben ik niet makkelijk. Niet voor mezelf en niet voor anderen. Dat was in het begin zoeken. Ik ben wel een teamspeler, maar ben bijna mijn hele leven teamleider of directeur geweest. Dan kun je zelf de knopen doorhakken.”

Zoeken
Hij vond het vervelend dat sommige nieuwe raadsleden bij de start van de gefuseerde gemeente weinig kennis meebrachten van gemeentelijke politiek. “Dat ik raadsleden moest uitleggen dat kaderstelling belangrijk is en dat ze dat bagatelliseerden, daar heb ik in Giessenlanden nooit last van gehad. Je hield het college eraan. Dat was in Molenlanden zoeken, in het begin. Ik vroeg me af: zit ik nou in een dorpsraad of in een gemeenteraad?”

Beter geluisterd
Hij benoemt een ander verschil: “Het is mijn indruk dat er in Molenwaard vaker sprake was van wheeling en dealing aan de voorkant, niet alleen tussen college en coalitie. In Giessenlanden was het zo: ben ik het met het college eens of niet? Het maakte niet uit of ik tot een coalitiepartij behoorde of niet.” Inmiddels vindt hij dat de cultuur in raad en college ten goede zijn veranderd. “Het respect voor elkaar is gegroeid, er wordt beter naar elkaar geluisterd.”

Klimaatverandering
Uitdagingen voor Molenlanden zijn er genoeg, zegt hij. “De hele discussie rond duurzaamheid en energietransitie. Bij duurzaamheid heb ik het ook over CO2-uitstoot, bodemdaling, het opvangen van de gevolgen van klimaatverandering. Het komt op ons af. Ik wil het karakter van ons agrarisch gebied behouden en recht doen aan de duurzaamheidsuitdaging. Wat ik wil koppelen: de uitdaging aangaan en zorgen dat je er voor de inwoners bent, en dat met een gezonde financiële huishouding.”

Verbinding
Hij benoemt meer uitdagingen: “We zitten met heel veel open eind regelingen. Die combinatie vind ik de allergrootste uitdaging. En er ligt een uitdaging voor raad en college als het gaat over de mate waarin inwoners zich Molenlander voelen. Het is belangrijk dat Molenlanden herkenbaar is in de regio en dat mensen zich tegelijkertijd deel voelen van de kern waar ze wonen. Met dat laatste zit het wel goed, maar we moeten de verbinding met lokale initiatieven laten bestaan en mensen daarbij stimuleren Molenlanden als geheel te zien.”

Molenlandse identiteit 
“We moeten het debat aangaan met de kernen: hoe verbinden we wat jullie in de kernen willen met wat goed is voor héél Molenlanden. En met wat Molenlanden een plek geeft in de regio? Je wordt vrienden op het moment dat je een gemeenschappelijk doel hebt. Zodra je weet wat je Molenlandse identiteit is, kun je verbinden tussen de dorpen en de stad en sta je sterk in de regio. Daar hebben we nog een slag te winnen.”