Koningsgezindheid geen eis
buren • Op Koningsdag trakteren de lokale Oranjeverenigingen ons weer op gezellige markten, concerten en kinderenspelen. Activiteiten die het begin van het buitenseizoen markeren en ook veel niet-zo-koningsgezinde bezoekers trekken. Wie zijn de vrijwilligers die dit elk jaar voor ons organiseren? "We doen het graag, maar als er niet meer hulp komt, valt hier eerstdaags het doek."
Het is half april. Langzaam loopt een groepje Burenaren, gezellig keuvelend, met een enorme ladder door hun wijk. Om de paar huizen stoppen ze om vlaggenlijnen over de weg te hangen. Vlak onder de dakgoten, want vrachtwagens moeten er nog onderdoor kunnen. Het is een terugkerend ritueel: elk jaar versieren de inwoners het centrum met vlaggetjes van de Oranjevereniging. Wendela Basters, de "Coördinator Vlaggen" en al vele jaren actief lid van de Oranjevereniging, is de enige van het groepje die de hoge ladder op durft. Spannend, maar ze heeft het er graag voor over. "Koningsdag hoort er gewoon bij. Ik zie dit ook als goed voorbeeld voor mijn dochter, zodat ze leert om haar steentje bij te dragen aan de gemeenschap."
Groots programma, (te) kleine organisatie
Op Koningsdag zelf worden de inwoners van Buren vroeg gewekt door de blaaskapel voor het stadsontbijt. Daarna volgt een optocht van versierde fietsen, een aubade, vrijmarkt, kinderspelen en natuurlijk een loterij. De dag wordt afgerond met een pubquiz. Tiel heeft een vergelijkbaar programma, zonder stadsontbijt, en met een concert in de Maartenskerk ter afronding. Het is bijna niet te geloven, maar zowel in Buren als in Tiel is het een klein clubje van vier tot acht actievelingen die jaar na jaar het hele programma voor Koningsdag en Bevrijdingsdag in de steigers zet. Ze bedenken nieuwe activiteiten, regelen vergunningen en verzekeringen, verzorgen de publiciteit en werven sponsors en vrijwilligers.. En daar komen steeds meer taken bij. Wim van Oort, voorzitter van de Tielse Oranjevereniging, geeft wat voorbeelden. "Vroeger zorgde de gemeente voor de verkeersomleidingen, maar tegenwoordig moeten we daar zelf een plan voor maken. Dit jaar hebben we ook ineens een calamiteitenplan nodig omdat er een oude LPG-tank binnen 300 meter van de evenementenlocatie staat. Het ding is niet eens in gebruik, maar ja, nieuwe ambtenaren. Ook de kosten nemen toe, terwijl de inkomsten afnemen."
Wim is al 30 jaar met veel plezier bestuurslid en is ook niet te beroerd om zelf programmaboekjes rond te brengen, maar het wordt tijd voor een nieuwe generatie en andere gezichten, vind hij. "Het is met zo'n klein groepje ook bijna niet meer te doen, zeker als je wilt vernieuwen. We zoeken niet alleen nieuwe bestuursleden, maar ook leden, sponsors en vrijwilligers voor Koningsdag zelf." Lachend: "Koningsgezindheid is niet vereist."
De krenten in de pap
'Ik zie mijn inzet voor de gemeenschap ook als voorbeeld voor mijn dochter'
Wim is zelf wel behoorlijk koningsgezind. Voor hem zijn het de bijeenkomsten met leden van de koninklijke familie die de krenten in de pap vormen. "Bijvoorbeeld de feestavond met Willem-Alexander en Maxima, vlak voor hun huwelijk. Mooi om daarbij te kunnen zijn namens de bond van Oranjeverenigingen. En het bezoek van het koninklijk paar met hun kinderen aan het fruitcorso."
Bijna fulltime mee bezig
In april en begin mei is hij bijna fulltime bezig met de organisatie, maar lang niet alle actieve leden van Oranjeverenigingen steken er zoveel tijd in. Bertie Harteman, al 42 jaar lid in Buren en ooit ook bestuurslid, vertelt: "Rond Koningsdag hebben we het natuurlijk heel druk maar het is ook ontzettend leuk om te doen. Daarbuiten beperk ik me tot kleinere klussen zoals het redigeren van het programmaboekje." Ook voor haar was een koninklijk bezoek een hoogtepunt. "In 1991 was Beatrix tijdens Koninginnedag in Buren. Ze stopte toen bij het verkoopkraampje van mijn dochter om iets te kopen” Lachend: "Ze had ook belangstelling voor het mooie doosje waar ons kasgeld in zat, maar dat was niet te koop.”