Aandacht voor toename armoede in Molenwaard

MOLENWAARD • De armoede in Molenwaard neemt toe. In de eerste vier maanden van 2017 vroegen meer mensen een bijstandsuitkering aan. De politiek vraagt om maatregelen.Ook vorig jaar steeg de armoede; in 2016 gaf de gemeente meer uit aan bijzondere bijstand en minimaregelingen dan in 2015.

Niet alleen bij de sociale dienst (Avres) en de gemeente komen meer vragen om hulp binnen. Ook op de Stichting Leergeld Alblasserwaard Vijfheerenlanden werd vaker een beroep gedaan. Deze stichting zorgt ervoor dat kinderen kunnen deelnemen aan binnen- en buitenschoolse activiteiten, als ouders daarvoor geen geld hebben. In het schooljaar 2015-2016 hielp de stichting 165 Molenwaardse kinderen, in het jaar erna waren het er 185. Ook in alle andere gemeenten in het werkgebied van de stichting is sprake van een toename.

Lage-inkomensgrens
Wanneer is sprake van armoede? Het CBS hanteert een lage-inkomensgrens. Die lag in 2015 op 1.030 euro per maand voor een alleenstaande en op 1.930 euro voor een echtpaar met twee kinderen. Uit cijfers van het CBS blijkt dat in 2014 vijfhonderd Molenwaardse huishoudens tenminste een jaar lang onder de lage inkomensgrens leefde. Bij een gemiddelde gezinsgrootte van 2,75 gaat het dan om 1.375 personen.

Vier jaar arm
Honderd huishoudens leefden in 2014 al vier jaar en langer onder de lage inkomensgrens. Molenwaard telde in 2014 in totaal 10.400 huishoudens (ongeveer 28.600 inwoners). De armoedecijfers over latere jaren zijn nog niet bekend bij de gemeente.

Landelijk
De situatie in Molenwaard steekt ten opzichte van de landelijke nog altijd gunstig af. In 2013 leefde bijna 4 procent van de Nederlandse bevolking minstens drie jaar onder de armoedegrens, blijkt uit cijfers van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). In hetzelfde jaar leefde in Molenaard 1 procent van de huishoudens vier jaar of langer onder de armoedegrens (bron: CBS).

Flexwerkers en zzp'ers
Als een van de oorzaken van de armoedestijging noemt Avres de instroom van vluchtelingen. Ook landelijk is dit het geval. Andere landelijke oorzaken zijn: een toename van het aantal flexwerkers en zzp'ers.

Inwoners van Molenwaard kunnen gebruik maken van een aantal minimaregelingen, zoals een inkomenstoeslag voor huishoudens onder de AOW-leeftijd die drie jaar of langer een laag inkomen hebben. Ook is er een regionaal declaratiefonds voor volwassenen, bestemd voor educatieve en recreatieve doeleinden. Voor chronisch zieken en mensen met een beperking is in Molenwaard ook een tegemoetkoming mogelijk. Dan is er nog de gemeentepolis via zorgverzekeraar VGZ.

Wel werk
Het gaat lang niet altijd om mensen met een uitkering. Landelijk heeft bijna de helft van de armen wel betaald werk, maar zij verdienen daarmee niet voldoende om rond te komen. Sinds 2008 is de armoede in Nederland vrijwel onafgebroken toegenomen (bron: SCP).

Twee politieke partijen, ChristenUnie (CU) en PvdA, vragen de gemeente Molenwaard om iets te doen een de armoede in hun gemeente. Harry Stam (CU): "De aanleiding is het rapport van de Sociaal Economische Raad dat begin dit jaar is uitgekomen. De SER constateert dat een aantal middelen onbenut blijft, omdat mensen er niet van weten of schroom hebben er een beroep op te doen. Daarnaast hebben gemeenten er te weinig aandacht voor."

Geen armoederegisseur
Het liefst zou de CU zien dat de gemeente een armoederegisseur aanstelt, in navolging van het SER-advies. Een armoederegisseur kan de werkende minima in beeld krijgen, aanvraagprocedures voor voorzieningen verbeteren en in overleg met de mensen om wie het gaat uitzoeken wat zij nodig hebben. Stam: "De meeste fracties willen geen nieuwe persoon aanstellen, bleek tijdens de laatste raadsvergadering. Wethouder Piet Vat gaf aan dat we al veel doen, dat we bijvoorbeeld al schuldhulpmaatjes hebben. Maar niet alle mensen die in armoede leven hebben al schulden. De wethouder vindt het wel een goed idee om te bekijken of er dingen zijn die we beter kunnen organiseren."

Informatieavond
Op verzoek van de PvdA beloofde Vat om een informatieavond over het onderwerp te beleggen. Stam: "Dan kunnen we bekijken wat er nodig is. We hebben het college gevraagd om voor het einde van het jaar te rapporteren over de aanpak en de vervolgstappen, in samenspraak met sociale partners, zoals Avres en zorgaanbieders."

Stam erkent dat groei van het aantal mensen dat een beroep doet op bijvoorbeeld de Stichting Leergeld ook kan betekenen dat de organisatie beter wordt gevonden, zonder dat de doelgroep gegroeid is. "Het kan zijn dat mensen er vaker voor uitkomen dat ze financiële hulp nodig hebben. Dat is moeilijk te achterhalen. Maar dat maakt niet veel uit voor de noodzaak het probleem aan te pakken. Sterker: als er verborgen armoede is, is een goede aanpak zeker nodig. Verborgen armoede wordt zichtbaarder als meer wordt gewezen op mogelijkheden." Stam vermoedt dat net als elders in Nederland ook in Molenwaard de groei van het aantal zzp-ers zorgt voor een toename van armoede.