Meer kansen voor natuur in Alblasserwaardse sloten dankzij pilot 'Prachtsloten'

NIEUW-LEKKERLAND • Agrariër Jasper Meerkerk uit Nieuw-Lekkerland wil op een winstgevende manier boer zijn en tegelijkertijd zijn bedrijf zó runnen dat de natuur ruimte krijgt. Daarom neemt hij deel aan de pilot ‘Prachtsloten’ van het Collectief Alblasserwaard/Vijfheerenlanden (AV) en BlauwZaam.

In samenwerking met de provincie Zuid-Holland, RAVON en Kennisnetwerk Ontwikkeling en Beheer Natuurkwaliteit (OBN) optimaliseren het Collectief Alblasserwaard/Vijfheerenlanden en Blauwzaam het beheer van minimaal tien karakteristieke sloten en oevers op de grens van stad of dorp en de polder.

Waterkwaliteit
De sloten worden drie jaar goed in de gaten gehouden, zodat duidelijk wordt of het ingezette beheer een positieve uitwerking heeft op de biodiversiteit en waterkwaliteit. De AV heeft één van de hoogste slotendichtheden van Nederland. Een wat aangepast beheer van de vele oevers en sloten heeft veel potentie voor onder meer amfibieën en vissen, insecten en vlinders.

Regio AV
Aan de pilot doen in totaal acht agrariërs verdeeld over de AV mee, samen met de gemeenten Molenlanden en Vijfheerenlanden en drinkwaterbedrijf OASEN. Jasper Meerkerk: “Je leeft als boer dicht bij de natuur. Ik probeer een bijdrage te leveren. Ik doe ook al drie jaar mee met het project ‘Prachtlint’, door bloemen en kruiden meer kans te geven. Ik was de eerste agrarische ondernemer die daarbij aanhaakte. Maar ik liet al veel eerder, zonder aanmoediging, veel begroeiing langs slootkanten staan. Allerlei planten zijn daardoor teruggekomen.”

Argusvlinder
De pilot ‘Prachtsloten is dit jaar gestart. “Tien sloten in de regio worden op een speciale manier beheerd. Zo kunnen we zien wat het verschil gaat worden tussen natuurvriendelijk beheer en gewoon beheer. Vrijwilligers komen regelmatig kijken. Zij hebben al veel libellen, heikikkers en een argusvlinder gezien.”

Geen gif
Meerkerk legt uit hoe de natuurvriendelijke vorm van slootbeheer eruitziet. “Langs sloten laat ik tien procent van het gras het hele jaar staan. Ik spuit geen onkruid en in een deel van de sloot halen we geen bagger weg. Verder doe ik aan sinusbeheer; een slingerende manier van maaien, waardoor een golvend patroon ontstaat. Begin juni heb ik op die manier 40 procent weggemaaid, een volgende keer maai ik ongeveer 50 procent. De meeste bloemen en kruiden zijn dan aardig uitgebloeid. Die krijgen de kans om weer omhoog te komen op de plek waar de eerste keer is gemaaid.”

Al tien jaar gooit Meerkerk geen bagger op de slootwallen van zijn land. “In bagger zit te veel stikstof, als je dat op de slootwal gooit, wordt de grond te rijk. Je mag wel ‘sloten’, maar dan moet je de liezen weghalen. Ik moet nog bedenken wat ik daarmee ga doen.”

Vergoeding
Als de pilot een succes blijkt, zou Meerkerk graag meer van zijn land op deze manier gaan beheren. Daar moet dan wel een fatsoenlijke vergoeding tegenover komen te staan. “Dat moet een wisselwerking gaan worden in de maatschappij, dat de burger daarvoor gaat betalen. Is de provincie bereid ervoor te zorgen dat er geld beschikbaar komt? Voor weidevogelbeheer, waarvoor ik stukken land onder water zet, krijg ik ook een vergoeding.”

Veel kansen
Een van de trekkers van het project Prachtsloten is Richard Slagboom uit Nieuw-Lekkerland, ook betrokken bij Prachtlint. In een eerder interview vertelde hij dat een beter beheer van sloten veel kansen biedt. "Kijk maar eens naar een luchtfoto op Google Maps: dan zie je dat de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden zijn dooraderd met een fijnmazig netwerk van sloten. Om de 30 meter. Als we die allemaal op een ecologische manier gaan beheren dan komt mijn droom echt heel dichtbij: bloemrijke landschappen, vlinders weer terug, heldere sloten en meer vogels. Mijn droom is dat we de veldleeuwerik weer horen zingen, grutto’s vliegend boven de graslanden."

Meer informatie: www.collectief-av.nl