Oud-wethouder Wim Mulckhuijse: ‘Ik voelde me onder druk gezet’

MEERKERK • Wim Mulckhuijse, oud-wethouder van Zederik, vindt de gemeentelijke herindeling in de Vijfheerenlanden mislukt als er geen stevige compensatie komt voor de 92 miljoen schade door de claim van Niemans Beton.

“Er zal vele jaren niet in de gemeenschap kunnen worden geïnvesteerd, wat ten koste gaat van de vitaliteit. En het risico is er dat de woonlasten bovenmatig moeten stijgen.”

Mulckhuijse zegt dat hij de enige (ex-)bestuurder is die zijn overdenkingen over dit dossier laat horen. Hij vindt het terecht dat er nu mogelijk een raadsonderzoek naar de affaire wordt ingesteld. “Ter verantwoording aan terecht ontevreden inwoners.”

De vragen die wat hem betreft moeten worden gesteld: is de fusiebeslissing in 2015 genomen op basis van onjuiste, ontijdige, of onvolledige informatie? Als het antwoord daarop bevestigend is zou in het uiterste geval de fusie moeten worden teruggedraaid. Of de provincie Utrecht, die volgens Mulckhuijse uiteindelijk de fusie ‘doordrukte’, zou mee moeten betalen aan het uiteindelijke schadebedrag van 92 miljoen euro.

Aan de knoppen
De oud-wethouder vindt het ook niet erg als hij zelf tijdens een onderzoek nog eens stevig aan de tand wordt gevoeld. Desnoods onder ede. Hij was immers één van de bestuurders die aan de knoppen draaide tijdens de voorbereiding van de herindeling.

Als wethouder van financiën in Zederik zat hij bij verschillende overleggen. Zoals alle collegeleden van de drie gemeenten was hij medeopsteller van het raadsvoorstel in 2015, waarin de voordelen van de herindeling werden benoemd. Maar waarin ook niks, maar dan ook niks over een eventueel risico van Niemans werd gemeld.

Mulckhuijse zegt dat hij in die periode een enorme druk gevoeld heeft van een aantal politici van CDA en VVD van Zederik, burgemeesters, de gedeputeerde en de Commissaris van de Koning van Utrecht om te kiezen voor herindeling (nog los van het dossier Niemans Beton). “Of je ging er in mee of je moest feitelijk stoppen.”

Scherp
De Meerkerker (die overigens binnenkort naar Ameide verhuist) zegt dat hij als wethouder altijd wel scherp is geweest. “Gemeente Vianen, de accountants, de financieel toezichthouder Provincie Utrecht en een hele batterij advocaten en andere deskundigen (allemaal de professionals) hebben ons keer en keer gerust gesteld: ‘het zou zo’n vaart niet lopen’. Als al die professionals dat bij hoog en bij laag beweren, wie zijn wij dan als (eenvoudige) bestuurders om daar tegenin te gaan? Ik heb toen wellicht de fout gemaakt dat ik onvoldoende heb doorgevraagd. Een second opinion was op zijn plaats geweest.”

De basis voor de fusiebeslissing in november 2015 was onder andere de jaarrekening 2014 van de gemeente Vianen met daarin een risico voor Niemans Beton van 12 miljoen. “De gemeente Vianen had ter afdekking van dat risico gereserveerd, met daarbij een goedkeurende accountantsverklaring. Nu met de gerechtelijke uitspraak van december 2020 (vijf jaar na besluit tot fusie) zijn we 80 miljoen meer kwijt.”
Colleges van alle drie de gemeenten, waar wethouder Mulckhuijse ook lid van was, overlegden in de jaren voor de herindeling met de provincie Utrecht.

“Bij die overleggen werd gesproken over dat de provincie zou meebetalen aan de frictiekosten door uittreding uit gemeenschappelijke regelingen. Toen is de verwachting gewekt dat de provincie ook zou meebetalen als er tegenvallers zouden zijn in verband met Niemans. Uit het raadsonderzoek zal blijken wat hiervan in bijvoorbeeld gespreksverslagen en andere documentatie is vastgelegd. Er had toen eigenlijk gelijk een overeenkomst moeten worden getekend.”

Wethouder Wijnmaalen
Voormalig wethouder financiën van Vianen, Leendert Wijnmaalen, vindt niet dat er destijds zaken onder de pet zijn gehouden. “Ik herken mijzelf niet in het geschetste beeld en opmerkingen.”