Kansen door aandacht laaggeletterdheid in West Betuwe
NieuwsWEST BETUWE • CDA, VVD en D66 maakten donderdag kennis met de impact van laaggeletterdheid in het dagelijks leven. De hele gemeenteraad was uitgenodigd voor de bijeenkomst ‘Impact en bewustwording laaggeletterdheid’ door wethouder Wil Kosterman.
Meer aandacht voor lezen en schrijven
CDA, VVD en D66 ontmoetten mensen die werken in sociaal domein en de bibliotheek. Ook waren er enkele docenten en ervaringsdeskundigen. Lezen, schrijven en rekenen verdienen meer aandacht, ook in West Betuwe.
Ervaringsexperts
Bij deze bijeenkomst in De Pluk waren Jose en Jan aanwezig. Zij weten als taalambassadeur en ervaringsexpert veel van laaggeletterdheid en namen de aanwezigen mee in hun wereld. Zo vertelde Jose hoe ze was opgegroeid in een kermisfamilie en als kind achter de kassa zat bij de draaimolen, waardoor ze veel school had gemist.
Ontwijken
Ze had tot in haar vijftigste lezen en schrijven weten te ontwijken, als er papieren ingevuld moesten worden wist ze altijd snel een klusje op te pakken, waardoor haar man het papierwerk deed. Ook wist ze door zich uit te spreken hulp te krijgen bij de gemeente en door te blijven vragen werd ze meestal ook wel geholpen.
Groot probleem
ln Nederland hebben 2,5 miljoen mensen van zestien jaar en ouder moeite met lezen, schrijven en/of rekenen. Dat is bijna één op de zes mensen. Laaggeletterdheid is in Nederland een groot probleem. Zonder lezen en schrijven is het gebruik maken van veel diensten moeilijk.
Overheid
De ervaring van laaggeletterden is dat de overheid niet altijd even toegankelijk is als je niet kan lezen. Jan (ervaringsdeskundige) geeft aan dat het UWV hem wilde dwingen brieven te schrijven terwijl hij analfabeet was. Door gewoon in gesprek te gaan en aan te pakken is hij hier pas op latere leeftijd tegenaan gelopen.
Taalambassadeur
Inmiddels is Jan ook taalambassadeur en vraagt hij aandacht voor laaggeletterden: dat er meer mogelijkheden komen om te leren en diensten toegankelijker worden, zoals dingen die de overheid voor je kan regelen.
Digi-Taalhuis
In de bibliotheek maakten de aanwezigen kennis met het Digi-Taalhuis West Betuwe. Het Digi-Taalhuis is voor iedereen die beter wil leren lezen, schrijven en/of spreken of digitaal vaardiger wil worden. Iedereen met een taalvraag kan langs komen, ook als men geen lid is van de bibliotheek.
Leeskilometers
De bibliotheek liet een breed aanbod aan boeken zien, in eenvoudige taal voor volwassenen, ook spannende boeken. Om sneller te lezen is het belangrijk ‘leeskilometers’ te maken, dus veel te lezen. Dan helpt het als het ook leuk is.
Bespreekbaar maken
Het is de kunst om te beginnen en daarin kan iedereen wat betekenen door het belang van lezen te onderkennen en mensen in hun omgeving te helpen. Dit kan door het bespreekbaar te maken dat schrijven en lezen soms minder makkelijk is en elkaar te wijzen op mogelijkheden die kunnen beginnen bij de bibliotheek.
Kwetsbaar
Laaggeletterden zijn kwetsbaarder en ervaren vaker problemen met hun werk, financiën en ook met hun gezondheid. Het kunnen lezen, schrijven en omgaan met digitale vaardigheden helpt bovendien bij het meedoen in de samenleving en het vinden van werk.
Toenemende zorg
ln West Betuwe zijn meer dan 4400 mensen laaggeletterd. Door alle afleidingen van telefoon, tv en spelcomputer zijn er ook toenemende zorgen over lees-, schrijf- en rekenvaardigheid bij jongeren. Helaas is er nog wel schaamte die mensen gevangen houdt en gebruiken mensen een excuus om niet te hoeven lezen of schrijven, zoals in het voorbeeld van Jose.
Doorverwijzen naar bibliotheek
Ruben van den Bogaard (Fractievoorzitter CDA) vroeg hoe huisartsen of apothekers ermee omgaan als het lezen van een bijsluiter of folder dan niet toegankelijk is. Het zou mooi zijn als zorgverleners ook naar de bibliotheek kunnen verwijzen. Voor nu is belangrijk dat zij weten waar te beginnen en dat hulp mogelijk is via de bibliotheek.
Conclusie:
Er zijn nog veel kansen om laag geletterden verder te helpen, ook in West Betuwe. Met name doorverwijzing en aandacht voor opleiding moeten goed worden geregeld.
Foto-expositie
Op donderdag 7 maart van 09:00 uur is er in de Pluk een expositie met foto’s: dertig personen die op latere leeftijd Nederlands geletterd zijn en de taal hebben geleerd, met hun persoonlijke verhalen erbij.